Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), với điều kiện tự nhiên thuận lợi, cá tra là một trong hai mặt hàng xuất khẩu quan trọng nhất của đồng bằng sông Cửu Long sau mặt hàng gạo, đóng góp gần 2 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu hàng năm và góp phần giải quyết công ăn việc làm trong vùng kinh tế đồng bằng sông Cửu Long.

Chính vì tầm quan trọng của con cá tra mà nhiều chính sách quản lý, hỗ trợ ngành cá tra đã ra đời trong đó có Nghị định 36 được Chính Phủ ban hành trong năm 2014 nhằm đưa ngành cá tra phát triển toàn diện, có quy hoạch và được quản lý chặt chẽ.

Tuy nhiên, đại diện cho VASEP, ông Trương Đình Hòe, Phó Chủ tịch VASEP cho hay, hiện các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra đang gặp nhiều khó khăn khi áp dụng thủ tục đăng ký hợp đồng xuất khẩu cùng với việc thu phí thẩm định kinh doanh xuất khẩu cá tra sau gần một năm thực hiện.

Cụ thể, các lô hàng cá tra trước đây được áp dụng luồng xanh khi khai báo hải quan thì nay đều phải đưa vào luồng vàng khi làm thủ tục hải quan. Điều này làm kéo dài thời gian làm thủ tục, thông quan cũng như đôi khi còn khiến doanh nghiệp bị trễ hạn giao hàng, không thực hiện đúng được cam kết với khách hàng nước ngoài.

Việc áp dụng thủ tục trên cũng làm phát sinh thêm rất nhiều chi phí, thời gian và nhân lực để quản lý hồ sơ, thực hiện việc đăng ký hợp đồng xuất khẩu tại Cần Thơ. Ngoài việc nộp phí thẩm định kinh doanh cá tra theo từng chuyến hàng, doanh nghiệp còn phải tốn kém các chi phí khác không nhỏ cho nhân lực để làm thủ tục và duy trì hệ thống quản lý hồ sơ phục vụ cho việc hậu kiểm của cơ quan chấp thuận đăng ký là Hiệp hội cá tra Việt Nam.

Thêm nữa, việc đăng ký hợp đồng xuất khẩu tuy được yêu cầu thông qua Hiệp hội cá tra Việt Nam nhưng đang trở thành một thủ tục hành chính về giấy phép xuất khẩu từng chuyến hàng. Doanh nghiệp phải có xác nhận và đóng phí thẩm định mới được xuất khẩu. Trong khi đó hiện nay, giấp phép xuất khẩu theo chuyến đã không còn được áp dụng cho hầu hết các ngành hàng xuất khẩu của Việt Nam.

“Với các khó khăn trong thực tế thực hiện, các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra đã kiến nghị với Bộ NN&PTNT dỡ bỏ thủ tục đăng ký hợp đồng xuất khẩu trong quá trình sửa đổi Nghị định 36 nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp giữ thị trường, gia tăng xuất khẩu, nhất là trong bối cảnh xuất khẩu trì trệ từ đầu năm đến nay khi kim ngạch xuất khẩu cá tra giảm hơn 13% so với cùng kỳ năm trước và các thị trường chính đều sụt giảm nghiêm trọng”, theo VASEP.

Do vậy, VASEP kiến nghị Bộ Tài Chính xem xét đề xuất xin không áp dụng đăng ký hợp đồng xuất khẩu và phí thẩm định kinh doanh xuất khẩu cá tra của các doanh nghiệp trong quá trình tham gia ý kiến sửa đổi Nghị định 36 trong thời gian tới.  

Nguồn: Báo Hải quan