EVFTA đi vào thực thi hứa hẹn mang lại nhiều cơ hội cho cả phía EU và Việt Nam. EU sẽ dành cơ chế ưu tiên nhập khẩu từ Việt Nam các sản phẩm gạo, mía đường và các sản phẩm này sẽ không bị tính thuế, không có hạn ngạch. Đây là thông tin được đưa ra tại Diễn đàn Thương mại Việt Nam – EU với chủ đề "Thương mại nông sản – đối tác phát triển bền vững", do Bộ Công Thương tổ chức ngày 6/12/2018.

EU dành cơ chế ưu tiên nhập khẩu từ Việt Nam

Theo số liệu của Bộ Công Thương, quan hệ thương mại song phương Việt Nam - EU đã đạt trên 50 tỷ USD năm 2017 và duy trì mức tăng trưởng hàng năm trên 12%. Trong đó, xuất khẩu nông sản của Việt Nam vào EU đã đạt trên 5 tỷ USD với mức tăng trưởng tương ứng gần 12%.

Phát biểu tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Cao Quốc Hưng khẳng định, quan hệ thương mại Việt Nam - EU sẽ được nâng tầm hơn nữa nhất là khi Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và EU (EVFTA) được thực thi.

Theo số liệu từ Bộ Công Thương, tính đến hết 10 tháng năm 2018, có 27 nước và vùng lãnh thổ EU đầu tư tại Việt Nam với 2.948 dự án với tổng vốn đầu tư 44,27 tỷ USD. Đối với hoạt động xuất khẩu nông sản sang thị trường, Việt Nam thu về 4,3 tỷ USD từ thị trường EU trong 10 tháng đầu năm.

Tại diễn đàn, bà Miriam Garcia Ferrer, Trưởng ban kinh tế và thương mại, Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam cho biết, với hy vọng EVFTA được ký kết vào đầu năm tới, Việt Nam và EU cần nhanh chóng hoàn thiện các thủ tục để đưa hiệp định này vào thực thi trước tháng 5/2019.

Bà Miriam Garcia Ferrer nhấn mạnh, trong thời gian qua, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam chiếm tỷ lệ cao hơn so với kim ngạch nhập khẩu tại thị trường EU. Hiện Việt Nam đang đứng thứ 10 và chiếm 2% tổng kim ngạch nhập khẩu vào EU. Đây là cơ hội rất lớn đối với Việt Nam, nhất là khi EVFTA đi vào thực thi hứa hẹn mang lại nhiều cơ hội cho cả 2 bên. Đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp dư địa cho Việt Nam tại EU vẫn còn rất lớn.

Đáng chú ý là, các hoạt động thương mại từ Việt Nam tới EU sẽ được miễn thuế sau 7 năm, từ EU tới Việt Nam là 10 năm. EU dành cơ chế ưu tiên nhập khẩu từ Việt Nam các sản phẩm như gạo, mía đường, các sản phẩm này sẽ không bị tính thuế và không có hạn ngạch.

"Thời gian tới, Việt Nam sẽ được EU chuyển giao công nghệ, nhất là lĩnh vực nông nghiệp với cam kết hỗ trợ kỹ thuật cho Việt Nam", bà Miriam Garcia Ferrer nhấn mạnh thêm.

Phát biểu tại diễn đàn, ông Trần Văn Công, Phó Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN &PTNT) cũng nhận định, có nhiều lợi thế sau khi EVFTA được ký kết, hiệp định này tạo ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp hai nước thúc đẩy xuất khẩu nông, lâm thủy sản. Trong đó, đặc biệt là các sản phẩm thực phẩm, nông sản chế biến sang EU, ví dụ như các loại trái cây và rau nhiệt đới, các loại gia vị, đồ nội thất bằng gỗ, các loại hải sản và nhuyễn thể nhiệt đới.

“Hiện nay, Việt Nam đã tạo dựng được môi trường thông thoáng thu hút các nhà đầu tư EU trong lĩnh vực nông nghiệp, nhất là nông nghiệp công nghiệp cao. Thời gian tới, Việt Nam mong muốn tiếp tục liên kết hợp tác về công nghệ, thiết bị, vật liệu, phục vụ sản xuất, bảo quản, chế biến, các giống cây trồng vật nuôi của EU để phát triển tại Việt Nam”, ông Công cho biết thêm.

Cần phải biết “luật chơi”

Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi, các chuyên gia cũng chỉ ra rất nhiều thách thức tại thị trường EU. Theo ông Công, sản phẩm Việt Nam xuất khẩu vào EU sẽ phải chịu sức ép từ quá trình cạnh tranh gay gắt với các đối thủ nặng ký.

Hiện nay, mặc dù nông sản và thực phẩm của Việt Nam xuất khẩu với số lượng lớn nhưng giá trị lại chưa cao. Do đó, nông sản Việt Nam còn phải đối mặt với những thách thức nội tại như năng lực chế biến chuyên sâu, chưa phát triển mạnh về thương hiệu.

Bên cạnh đó, hiện khoảng 70% nguyên liệu nông sản được thu mua từ nông dân, tỷ lệ doanh nghiệp tự đầu tư hoặc mua từ các trang trại nhà nước lại rất ít. Trong khi người nông dân vẫn chưa được hướng dẫn về kỹ thuật nuôi trồng an toàn nên để xuất khẩu sang thị trường khó tính EU gặp nhiều khó khăn.

Về vấn đề này, bà Miriam Garcia Ferrer cho biết thêm, EU có lịch sử nhập khẩu nông sản rất lâu đời và với số lượng lớn từ các quốc gia như Australia, Nhật Bản…Vì vậy EU phải đặt ra một quy chuẩn chung. Quy định phải được xác định bởi các quốc gia thành viên và Ủy ban Châu Âu và không có cơ chế đặc thù cho bất cứ quốc gia nào xuất khẩu nông sản sang EU.

Do đó, "Việt Nam cần phải đưa mình lên chuẩn mới hơn đối với hàng hóa xuất khẩu để tương thích hơn với EU. Hơn nữa, cần phải biết “luật chơi” và tuân thủ những quy định chung giúp minh bạch thị trường, giải quyết các bất đồng phát sinh trong hoạt động thương mại", đại diện EU tại Việt Nam khuyến nghị.

Về phía doanh nghiệp, bà Nguyễn Thị Huyền, Giám đốc Công ty sản xuất và xuất khẩu quế hồi Việt Nam cho rằng, xu hướng của thị trường EU là sử dụng các sản phẩm tự nhiên nên doanh nghiệp muốn xuất khẩu vào thị trường này thì phải vừa kiểm soát nghiêm ngặt an toàn vệ sinh thực phẩm, chất lượng sản phẩm, vừa phải hướng tới các sản phẩm hữu cơ và sản phẩm sạch.

Nguồn: Thoibaotaichinhvietnam.vn