Tại hội thảo “Doanh nghiệp Việt Nam và con đường hội nhập trong không gian kinh tế toàn cầu” do PTI tổ chức vừa diễn ra tại Hà Nội, ông Trương Đình Tuyển – nguyên Bộ trưởng Thương mại đã có phân tích khá sâu sắc về cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung và những tác động đối với Việt Nam.
Theo ông Tuyển, cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung có tác động tiêu cực đến kinh tế toàn cầu. Dẫn số liệu của Oford Economics, ông Tuyển cho biết thương mại thế giới sẽ giảm 4% và GDP toàn cầu giảm 0,4% nếu cuộc chiến lan sang các nước khác.
Bên cạnh đó tăng trưởng kinh tế khu vực châu Á được nhận định có thể giảm 1% nếu căng thẳng thương mại tiếp diễn. Tuy nhiên theo ông Tuyển, trong thách thức vẫn có những cơ hội nếu Việt Nam biết tận dụng.
Cụ thể đối với Việt Nam, ông Tuyển nhấn mạnh đến hai cơ hội lớn: Thứ nhất, nhiều sản phẩm Việt Nam giống Trung Quốc do vậy hoàn toàn có thể thay thế tốt sản phẩm của Trung Quốc tại thị trường Mỹ.
“Mỹ hiện nay chưa đánh thuế cao cho hàng hóa Việt Nam dù hiện xuất siêu hàng Việt vào Mỹ đang tăng lên. Việt Nam có thể là đồng minh tự nhiên của Mỹ trong chiến lược cạnh tranh này. Đây là cơ hội lớn nhất”, ông Tuyển nhận định.
Cơ hội thứ hai ông Tuyển nói tới đó là việc dịch chuyển dòng vốn ra khỏi Trung Quốc, và Việt Nam là thị trường được tính đến để “thế chân”.
Trước tác động của cuộc chiến này, ông Tuyển cũng không quên đưa ra một số cảnh báo về thách thức mà Việt Nam phải đối đầu. Thứ nhất, đồng Nhân dân tệ giảm giá mạnh khiến cho hàng hóa Trung Quốc cạnh tranh hơn, điều này giúp họ thuận lợi hơn trong các thị trường không bị áp thuế như châu Âu, Đông Nam Á…
“Phần nào đó hàng Trung Quốc có thể lấn át hàng Việt tại các thị trường này”, nguyên Bộ trưởng Thương mại nhận định. Trong khi đó, chủ trương của Việt Nam là điều chỉnh linh hoạt tỷ giá trên nguyên tắc bảo vệ giá trị đồng tiền.
Một thách thức khác theo ông Tuyển, đó là nếu doanh nghiệp Việt "tham" thì sẽ chịu áp thuế từ Mỹ như với Trung Quốc. "Doanh nghiệp đừng “tham” khi nhập hàng Trung Quốc rồi xuất sang Mỹ, cũng không nên nhập hàng Trung Quốc về rồi gia công rồi lấy xuất xứ “made in Vietnam” để xuất sang Mỹ rồi chịu tác động khó lường", ông Tuyển nói.
Bình luận thêm về cuộc chiến thương mại giữa hai siêu cường quốc đang diễn ra, ông Trần Đình Thiên – nguyên Viện trưởng Viện kinh tế Việt Nam cho rằng khi hai ông lớn “choảng nhau” thì ảnh hưởng tới nền kinh tế toàn câu là chắc chắn.
Đây là chủ đề cực kỳ quan trọng đối vơi dự báo nền kinh tế trong thời gian tới cũng như cơ sở để đưa ra chính sách của Chính phủ cũng như doanh nghiệp Việt Nam, ông Thiên nhận định.
“Nhiều người đặt câu hỏi Việt Nam sẽ chịu tác động ra sao trong cuộc chiến này. Tôi cho rằng, chắc chắn sẽ có cơ hội. Thậm chí, có thể cuộc đấu này có thể sẽ là cơ hội lớn đế bứt khỏi sự phụ thuộc kinh tế, cũng sẽ là cơ hội “kiếm ăn”. Nhưng điều quan trọng ở đây là đừng mải mê nhặt nhạnh những cơ hội nhỏ nhặt mà hãy coi đây là cơ hội mang tính tính lịch sử, phải tận dụng cơ hội này bằng thực lực và sự bài bản”, ông Thiên nói.
Cũng theo ông Thiên, nhiều dự báo về nguồn vốn đang rút khỏi Trung Quốc “chạy” sang Việt Nam. Tuy nhiên nếu nó thực sự đổ sang nhiều Việt Nam có hấp thụ được không, hay bội thực, đó là vấn đề cần được tính tới.
“Cũng phải nhận thấy rằng, không chỉ doanh nghiệp Mỹ, doanh nghiệp châu Âu… mà còn cả luồng vốn từ doanh nghiệp Trung Quốc chạy sang. Như vậy Việt Nam đứng trước cơ hội lựa chọn các dự án đầu tư. Nếu có năng lực thì rất tốt. Còn ngược lại thì đáng e ngại”, ông Thiên nhận định.
Nguồn: Nguyễn Khánh/Dân Trí