Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã áp thuế quan đối với hàng trăm tỷ đôla hàng hóa, làm chậm lại tăng trưởng kinh tế toàn cầu, làm sai lệch các chuỗi cung ứng và làm gián đoạn sản xuất. Quan điểm của các nhà đàm phán Mỹ - Trung vẫn cách xa nhau về các yêu cầu của chính quyền Donald Trump đối với những thay đổi cơ cấu của nền kinh tế Trung Quốc.
Nhưng các phác thảo sơ bộ về những gì có thể tạo nên một thỏa thuận đang bắt đầu xuất hiện từ cuộc đàm phán này, khi hai bên thúc đẩy một thỏa thuận vào ngày 1 tháng 3. Điều đó đánh dấu sự kết thúc của giai đoạn đình chiến 90 ngày mà Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình đã đồng ý khi họ gặp nhau ở Argentina vào cuối năm ngoái.
Theo các nguồn tin của tiến trình đàm phán, các nhà đàm phán đang soạn thảo sáu bản ghi nhớ về các vấn đề cơ cấu: chuyển giao công nghệ và trộm cắp trên mạng, quyền sở hữu trí tuệ, dịch vụ, tiền tệ, nông nghiệp và hàng rào phi thuế quan đối với thương mại.
Trong các cuộc họp giữa các quan chức Mỹ và Trung Quốc vào tuần trước tại Bắc Kinh, hai bên đã trao đổi các văn bản và làm việc về các nghĩa vụ được phác thảo sơ bộ. Quá trình này đã trở thành một cuộc đàm phán thương mại thực sự, đến mức vào cuối tuần, những người tham gia đàm phán đã cân nhắc việc ở lại Bắc Kinh để tiếp tục làm việc. Thay vào đó, hai bên đồng ý nghỉ vài ngày và gặp lại nhau tại Washington.
Các bản ghi nhớ (MOU) bao gồm các vấn đề phức tạp nhất ảnh hưởng đến mối quan hệ thương mại giữa hai nước và có nghĩa là, từ quan điểm của Mỹ, nhằm chấm dứt các hành vi, tập quán đã khiến Tổng thống Trump bắt đầu đánh thuế đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc ngay từ đầu. Dù vẫn có thông tin cảnh báo rằng cuộc đàm phán vẫn có thể kết thúc trong thất bại, nhưng công việc xây dựng các MOU là một bước quan trọng trong việc khiến Trung Quốc thực hiện cả các nguyên tắc rộng và các cam kết cụ thể về các vấn đề chính.
Mỹ đã cáo buộc Bắc Kinh yêu cầu các công ty kinh doanh tại Trung Quốc phải chia sẻ công nghệ của họ với các đối tác địa phương và bàn giao bí mật sở hữu trí tuệ. Trung Quốc phủ nhận việc tham gia vào các hành vi như vậy. Các quan chức chính quyền Mỹ cũng phản đối các hàng rào phi thuế quan ở Trung Quốc, bao gồm trợ cấp công nghiệp, quy định, thủ tục cấp phép kinh doanh, đánh giá tiêu chuẩn sản phẩm và các hành vi khác mà họ cho rằng không cho hàng hóa Mỹ thâm nhập thị trường Trung Quốc hoặc tạo lợi thế không công bằng cho các công ty trong nước. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin đã thúc đẩy Trung Quốc mở cửa thị trường dịch vụ tài chính cho nhiều công ty nước ngoài hơn, bao gồm cả các nhà phát hành thẻ tín dụng Visa và MasterCard, đã chờ đợi nhiều năm để Trung Quốc thực hiện tốt hứa hẹn cho phép họ hoạt động ở nước này.
Các quan chức Mỹ cũng đã cảnh báo Trung Quốc không được phá giá đồng nhân dân tệ của mình để có được lợi thế cạnh tranh sau khi đồng tiền Trung Quốc suy yếu đáng kể so với đồng đôla năm ngoái, một phần chống lại thuế quan của Trump. Hai bên đã thảo luận về một cơ chế thực thi cho thỏa thuận, mà trước đó Mỹ thúc đẩy các đánh giá, rà soát thường xuyên về tiến bộ của Trung Quốc đối với cải cách thương mại đã cam kết và có thể khôi phục thuế quan nếu cho rằng Bắc Kinh đã vi phạm thỏa thuận. Các bên cũng đang xem xét một danh sách gồm 10 mục về cách Trung Quốc có thể giảm thặng dư thương mại với Mỹ, bao gồm bằng cách mua nông sản, năng lượng và hàng hóa như chất bán dẫn.
Thời gian đang trôi rất nhanh trước thời hạn ngày 1 tháng 3 để giải quyết tranh chấp hoặc tiếp tục chứng kiến thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa trị giá 200 tỷ đôla của Trung Quốc tăng từ 10% lên 25%. Cả hai bên đều đang cố gắng đẩy nhanh thỏa thuận để điều đó không xảy ra, kể cả khả năng kéo dài thời hạn.
Nguồn: Báo Công thương điện tử