Chốt phiên giao dịch ngày 6/5, dầu thô Brent tăng 1,49 USD tương đương 1,3% lên 112,39 USD/thùng và dầu thô Tây Texas WTI tăng 1,51 US cent tương đương 1,4% lên 109,77 USD/thùng. Tính chung cả tuần, giá dầu WTI tăng 5% và giá dầu Brent tăng gần 4%, sau khi EU đưa ra lệnh cấm vận đối với dầu của Nga, như một phần của gói trừng phạt cứng rắn nhất đối với cuộc xung đột tại Ukraine.
Giá khí tự nhiên kỳ hạn tháng 6/2022 trên sàn New York giảm 74 US cent tương đương 8,4% xuống 8,043 USD/mmBTU, mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 2/2022. Tuy nhiên, tính chung cả tuần kết thúc 6/5 giá khí tự nhiên tăng 11%.
Thị trường xăng dầu trong tháng 4/2022 giảm trở lại. Ngày 20/4 giá dầu Brent giảm xuống còn 106,8 USD/thùng; dầu thô Mỹ (WTI) ở mức 102,2 USD/thùng và giá xăng RON 92 ở mức 123,6 USD/thùng, giảm khoảng 8-10% so với đầu tháng 4/2022. Trước đó giá xăng dầu tăng rất mạnh trong tháng 3/2022, giá chạm đỉnh trong phiên giao dịch ngày 07/3/2022, dầu Brent chạm mức 139,13 USD/thùng; dầu thô Mỹ (WTI) đạt 130,50 USD/thùng, và giá xăng RON 92 đạt mức 143,19 USD/thùng.
Giá xăng dầu đã tăng hơn 20% kể từ khi căng thẳng leo thang giữa Nga và Ukraine. Tính từ đầu năm 2022, giá xăng dầu đã tăng khoảng hơn 40%.
Những yếu tố tác động giảm giá dầu trong tháng 4/2022:
IMF đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu khoảng gần 1 điểm phần trăm do căng thẳng Nga-Ukraine, và cho biết lạm phát hiện là “mối đe dọa hiện hữu và rõ ràng” với nhiều nước.
Việc tiếp tục phong tỏa ở Trung Quốc do Covid cũng gây thiệt hại cho nhu cầu tại quốc gia nhập khẩu dầu thô hàng đầu thế giới này và gây áp lực lên giá.
Đồng USD ở mức cao nhất trong hai năm làm cho hàng hóa được định giá bằng USD đắt đỏ hơn đối với những người nắm giữ các loại tiền tệ khác, điều này có thể làm giảm nhu cầu dầu.
Theo số liệu sơ bộ của OPEC, nguồn cung dầu mỏ toàn cầu trong tháng 3/2022 tăng 0,37 triệu thùng/ngày so với tháng trước, đạt trung bình 99,66 triệu thùng/ngày.
Sản lượng dầu thô của 13 quốc gia OPEC trong tháng 3/2022 tăng 57 nghìn thùng/ngày so với tháng trước đó, đạt trung bình 28,56 triệu thùng/ngày. Sản lượng dầu thô tăng chủ yếu tại Saudi Arabia, Kuwai và Libya, trong khi sản lượng giảm tại Libya, Nigeria và Congo.
Sản lượng dầu mỏ của khu vực ngoài OPEC trong năm 2021 (gồm NGL của OPEC) giảm 0,06 triệu thùng/ngày so với năm trước, đạt trung bình 63,6 triệu thùng/ngày. Sản lượng điều giảm ở nguồn cung từ Brazil, Canada, Trung Quốc.
Mỹ: Sản lượng dầu thô của Mỹ năm 2021 giảm 0,07 triệu thùng/ngày so với năm 2020, đạt mức trung bình 11,21 triệu thùng/ngày. Sản lượng khí tự nhiên hóa lỏng của Mỹ năm 2021 tăng 30 nghìn thùng/ngày lên mức trung bình 5,44 triệu thùng/ngày. Trong năm 2022, sản lượng dự báo trung bình khoảng 11,8 triệu thùng/ngày.
Nga: Sản lượng dầu mỏ của Nga trong tháng 02/2022 tăng 54 nghìn thùng/ngày so với tháng trước, đạt trung bình 11,36 triệu thùng/ngày. Ước tính trong tháng 3/2022 đạt 10,03 triệu thùng/ngày, giảm 37 nghìn thùng/ngày so với tháng trước. Trong năm 2022, sản lượng dầu mỏ dự báo sẽ tăng 0,43 triệu thùng/ngày, đạt mức trung bình 11,23 triệu thùng/ngày.
