Thực tế, giá vàng đã duy trì đà tăng trong quí I/2018, nhưng xu hướng này đã kết thúc kể từ tháng 4, khi cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới nổ ra khiến giới đầu tư tìm đến đồng bạc xanh như một nơi trú ẩn an toàn thay vì vàng.
Tính tới thời điểm hiện tại, giá vàng đã giảm khoảng 100 USD/ounce kể từ tháng 1 bất chấp một năm “ngập tràn” căng thẳng chính trị. Giá vàng xuống thấp nhất vào ngày 16/8 khi giao dịch ở mức 1.181 USD/ounce dù đã tăng trở lại kể từ thời điểm đó, theo dữ liệu trên Investing.
Với năm 2018 sắp khép lại và cuộc họp cuối cùng trong năm của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) dự kiến kết thúc lại vào ngày 19/12 với gợi ý về kịch bản tăng lãi suất trong năm tới, nhìn lại diễn biến trên thị trường vàng để có cái nhìn tổng quan nhất về những gì đã diễn ra.
Ghi nhận trong ba tháng đầu năm, giá vàng đã tăng hơn 3% bất chấp những biến động trong tháng 2 khi kim loại quí trải qua tháng mất mát đầu tiên của năm. Đồng USD yếu và lạm phát đã giúp vàng vượt qua giai đoạn khó khăn đó.
 Mặc dù đà tăng của giá vàng bị kìm hãm trước dự báo về khả năng nâng lãi suất, nhưng giá vàng đã đi lên sau khi lãi suất chính thức tăng.
Ngoài ra, theo các chuyên gia phân tích tại FocusEconomics, lo ngại về cuộc chiến thương mại tiềm tàng sau quyết định áp thuế đối với sản phẩm thép và đồng của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã hỗ trợ nhu cầu đối với vàng.
Cả hai sự kiện này đều làm tăng sức hấp dẫn của vàng như nơi trú ẩn trong bối cảnh bất ổn leo thang. Trong quí I, giá vàng dao động khoảng 1.302,5 – 1.357,7 USD/ounce.
 Điều này khiến nhiều người theo dõi thị trường dự đoán giá vàng không chỉ khởi sắc trong quí II, mà còn ghi nhận một năm “thắng đậm” đối với kim loại quí.
 Diễn biến thị trường vàng thế giới trong năm 2018 tính đến ngày 18/12. Nguồn: Investing.
Khi tài sản an toàn không được lựa chọn làm nơi trú ẩn an toàn
Tuy nhiên, mọi thứ đã đi theo chiều hướng ngược lại. Giá vàng giảm từ đầu tháng 4 và giảm hơn 6% trong quí II, xuống dưới 1.300 USD/ounce vào giữa tháng 5 và dao động quanh ngưỡng đó cho tới hết tháng 6.
Đồng USD tăng mạnh, lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ chạm đỉnh 7 năm và đợt nâng lãi suất lần thứ hai của Fed đã làm xáo trộn thị trường vàng.
Bên cạnh đó, mặc dù những lo ngại về tình hình địa chính trị hỗ trợ đà tăng của giá vàng trong giai đoạn đầu, giới đầu tư quay đầu lại với vàng như nơi trú ẩn an toàn khi thị trường bất ổn trong suốt nửa cuối quí II. Giá vàng dao động trong khoảng 1.247,1 – 1.352,8 USD trong giai đoạn này.
“Đồng USD mạnh khiến vàng trở nên đắt đỏ hơn đối với những người nắm giữ kim loại quí bằng đồng tiền khác, khiến nhu cầu giảm, trong khi lãi suất tăng cũng khiến vàng trở nên kém hấp dẫn trong mắt nhà đầu tư so với những tài sản mang lại lợi nhuận”, chuyên gia kinh tế cấp cao Angela Bouzanis của FocusEconomics nhận định.
Bước sang quí III, giá vàng duy trì đà lao dốc, giảm sâu xuống mức thấp nhất năm ở 1.181 USD/ounce trong ngày 16/8.
Đồng USD mạnh mẽ vẫn là nguyên nhân chính đằng sau sự sụt đổ của giá vàng trong giai đoạn tháng 7 – tháng 9, vì giới đầu tư chọn đồng bạc xanh làm nơi trú ẩn an toàn trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị thay vì vàng hay các đồng tiền lớn khác như yen Nhật.
Cùng với sự bùng nổ của đồng bạc xanh, nước Mỹ cũng trải qua một đợt tăng trưởng mạnh trong quí III. Điều này ảnh hưởng tiêu cực tới vàng, vì tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ sẽ thúc đẩy Fed thắt chặt chính sách tiền tệ.
Và đợt nâng lãi suất lần thứ ba trong năm của Fed diễn ra vào cuối quí III.
Giá vàng giảm từ trước khi Fed tuyên bố nâng lãi suất, không có nhiều thay đổi sau khi đợt tăng chính thức diễn ra và xuống mức thấp nhất trong 6 tuần ở 1.182,3 USD/ounce, đánh dấu chuỗi giảm dài nhất tháng kể từ tháng 1/1997.
Chờ đợi tín hiệu từ Fed
Giá vàng đã phục hồi phần vào trong những tháng cuối cùng của năm, nhưng vẫn giảm khoảng 5% so với tháng 1. Triển vọng kinh tế Mỹ và một đợt tăng lãi suất được dự báo diễn ra trong tháng 12 là những nhân tố chính điều khiển thị trường vàng trong giai đoạn này.
Vì vậy, thị trường đang chờ đón những tín hiệu về số lần tăng lãi suất trong năm tới của Fed trong phiên họp cuối cùng của năm.
Chỉ vài tháng trước, thị trường đặt cược vào khả năng 4 lần tăng lãi suất trong 2019. Tuy nhiên, với kết quả khảo sát các chuyên gia kinh tế của Reuters cho thấy rủi ro suy thoái kinh tế Mỹ trong hai năm tới đã tăng tới 40%, các quan chức Fed có thể giảm số lần nâng lãi suất trong năm tới. Điều này giúp giảm chi phí cơ hội khi nắm giữ vàng và gây áp lực lên đồng USD.
Nhìn lại diễn biến thị trường trong nước năm 2018
Trên thị trường vàng nội địa, giá vàng thường có xu hướng biến động theo diễn biến vàng thế giới nhưng xu hướng này đã đảo ngược từ quí II, khi giá vàng thế giới xuống thấp nhất năm và duy trì cho tới thời điểm hiện tại.
Diễn biến thị trường vàng nội địa trong năm 2018 tính đến ngày 18/12. Nguồn: phuquy.com.vn.
Trong hai quí đầu năm, giá vàng nội địa vẫn bám theo diễn biến của thị trường vàng thế giới. Giá vàng SJC vượt 37 triệu đồng/lượng ở cả hai chiều mua bán từ cuối tháng 1 và duy trì cho tới cuối tháng 2, và đà giảm bắt đầu. 
Tuy nhiên, khi giá vàng thế giới giảm sâu vào quí III, giá vàng trong nước có xu hướng đi lên vào đầu quí, sau đó ổn định và giảm nhẹ. Đà giảm, sau đó, kéo dài cho tới tháng cuối cùng của năm, trong khi giá vàng thế giới có xu hướng tăng nhẹ vào đầu tháng 12.
Nguồn: Lyly Cao/Vietnambiz, Kinh tế & Tiêu dùng