(VINANET) _ Ủy ban Chính sách Gạo Thái Lan đã đề nghị chính phủ bán gạo từ kho dự trữ - đang ngày một tăng – để có tiền giúp tiếp tục thực hiện chương trình thu mua tạm trữ năm 2013-14, trước mắt là mua lúa vụ chính, bắt đầu từ ngày 1/10/2013.
Dự trữ gạo của chính phủ Thái đã tăng lên kỷ lục cao kể từ khi áp dụng chương trình thu mua tạm trữ cuối năm 2011, khiến giá gạo Thái tăng cao kỷ lục.
Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) ước tính dự trữ gạo Thái hiện khoảng 17 triệu tấn, trong đó có khoảng 8 triệu từ các chương trình thu mua trước.
Theo USDA, chính phủ Thái Lan đã xuất khoảng 500 tỷ baht (17 tỷ USD) cho chương trình thu mua gạo tính tới thời điểm này, và chưa chắc sẽ xuất tiền cho vay nữa để mua gạo bởi lo ngại nợ công gia tăng.
Mới đây Bộ Thương mại Thái Lan thông báo trước Quốc hội rằng chương trình thu mua tạm trữ gạo sẽ tiếp tục trong năm 2013-14 bất chấp sự chỉ trích, và tiền từ xuất khẩu gạo sẽ đủ để duy trì chương trình này trong tương lai.
Theo USDA, chính phủ Thái đã mua khoảng 3 triệu tấn lúa (khoảng 2 triệu tấn gạo) tính từ đầu vụ 2012-13 tới 10/5/2013 (1/4/2012-15/9/2013), bổ sung vào khoảng 14,2 triệu tấn lúa (khoảng 9,4 triệu tấn gạo) mua trong chương trình thu mua chính vụ (1/10/2012 – 31/3/2013).
Bộ Thương mại Thái Lan cho biết Thái Lan hy vọng sẽ ký được hợp đồng bán 1 triệu tấn gạo mỗi năm cho Hàn Quốc, song điều này gây nghi ngờ lớn bởi Hàn Quốc mỗi năm chỉ nhập khẩu khoảng 410.000 tấn. Hơn nữa, Hàn Quốc đã cam kết nhập khẩu chỉ khoảng 408.700 tấn theo quy chế Nhập khẩu tối thiểu (Minimum Market Access (MMA) của Tổ chức Thương mại Thế giới, trong đó khoảng 30% đến từ Mỹ theo hạn ngạch đặc biệt Country Specific Quota (CSQ) và Tối Huệ quốc Most Favored Nation (MFN).
Tại Hội thảo lúa gạo Thái Lan 2013 tuần này, Bộ trưởng Thương mại thái cho biết chính phủ cũng đang thương lượng với Trung Quốc và các nước Trung Đông và châu Phi về khả năng xuất khẩu gạo theo các hợp đồng liên chính phủ (G2G), song đồng baht tăng giá gần đây đã ảnh hưởng tới những tiến trình thương lượng.
Chính phủ Thái đặt mục tiêu xuất khẩu gạo G2G đạt khoảng 6-7 triệu tấn trong năm 2013. Bộ Thương mại Thái cho biết khoảng 7,3 triệu tấn gạo đã được xuất khẩu theo hình thức này trong năm 2012, nhưng các nước nhập khẩu mà chính phủ Thái nêu tên đều từ chối xác nhận thông tin, và các thương gia Thái thì cho biết hoạt động tại các cảng biển không chứng tỏ điều đó.
(T.H – Oryza)