Na Uy: Sản lượng dầu mỏ của Na Uy trong tháng 02/2022 tăng 15 nghìn thùng/ngày so với tháng trước, đạt 1,98 triệu thùng/ngày. Sản lượng dầu thô của Na Uy trong tháng 02/2022 tăng 27 nghìn thùng/ngày so với tháng trước, đạt 1,76 triệu thùng/ngày. Sản lượng NGL và khí ngưng tụ giảm 12 nghìn thùng/ngày trong tháng 02/2022 so với tháng trước, đạt 0,22 triệu thùng/ngày.
Trong năm 2022, sản lượng dẩu mỏ dự báo sẽ tăng 0,1 triệu thùng/ngày đạt trung bình 2,13 triệu thùng/ngày, giảm 30 nghìn thùng/ngày so với báo cáo trước, điều chỉnh giảm chủ yếu là do sản lượng trong quý I/2022 giảm. Sản lượng dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng vào quý IV/2022 khi khởi động các dự án nước ngoài mới như Nova, Hod, Njord Future, Bauge và Fenja-giai đoạn 1. Johan Sverdrup giai đoạn 2 dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào cuối năm 2022.
Brazil: Sản lượng dầu thô của Brazil trong tháng 02/2022 giảm 115 nghìn thùng/ngày, đạt trung bình 2,92 triệu thùng/ngày. Sản lượng nhiên liệu sinh học (chủ yếu là ethanol) không thay đổi so với tháng trước đó, đạt 623 nghìn thùng/ngày.
Tổng sản lượng nhiên liệu lỏng của Brazil gồm cả nhiên liệu sinh học trong tháng 02/2022 giảm 115 nghìn thùng/ngày, đạt 3,65 triệu thùng/ngày. Năm 2021 sản lượng nhiên liệu lỏng đạt 3,60 triệu thùng/ngày, giảm 0,08 triệu thùng/ngày so với năm 2020.
Trong năm 2022, dự báo nguồn cung nhiên liệu của Brazil tăng 0,16 triệu thùng/ngày đạt trung bình 3,76 triệu thùng/ngày. Sản lượng dầu thô dự kiến sẽ tăng thông qua hai dự án khởi động mới.
Trung Quốc: Sản lượng dầu mỏ của Trung Quốc trong tháng 02/2022 giảm 91 nghìn thùng/ngày so với tháng trước, đạt trung bình 4,4 triệu thùng/ngày. Sản lượng dầu thô trong tháng 02/2022 giảm 92 nghìn thùng/ngày, đạt trung bình 4,09 triệu thùng, tăng 153 nghìn thùng/ngày so với cùng kỳ năm 2021.
Các công ty Trung Quốc tăng đầu tư theo chiến lược đã hoạch định để nâng sản lượng dầu. Trong năm 2021, sản lượng dầu mỏ tăng 0,15 triệu thùng/ngày so với năm 2020, đạt 4,31 triệu thùng/ngày. Trong năm 2022, dự báo sản lượng dầu mỏ đạt 4,38 triệu thùng/ngày, tăng 0,08 triệu thùng/ngày so với năm 2021.
Canada: Sản lượng dầu mỏ của Canada trong tháng 02/2022 tăng 179 nghìn thùng/ngày so với tháng liền trước, đạt trung bình 5,6 triệu thùng/ngày.
Sản lượng dầu thô tổng hợp trong tháng 02/2022 đạt 1,25 triệu thùng/ngày, tăng 77 nghìn thùng/ngày so với tháng trước, sản lượng tăng do các nhà khai thác đã hoạt động trở lại sau thời gian giảm khai thác do thời tiết băng giá trong tháng 12/2021 và đầu tháng tháng 01/2022.
Nguồn cung dầu của Canada trong năm 2021 tăng 0,3 triệu thùng/ngày so với năm 2020, đạt trung bình 5,46 triệu thùng/ngày. Trong năm 2022 nguồn cung dầu dự báo sẽ tăng chậm hơn, tăng 0,16 triệu thùng/ngày lên mức trung bình 5,65 triệu thùng/ngày.
