Kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Mexico tăng trưởng so với cùng kỳ

Việt Nam và Mexico thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 19/5/1975. Năm 1975, Việt Nam mở Đại sứ quán tại Mexico. Năm 1976, Mexico mở Đại sứ quán tại Hà Nội, nhưng đến 1980 rút  vì khó  khăn kinh tế và tháng 7/2000, bạn mở lại Đai sứ quán tại Hà Nội.

Tại các diễn đàn quốc tế lớn, hai nước có tới gần 90% vấn đề cùng quan  điểm. Tuy nhiên do xa cách về địa lý, ngôn ngữ khác biệt, thiếu thông tin hai chiều  và do những ưu tiên địa chính trị của cả hai bên khác nhau nên trên thực tế hai nước chưa thực sự quan tâm và đẩy mạnh hợp tác kinh tế và thương mại song phương.

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam, 8 tháng đầu năm nay, Việt Nam đã thu về 471,6 triệu USD từ thị trường Mexico, tăng 29,04% so với cùng kỳ năm trước, tính riêng tháng 8, kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này đạt 64,7 triệu USD.

Các mặt hàng chính Việt Nam xuất khẩu sang Mexico trong 8 tháng đầu năm nay là giày dép các loại, cà phê, hàng thủy sản, hàng dệt may… Trong đó, giày dép chiếm tỷ trọng lớn, chiếm 30,1%, tương đương với 142,4 triệu USD, tăng 8,54% so với cùng kỳ năm trước.

Đứng thứ hai là cà phê, với kim ngạch trong tháng là 9,6 triệu USD, tính chung 8 tháng đầu năm Việt Nam đã xuất khẩu 69,4 triệu USD cà phê sang thị trường Mexico, tăng 312,57% so với cùng kỳ và là mặt hàng có kim ngạch tăng trưởng cao nhất.

Mặt hàng thủy sản đứng thứ ba trong bảng xếp hạng kim ngạch, đạt 66,9 triệu USD, tăng 8,6% so với 8 tháng năm 2011.

Theo Hiệp hội Thủy sản Việt Nam, là một trong 10 nước NK nhiều nhất cá ngừ của Việt Nam từ tháng 5 tới nay, Mexico nổi lên như một thị trường hấp dẫn với mức tăng trưởng 3 con số. Giá trị XK cá ngừ của Việt Nam sang đất nước Trung Mỹ này đã tăng từ 53.400 USD tháng 1/2012 lên hơn 1,087 triệu USD tháng 8/2012.

Số liệu thống kê của FAO cho biết, Mexico hiện xếp thứ 12 trên thế giới về sản xuất cá ngừ. Ngành công nghiệp cá ngừ Mexico có thể được coi là đại diện cho sự phát triển nghề cá của nước này.

Ngư trường chính đánh bắt cá ngừ của Mexico là Thái Bình Dương. Bốn tiểu bang sản xuất cá ngừ chủ yếu chiếm tới 95% tổng giá trị sản xuất cá ngừ của Mexico là Sinaloa, Colima, Baja California và Chiapas. Tuy nhiên, sản lượng đánh bắt cá ngừ của Mexico những năm gần đây đã giảm sút, do các hạn chế về hạn ngạch khai thác nhằm bảo tồn nguồn lợi, từ 142,650 tấn năm 2001 xuống còn 130,800 tấn năm 2010. Để bù đắp lượng thiếu hụt cá ngừ khai thác, từ năm 2004 Mexico đã phát triển nuôi cá ngừ vây vàng và vây xanh ở Baja California nhưng tới nay sản lượng mới chỉ đạt khoảng hơn 2.000 tấn. Vì phần lớn trong số các loài cá ngừ do Mexico đánh bắt là cá ngừ vây vàng nên các sản phẩm cá ngừ vây vàng của Mexico chiếm tới hơn 90% sản lượng sản xuất trong nước. Mexico hiện phải NK phần lớn cá ngừ vằn từ bên ngoài.

Năm 2010, khối lượng sản phẩm cá ngừ chiếm tới 80% tổng khối lượng sản phẩm các loại cá được sản xuất tại Mexico. Riêng giá trị sản xuất cá ngừ đóng hộp của Mexico đạt hơn 80,979 triệu USD, xếp thứ 2 sau sản phẩm tôm của nước này.

