Thịt mát an toàn hơn thịt tươi
Ngày 16/10, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ đã chính thức ký Quyết định ban hành Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) 12429 :2018 về thịt mát.
Đây là một công cụ kĩ thuật và pháp luật quan trọng trong việc hình thành sản phẩm mới, đó là “thịt heo mát” nhằm cung cấp cho thị trường, người tiêu dùng thêm một sản phẩm đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm.
“Đối với tiêu chuẩn thịt mát, tôi cho rằng đây là quy định rất tốt, từng bước làm thay đổi thói quen chế biến truyền thống. Một đất nước phát triển bao giờ cũng đưa vào những bữa ăn những thực phẩm có chất lượng tốt nhất, tiện lợi nhất.
Tiêu chuẩn thịt mát được đưa ra cũng sẽ hành trang chuẩn bị cho con đường xuất khẩu thịt tốt hơn”, Ông Nguyễn Xuân Dương, Quyền Cục trưởng Cục Chăn nuôi nhận định tại Tọa đàm trực tuyến: "Từ Luật Chăn nuôi đến Tiêu chuẩn thịt mát: Quyền được tiếp cận thực phẩm tươi, ngon, sạch và sự phát triển bền vững của ngành chăn nuôi”.
Tiến sĩ Trần Đăng Ninh, Giám đốc Trung tâm Kiểm nghiệm kiểm chứng và tư vấn chất lượng nông lâm thủy sản (Nafiqad), thông tin thịt mát là thịt tươi được bảo quản ở nhiệt độ phù hợp để ức chế quá trình vi khuẩn có hại phát triển. Ngay sau khi giết mổ xong là thịt tươi, nếu không kiểm soát, vi khuẩn sẽ phát triển, làm ảnh hưởng đến chất lượng thịt.
“Các nước đã làm việc này từ lâu, ngay sau khi giết mổ, thịt được đưa vào làm mát trước, giúp tăng mùi vị, cảm quan của thịt. Miếng thịt được bảo quản phù hợp có thể sử dụng tối đa 7 ngày. Điều quan trọng của quá trình này là giúp người tiêu dùng được sử dụng sản phẩm tươi ngon, đảm bảo an toàn thực phẩm”, ông Ninh cho hay.
Theo đánh giá của ông Nguyễn Trí Công, Chủ tịch Hiệp hội chăn nuôi Đồng Nai, thói quen của người tiêu dùng hiện nay là thịt nóng vì nghĩ đó là thịt “tươi”. Tuy nhiên, thịt mát mới đảm bảo được yếu tố vệ sinh an toàn thực phẩm và truy suất nguồn gốc.
“Ở môi trường bên ngoài khoảng 4 - 5 tiếng, vấn đề thịt nóng bị ô nhiễm vi sinh có hại cho sức khỏe đã xảy ra rồi”, ông Công cho hay.
Còn nhiều rào cản cần được giải quyết
PGS.TS. Phan Thanh Tâm, Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, cho hay Tại Việt Nam, tiêu chuẩn về thịt mát cũng có từ những năm trước, tuy nhiên do bối cảnh, thói quen về điều kiện công nghệ, nên thịt tươi chiếm hơn 90% thị trường.
Theo ông Tâm, tại các hệ thống siêu thị lớn hiện nay thường có hợp đồng với các đơn vị giết mổ, khi vận chuyển thịt đều có xe lạnh nhằm đảm bảo thịt lạnh đến công đoạn pha lọc.
Tuy nhiên các siêu thị cũng mới chỉ dám để hạn sử dụng khoảng 2-3 ngày do chưa đảm bảo toàn bộ các khâu trong quá trình sản xuất đã tuân thủ theo các yêu cầu kĩ thuật của tiêu chuẩn thịt mát vừa ban hành.
Bên cạnh đó, nếu quá trình giết mổ không đảm bảo, miếng thịt sẽ nhiễm nhiều vi sinh, không thể để được lâu và thực tế chỉ sau 2 ngày là hỏng.
Ông Tâm cho rằng các siêu thị hiện nay đã làm một phần việc để đảm bảo an toàn thực phẩm, nhưng chưa phải là thịt mát.
Ông Nguyễn Thành Trung, Phó Giám đốc Trung tâm Gia súc lớn Hà Nội, thông tin rằng người tiêu dùng vẫn còn hoài nghi đối với thịt mát có đảm bảo chất lượng hay không. Trước nay, người tiêu dùng hay nghĩ các thương lái bán thịt ế hôm nay rồi bỏ tủ lạnh mai bán là thịt mát.
Bên cạnh đó, còn có rất nhiều người tiêu dùng chưa tiếp cận được hệ thống truyền thông về thịt mát, đặc biệt là các vùng nông thôn. Chính vì vậy, trong thời gian qua, Trung tâm Gia súc lớn Hà Nội triển khai nhiều giải pháp nhưng sản lượng thịt mát được tiêu thụ vẫn chưa nhiều.
Ông Hoàng Văn Điền, chủ một trang trại ở Ninh Bình bày tỏ việc đưa ra tiêu chuẩn thịt mát sẽ làm ảnh hưởng đến chăn nuôi nông hộ khi họ không có đủ điều kiện để đầu tư quy trình chăn nuôi tốn kém như các doanh nghiệp lớn nên họ có thể bị cạnh tranh, đánh bật khỏi thị trường.
Ông Nguyễn Xuân Dương cho rằng quan điểm này có lí. Tuy nhiên, thực tế Việt Nam đang thiết kế lại ngành chăn nuôi và sẽ cố gắng để không còn ai đứng ngoài chuỗi. Yêu cầu tổ chức chăn nuôi theo chuỗi là con đường tất yếu, không thể thể khác được. Và mỗi người chăn nuôi sẽ phải tự ghép mình vào chuỗi.
Ông Vũ Vinh Phú, Chuyên gia kinh tế, Nguyên Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội kiến nghị cần phải có chiến lược phát triển thịt mát, làm sao phải khép kín từ khâu nuôi đến giết mổ để tạo niềm tin cho người tiêu dùng, chăn nuôi có địa chỉ rõ ràng. Khó nhất là niềm tin của người tiêu dùng
Hiện chưa có hợp quy về thịt mát ở siêu thị, đồng thời thịt ở siêu thị chưa phải thịt mát mà là bảo quản trong điều kiện mát, phải làm tốt kênh thương mại văn minh.
"Theo quan điểm của tôi, chúng ta phải quản lý cả thịt nóng và thịt mát vì hiện nay, thịt mát mới chỉ chiếm 7% cơ cấu tiêu thụ, còn lại 93% là thịt nóng bán ở chợ", ông Phú nói.
Ông Phú nhận định thịt nóng thực chất không có tội, không gây mất an toàn nếu được giết mổ vận chuyển đảm bảo, quá trình vận chuyển không đảm bảo đã phát sinh vi khuẩn có hại.
Vì vậy, ngành chăn nuôi phải xây dựng quy định chặt chẽ để người ta không dám làm bẩn, xây dựng kỷ luật lưu thông có văn hóa, có trách nhiệm.

Nguồn: Đức Quỳnh/Vietnambiz, Kinh tế & Tiêu dùng