Sản lượng dầu mỏ khu vực ngoài OPEC năm 2021 đạt 63,5 triệu thùng/ngày, tăng 0,7 triệu thùng/ngày so với năm 2020. Dự báo năm 2022 tăng khoảng 2,7 triệu thùng/ngày so với năm 2021, đạt trung bình 66,2 triệu thùng/ngày. Những nước đóng góp vào tăng trưởng nguồn cung trong năm 2022 là Mỹ, Nga, Brazil, Canada, Kazakhstan và Na Uy.
Trung Quốc: Nhu cầu dầu tại Trung Quốc vẫn phục hồi trong tháng 02/2022, mặc dù các ca nhiễm Covid-19 gia tăng tại một số thành phố lớn. Nhu cầu dầu tăng 0,4% so với cùng kỳ năm trước. Nhu cầu tăng được thúc đẩy bởi các nhà máy của Trung Quốc và nhu cầu từ hộ gia đình tăng trong thời tiết mùa đông lạnh giá. Nhu cầu LPG tăng 0,2 triệu thùng/ngày so với năm trước. Nhu cầu Naphtha tăng 0,20 triệu thùng/ngày do nhu cầu của ngành công nghiệp hóa dầu tăng.
Tuy nhiên, các nhiên liệu dùng cho giao thông vận tải chính đã bị ảnh hưởng bởi việc áp dụng các biện pháp hạn chế đi lại do Covid-19, nhu cầu xăng ghi nhận mức tăng nhẹ 0,09 triệu thùng/ngày so với cùng kỳ năm trước, trong khi nhu cầu đối với dầu diesel giảm. Nhu cầu về nhiên liệu bay vẫn bị ảnh hưởng bởi việc giảm các chuyến bay nội địa và quốc tế do lây lan biến chủng Covid mới. Theo Cục thống kê và phân tích quốc gia Trung Quốc, doanh thu trong ngành hàng không dân dụng vẫn giảm so với cùng kỳ năm trước.
Nhập khẩu dầu thô của Trung Quốc đã phục hồi trong tháng 3/2022, nhưng không có khả năng tăng nhiều hơn do nhu cầu nhiên liệu đang giảm trong bối cảnh dịch COVID-19 và giá dầu cao. Nhà nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới đã nhập khẩu 10,88 triệu thùng/ngày (bpd) trong tháng 3/2022, tăng từ mức thấp nhất trong 4 tháng là 9,51 triệu thùng/ngày vào tháng 02/2022, nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với mức 11,54 triệu thùng/ngày của tháng 01/2022.
Sự tăng vọt có thể phần lớn là do nhu cầu từ các nhà máy lọc dầu tăng lên khi các hạn chế về ô nhiễm được dỡ bỏ sau Thế vận hội mùa đông ở Bắc Kinh vào tháng 02/2022, và do nhu cầu nhiên liệu tăng sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán.
Nhập khẩu dầu thô tháng 4/2022 hạn chế và có khả năng giảm nhiều hơn trong tháng 5/2022.
Các ca nhiễm Covid-19 gia tăng tại một số thành phố lớn của Trung sẽ tác động tới nhu cầu dầu mỏ Trung Quốc năm 2022. Tuy nhiên, nền kinh tế Trung Quốc dự báo sẽ tăng trưởng vững. Dự báo nhu cầu dầu mỏ năm 2022 tăng 0,5 triệu thùng/ngày, từ mức tăng 1,0 triệu thùng/ngày trong năm 2021. Trong những tháng tới, nhu cầu nhiên liệu máy bay dự kiến sẽ phục hồi, khi các biện pháp hạn chế được nới lỏng. Số lượng các chuyến bay nội địa tại Trung Quốc trong tháng 02/2022 tăng 33% so với tháng trước.
Ấn Độ: Trong tháng 02/2022 nhu cầu đối với dầu diesel và dầu máy bay vẫn ở dưới mức trước đại dịch.
Trong năm 2021, nhu cầu dầu của Ấn Độ phục hồi đáng kể, gần mức đạt được trước đại dịch vào năm 2019, được hỗ trợ bởi nền kinh tế vĩ mô ổn định, mặc dù những lo ngại về lạm phát đang được chính phủ giải quyết. Trong năm 2022, với dự kiến tăng trưởng kinh tế 7,2% và sẽ nhanh chóng ngăn chặn được biến thể Omicron Covid-19, nhu cầu dầu dự kiến sẽ phục hồi. Lưu lượng giao thông đã tăng trở lại, nhu cầu xăng và dầu diesel sẽ tăng dựa trên triển vọng kinh tế tiếp tục phát triển và nhu cầu về nhiên liệu vận tải. Lĩnh vực công nghiệp phát triển sẽ hỗ trợ cho nhu cầu dầu diesel, LPG và naphtha, nhu cầu về nhiên liệu máy bay sẽ tăng chậm.