Khoảng 42% tổng sản lượng cá ngừ sản xuất trong nước được dành cho XK. Năm 2011, giá trị XK cá ngừ của Mexico đạt hơn 10.840.860 USD, trong khi đó, giá trị NK cá ngừ cũng tới 5.049.330 USD. Nếu như những năm trước, các sản phẩm cá ngừ của Mexico rất khó XK sang các nước khác, thì giờ đây tình hình đã thay đổi nhiều  do sự đa dạng của ngành công nghiệp cá ngừ Mexico cũng như nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm cá ngừ tươi trên thế giới ngày càng tăng. Thêm vào đó, do chủ động được nguồn nguyên liệu chế biến và với việc kết thúc vụ tranh chấp về cá ngừ với Mỹ nên cá ngừ Mexico hiện đang được coi là sản phẩm khai thác bền vững.

Với mức tiêu thụ cá ngừ bình quân theo đầu người đạt 1,25 kg, Mexico đang đứng thứ 10 trong số các nước tiêu thụ cá ngừ nhiều nhất trên thế giới. Do đó, có thể coi đây là một thị trường XK tiềm năng cho ngành cá ngừ Việt Nam.

Theo đánh giá của các chuyên gia, Mexico tiêu thụ chủ yếu cá ngừ đóng hộp, vì sản phẩm này có giá phải chăng. Hiện nay hàng năm Mexico phải NK tới 15.000 tấn cá ngừ đóng hộp, nâng tổng mức tiêu thụ cá ngừ đóng hộp của nước này lên 180.000 tấn mỗi năm. Các công ty NK cá ngừ đóng hộp nhiều nhất ở Mexico là Herdez, Productors Pesqueros de Guaymas, Jose Manuelsantos Corral, Vinos Licores Naucalpan và Ybarra Comercial De Mexico. Ba nước XK chủ yếu cá ngừ đóng hộp sang Mexico là Trung Quốc, Thái Lan và Tây Ban Nha.

Từ năm 2009 tới nay, chỉ có năm 2010 Việt Nam XK 19,8 tấn cá ngừ đóng hộp trị giá 38.133 USD sang Mexico, còn lại phần lớn là sản phẩm cá ngừ mã HS0304. Với dòng sản phẩm này, Việt Nam đang phải cạnh tranh với 2 nước Châu Á khác là Trung Quốc và Indonexia.

 Giá trị xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Mexico, 2009 - 2012

 Như vậy, có thể thấy các DN Việt Nam còn chưa khai thác được thị trường Mexico, do đó cần có các biện pháp đẩy mạnh việc XK cá ngừ đóng hộp cũng như các mặt hàng cá ngừ khác sang thị trường này. Bên cạnh đó, việc triển khai các dự án nuôi cá ngừ đại dương trong thời gian tới là điều rất cần thiết nhằm tạo nguồn nguyên liệu chất lượng cho chế biến XK.

Thống kê hàng hóa xuất khẩu sang Mexico 8 tháng 2012

ĐVT: USD

Mexico là một nước có nền nông nghiệp phát triển khá cao, chủ yếu sản xuất  ngô, lúa, rau quả, cỏ chăn nuôi… nhưng từ khi nước này gia nhập NAFTA năm 1994 thì sản lượng các loại sản phẩm trên  đều giảm do ngân sách nhà nước dành cho lĩnh vực này bị cắt giảm, thời tiết không thuận lợi và không cạnh tranh nổi hàng nông sản Mỹ. Tuy nhiên hai nước đã và vẫn có thể tăng cường hợp tác nông nghiệp như trao đổi giống ngô, lúa, cỏ chăn nuôi, rau quả, giống bò sữa và bò thịt cũng như hợp tác trong việc trồng lúa nước, trồng dừa ở Mexico và trồng cây nopal (một loại xương rồng có thể làm  thực phẩm cho người và xúc vật ở vùng khô cằn, hải đảo) ở Việt nam.

Là những nước sản xuất và xuất khẩu cà phê lớn trên thế giới, Việt Nam và Mexico cũng có thể hợp tác và trao đổi kinh nghiêm trong việc trồng và chế biến cà phê vì hai bên có nhiều điểm tương đồng về kinh tế và xã hội trong việc phát triển ngành này mà không có sự cạnh tranh lớn vì Mexico chủ yếu sản xuất cà phê chè (arabica) và Việt Nam nổi tiếng với cà phê vối (robusta).

