Lượng đường nhập lậu vào Trung Quốc hàng năm được cho là có xuất xứ từ Ấn Độ, Thái Lan và được chuyển đến Myanmar, Lào... trước khi vào đến nội địa Trung Quốc.
Theo ông Wang Weidong, chuyên gia tại miền Nam Trung Quốc, lượng đường nhập lậu sẽ tăng thêm 800.000 tấn trong năm nay. Trong những năm trước, tổng lượng đường nhập lậu vào khoảng 1,5 - 2,8 triệu tấn.
Bắc Kinh đang thi hành chính sách triệt phá đường dây buôn lậu đường trước áp lực phải tăng thuế nhập khẩu đường vào năm 2020 và giữ cho nhập khẩu đường được cấp phép vào Trung Quốc tăng trưởng ở mức thấp.
Số liệu của Tổ chức Mía đường Quốc tế (ISO) cho thấy thị trường toàn cầu sẽ ghi nhận mức thâm hụt gần 5 triệu tấn trong niên vụ 2019 - 2020. Điều này có nghĩa châu Á sẽ bị ảnh hưởng một phần từ chính sách kiểm soát buôn lậu đường của Trung Quốc.
Ngoài ra, sau 2 năm liên tiếp thặng dư, thị trường thế giới có khoảng 95 triệu tấn tồn kho đường với khả năng đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong khoảng 6 tháng và điều đó cho thấy sự bất cân xứng ở thị trường châu Á.
Nhập khẩu đường của Trung Quốc giảm
Ông Justin Liu, nhà phân tích cấp cao tại Viện nghiên cứu Chaos, cho biết thuế quan của Trung Quốc sẽ khiến nhập khẩu đường trực tiếp vào nước này ít thay đổi trong năm 2019 ở mức 3 triệu tấn.
Ông cho rằng nhập khẩu đường giảm là điều bất thường đối với nền kinh tế đang phát triển như Trung Quốc, cho thấy Bắc Kinh đang rất nghiêm túc bảo vệ ngành công nghiệp trong nước.
"Với hạn ngạch xuất và nhập khẩu đường, nhu cầu nội địa của Trung Quốc có thể được đáp ứng. Cung và cầu cân bằng. Nếu Trung Quốc mở cửa thị trường hoàn toàn, ngành công nghiệp đường trong nước sẽ gặp khó", ông Weidong nhận định.
Tháng 5/2017, Trung Quốc đã áp thuế quan đối với đường nhập khẩu và bắt đầu đánh thêm thuế đối với nhập khẩu đường ngoài hạn ngạch từ các quốc gia xuất khẩu lớn vào tháng 8/2018.
Các biện pháp này cùng với việc triệt phá đường dây buôn lậu đã đẩy giá đường của Trung Quốc lên khoảng 20% trong năm nay, sau khi giảm sâu xuống mức thấp kỉ lục trong 4 năm qua.

Dự trữ đường của Thái Lan ở mức cao

Việc Trung Quốc ngăn chặn nạn buôn lậu đường cũng góp phần làm tăng tồn kho đường ở Thái Lan.
Các nhà phân tích tại Green Pool cho biết Thái Lan, nước xuất khẩu đường lớn thứ hai thế giới, đã lưu trữ gần 7 triệu tấn đường tồn kho vào cuối tháng 9 năm nay, tăng 1,1 triệu tấn so với tháng 9/2018 và gần 3 triệu tấn so với hai năm trước.
Nhà phân tích Tom McNeill dự đoán Thái Lan sẽ tiêu thụ hết tồn kho vào tháng 9.
Một số nguồn tin cho biết giá đường thô của Thái Lan một lần nữa giao dịch ở mức cao trên sàn ICE, cho thấy sự cân bằng cung - cầu ở châu Á đang bắt đầu thắt chặt.
Tuy nhiên việc Trung Quốc kiểm soát chặt chẽ nạn buôn lậu đường vẫn có thể khiến thị trường châu Á rơi vào tình trạng dư thừa nguồn cung.

Nguồn: Ngọc Ánh/Vietnambiz, Kinh tế & Tiêu dùng