TKV thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả chỉ đạo của Chính phủ
Báo cáo Tổ công tác của Thủ tướng, ông Đặng Thanh Hải- Tổng giám đốc TKV- cho biết, trong giai đoạn từ ngày 01/1/2016 đến 10/6/2017, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao cho TKV thực hiện 66 nhiệm vụ. Đến nay, TKV đã hoàn thành 64 nhiệm, chưa hoàn thành đúng thời hạn 2 nhiệm vụ, trong đó, 1 nhiệm vụ đã hoàn thành nhưng chậm tiến độ 5 ngày và 1 nhiệm vụ chưa hoàn thành, nhưng vẫn nằm trong hạn thời gian được giao.
Trong số những nhiệm vụ đã hoàn thành có những nhiệm vụ hết sức quan trọng, như: sản xuất than cục, than cám chất lượng cao giai đoạn 2016-2018; thực hiện tăng năng suất lao động, giảm giá thành sản phẩm giai đoạn 2011-2017; kế hoạch xuất khẩu than giai đoạn 2017-2020 của TKV và Tổng công ty Than Đông Bắc; đẩy mạnh công tác sắp xếp, tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2016-2020; thực hiện thoái vốn đầu tư ngoài ngành; báo cáo tổng thể thực trạng sản xuất, kinh doanh của ngành than... Cụ thể, năng suất lao động tổng hợp năm 2016 đã tăng gấp 1,4 lần so với năm 2005 và tăng 4,2 lần so với năm 1995, riêng năm 2016 tăng 5% so với năm 2015. Đặc biệt, năng suất lao động trong khai thác than hầm lò đã tăng lên 6 lần - ông Đặng Thanh Hải cho biết.
Về kết quả thực hiện tái cơ cấu giai đoạn 2011-2016 và 6 tháng đầu năm 2017, lũy kế từ năm 1998 đến nay, TKV đã cổ phần hóa được 61 doanh nghiệp các cấp trong toàn tập đoàn. Trong 61 doanh nghiệp đã được cổ phần hóa, đã tiến hành bán tiếp phần vốn tại 16 doanh nghiệp để giảm tỷ lệ nắm giữ xuống dưới mức chi phối, trong đó đã thoái được toàn bộ phần vốn tại 10 doanh nghiệp. Hiện nay, tỷ lệ phần vốn Nhà nước tại 61 doanh nghiệp chỉ là 45,3%. Đối với lĩnh vực than, TKV đã tăng tỷ lệ nắm giữ tại 3 đơn vị sản xuất than lớn, trong đó, có 2 đơn vị đã tăng được tỷ lệ nắm giữ lên trên 65%.
Cùng với đó, TKV đã hoàn thành thoái vốn tại các lĩnh vực không phải ngành nghề kinh doanh chính. Cuối năm 2014 đã hoàn thành việc thoái vốn tại các lĩnh vực tài chính, ngân hàng và bảo hiểm. Quá trình thoái vốn đã thu về 2.009 tỷ đồng, thặng dư 389 tỷ đồng.
Đáng chú ý, sau khi thực hiện cổ phần hóa, sắp xếp doanh nghiệp, số đầu mối doanh nghiệp trong TKV đã giảm nhanh, từ 66 công ty con năm 2012 xuống còn 49 đơn vị ở thời điểm đầu năm 2016. TKV cũng tích cực triển khai các biện pháp đồng bộ về quản trị nội bộ, như: kiện toàn mô hình quản lý, tích cực triển khai áp dụng cơ giới hóa trong khai thác mỏ, tăng năng suất, giảm giá thành, đổi mới và tái cơ cấu chất lượng lao động. Từ năm 2012 đến nay, lực lượng lao động của TKV đã giảm được hơn 15 nghìn người (trong 5 năm qua đã giảm 12% tổng số lao động).
Về giảm giá thành sản phẩm, dù tập đoàn đã có nhiều giải pháp quyết liệt, song giá thành sản xuất than những năm qua vẫn tăng. Theo ông Đặng Thanh Hải, đó là do điều kiện khai thác ngày càng xuống sâu và xa hơn, làm tăng cung độ vận chuyển; tỷ trọng than hầm lò thay đổi từ 44% năm 2011 lên đến 60% năm 2016 và dự kiến tỷ lệ này còn tăng;... khiến chi phí chống giữ, thông gió, thoát nước, vận tải tăng...