Những điểm cần lưu ý trong quan hệ và làm ăn với Mexico:
  + Như gần 30 nước Nam Mỹ khác từng là thuộc địa của Tây Ban Nha, Mexico dùng tiếng Tây Ban Nha làm ngôn ngữ chính  (trong tổng số khoảng 500 triệu người sử dụng trên thế giới) nên nếu bạn sử dụng thành thạo ngôn ngữ này thì đã là thế mạnh lớn trong quan hệ và giao dịch. Tuy nhiên, giới doanh nghiệp lớn, công chức chính phủ và tầng lớp thượng lưu đều có thể sử dụng thông thường tiếng Anh.
 + Cũng như nhiều nước La tinh khác, dân Mexico nói chung rất sôi nổi, nhiệt tình, tuy nhiên giờ giấc không thật chính xác lắm, hay ¨hứa bốc¨ nhưng mức độ cam kết thực hiện chưa thật cao nên một khi bạn đã đạt được thỏa thuận gì đó rồi thì phải ¨¨chốt¨¨ lại ngay bằng văn bản và giám sát chặt chẽ việc thực hiện.
 + Khác với Mỹ, Canada và nhiều nước Châu Âu chủ yếu hành động theo “lý”, luật, lợi ích, người Mexico dễ bị tác động bởi tình cảm và quan hệ thân hữu nên nếu bạn tỏ chân tình, gây dựng được mối quan hệ cá nhân thân tình hoặc vận dụng linh hoạt văn hóa lobby (mời chơi thể thao, dự tiệc, tặng quà…) thì sẽ thuận lợi cho các quan hệ khác và khả năng đạt được  mục tiêu cao hơn. 
IV. Thông tin bổ sung:
Địa chỉ các cơ quan chính phủ, hiệp hội, ngành hàng, doanh nghiệp của Mexico:
1. Trang website Văn phòng Tổng thống: www.presidencia.gob.mx   (song ngữ).
2. Trang website của Bộ Ngoại giao Mexico: www.sre.gob.mx   (song ngữ).
3. Trang website của Bộ Kinh tế Mexico: www.economia.gob.mx   (song ngữ).
4. Asociación Nacional de Importadores e Exportadores de la República Mexicana, A.C. (Hiệp hội Quốc gia các nhà Nhập và Xuất khẩu Mexico).
Chủ tịch (President): Mr. Enrique Hernandez de Tejada Aldana
Địa chỉ: Monterrey #130, 1er. Piso, Col. Roma, Delegación Cuauhtémoc - 06700 México, D.F.
Tel. (52.55) 55.64.86.18 – 55.84.95.22 Ext. 21;  Fax. (52.55) 55.84.53.17
Phó Chủ tịch (Executive Vice-president): Mr. Humberto Simoneen Ardila
 5. Chamber of Commerce, Service & Tourism of Mexico City - Cámara de Comercio, Servicios y Turismo de la Ciudad de México (CANACO)
Giám đốc Thương mại (Director de Desarrollo Comercial): Mr. Roman Vidal Tamayo
Địa chỉ: Av. Paseo de la Reforma No. 42, Col. Centro, Del Cuauhtémoc - 06048 México, D.F.
Tel. (52.55) 55.92.03.71—55,92.2677; Fax. (52.55) 57.03.29.58
6. Consejo Empresarial Mexicano de Comercio Extranjero, Inversion y Tecnologia (Hội đồng Doanh nghiệp về Ngoại thương, Đầu tư và Công nghệ Mexico)
Địa chỉ : Lancaster 15, Floor 3, Col. Juarez, C.P. 06600, Mexico D.F.
Tel: (52.55) 5231-7111/7100; Fax : 5514 4978

7. Camara Nacional De la Industria Del Calzado (Phòng Công nghiệp Giầy Quốc gia)
Chủ tịch (Presidente): Mr. Guillermo Marquez Ramirez
Đ/c: Durango No. 245, Piso 12, Col. Roma, Del. Cuauhtemoc, C.P. 06700, Mexico D.F.
Tel (52.55) 2454-7126 ; Fax : (52.55) 2454-7130
Email Canaical@solar.sar.net