OECD Châu Âu: Nhu cầu dầu tiếp tục phục hồi trong tháng 01/2022 so với tháng 01/2021, tăng 1,3 triệu thùng/ngày so với cùng kỳ năm trước, được hỗ trợ bởi các hoạt động kinh tế trong khu vực. Nhu cầu về nhiên liệu vận tải là dầu diesel và dầu máy bay.
Dự báo các chỉ số kinh tế vĩ mô của OECD châu Âu, bao gồm cả sản xuất công nghiệp sẽ phục hồi vào nửa cuối năm 2022. Do đó nhu cầu dầu mỏ dự đoán sẽ tăng được hỗ trợ bởi lĩnh vực giao thông vận tải và nhiên liệu công nghiệp.
Dự báo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA): Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đã hạ dự báo nhu cầu dầu thế giới năm 2022, đồng thời cảnh báo rằng các lệnh trừng phạt với Nga có thể gây ra một “cú sốc” về nguồn cung trên toàn cầu.
Trong báo cáo hàng tháng, IEA đã giảm gần 1 triệu thùng/ngày trong dự báo tăng trưởng nhu cầu dầu toàn cầu xuống còn 99,7 triệu thùng/ngày trong năm nay.
Dù vẫn còn quá sớm để biết được tình hình hiện nay sẽ diễn biến như thế nào, nhưng cuộc khủng hoảng này có thể dẫn đến những sự thay đổi lâu dài cho thị trường năng lượng.
Nga, nước xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới, đã bị áp đặt một loạt các lệnh trừng phạt quốc tế. Điều này đã khiến giá dầu thế giới tăng mạnh. Dù các biện pháp trừng phạt này không nhằm vào thị trường năng lượng, nhưng IEA cho biết các công ty dầu lớn, các hãng vận tải và nhiều ngân hàng đã “tránh hoạt động kinh doanh với Nga”. Ngoài ra, Mỹ và Anh đã công bố các lệnh cấm nhập khẩu dầu từ nước này.
Cơ quan này cho rằng khả năng gián đoạn trên quy mô lớn trong hoạt động sản xuất của Nga do các lệnh trừng phạt diện rộng cũng như việc các công ty tránh mua dầu của Nga đang đe dọa gây ra một cú sốc về nguồn cung dầu trên toàn cầu.
Dự báo của OPEC: Trong năm 2021, nhu cầu dầu toàn cầu tăng 5,8 triệu thùng/ngày, đạt 96,8 triệu thùng/ngày. Nhu cầu chậm hơn so với dự đoán ở các nước tiêu thụ chính của OECD và sự gia tăng các trường hợp nhiễm Covid-19.
Trong khu vực OECD, nhu cầu dầu năm 2021 tăng 2,8 triệu thùng/ngày so với năm 2020, đạt 44,7 triệu thùng/ngày do nhu cầu xăng giảm do nhiều nước áp dụng các biện pháp hạn chế làm giảm nhu cầu về nhiên liệu vận tải.
Tại khu vực ngoài OECD, nhu cầu dầu năm 2021 tăng 3,1 triệu thùng/ngày so với năm 2020, đạt 52,0 triệu thùng/ngày. Nhu cầu tăng được thúc đẩy bởi các nước Trung Đông và Châu Phi. Kinh tế phục hồi mạnh sẽ kích thích nhu cầu nhiên liệu công nghiệp, nhu cầu nhiên liệu hóa dầu sẽ hỗ trợ tăng trưởng nhu cầu năm 2021. Các chương trình kích thích kinh tế và nới lỏng các biện pháp Covid-19, trong bối cảnh việc triển khai tiêm chủng vắc xin được đẩy nhanh.
Hiện tại trong tháng 4/2022 những thách thức đối với nền kinh tế toàn cầu- đặc biệt về tốc độ tăng trưởng kinh tế dự báo sẽ chậm lại, lạm phát gia tăng và bất ổn chính trị đang diễn ra sẽ tác động đến nhu cầu dầu ở các khu vực.
OPEC dự báo trong năm 2022, nhu cầu dầu thô trên thế giới tăng 3,67 triệu thùng/ngày so với năm 2021 lên trung bình 100,5 triệu thùng/ngày.

Nguồn: VITIC/Reuter