Bên cạnh đó, suất đầu tư liên tục tăng đã làm tăng chi phí khấu hao và lãi vay của ngành than. Cụ thể, nếu suất đấu tư năm 2000 khoảng gần 50 USD/tấn than thì nay tăng lên 150-180 USD/tấn than mỏ hầm lò.
Mặt khác, các chính sách thuế và phí, thuế suất than của Việt Nam hiện nay đang cao hơn khoảng 10% so với các nước khu vực. Trong khi đó, thuế và phí chiếm khoảng 14% - 15% trong giá thành than đối với than tiêu thụ trong nước. Còn với than xuất khẩu, ngoài chịu các loại thuế như than trong nước, còn phải chịu thêm 10% thuế xuất khẩu và 10% thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, khiến tổng số thuế phải chịu lên tới 35%.
5 nhiệm vụ lớn cần tập trung thực hiện
Ghi nhận sự quyết liệt và kết quả cao trong thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, ông Mai Tiến Dũng- Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng- nhấn mạnh, TKV đã khẳng định được vai trò là tập đoàn kinh tế chủ lực, trọng yếu của nền kinh tế, có bước tăng trưởng và đóng góp quan trọng vào sự phát triển của nền kinh tế mà trọng tâm là nhiệm vụ đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Về những nhiệm vụ trong thời gian tới, ông Mai Tiến Dũng yêu cầu TKV phải có giải pháp và tổ chức thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả 5 nhiệm vụ lớn.
Thứ nhất, TKV cần có giải pháp xử lý hơn 9 triệu tấn than tồn kho hiện nay. "Tổng lượng tồn kho than đến cuối năm 2016 là gần 12 triệu tấn, hiện còn trên 9 triệu tấn"- Bộ Công Thương và TKV phải có những giải pháp cấp bách để giải quyết vấn đề này- ông Mai Tiến Dũng lưu ý.
Thứ hai, với các dự án đầu tư (TKV hiện có 321 dự án, tổng mức đầu tư 198.000 tỷ đồng), Chính phủ yêu cầu phải tiến hành rà soát cụ thể từng dự án về quy mô, tổng vốn, đánh giá hiệu quả kinh tế... Với các dự án chưa hoàn thành, TKV phải đốc thúc tiến độ, đồng thời tập trung đầu tư có trọng tâm, trọng điểm. Với các dự án buộc phải dừng, cần có giải pháp xử lý phù hợp, đảm bảo bảo toàn vốn đầu tư.
Thứ ba, vấn đề chi phí sản xuất và giảm giá thành là vấn đề lớn liên quan không chỉ đến TKV mà còn tác động đến tăng trưởng của các ngành khác và tỉnh Quảng Ninh.
Thứ tư, TKV cần quyết liệt hơn trong đầu tư công nghệ tiên tiến, tăng năng suất lao động, hạ giá thành, đồng thời, cần thay đổi cơ chế quản trị, tăng cường phân cấp, phân quyền để tạo tính độc lập, tự chủ cho các đơn vị thành viên. Ngăn chặn tình trạng khai thác, vận chuyển, kinh doanh than trái phép, TKV cần phối hợp chặt chẽ hơn với chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng để xử lý nghiêm các điểm đào bới, khai thác than trái phép, có giải pháp quản lý mang tính tập trung, khắc phục tình trạng này trong thời gian tới.
Cuối cùng, ông Mai Tiến Dũng cho biết, Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm đến công tác tái cơ cấu các Tập đoàn, Tổng công ty Nhà nước. Do đó, bên cạnh việc thực hiện tái cơ cấu, thoái vốn đầu tư ngoài ngành,... TKV cần quan tâm đến quy hoạch sản xuất kinh doanh, tài chính, đầu tư, dòng tiền, thể hiện quản lý độc lập của các công ty thành viên.
Nguồn: Hoàng Châu/Báo Công Thương điện tử