Cục Hải quan TP. Hải Phòng hiện đang triển khai đề án “Kiểm tra, giám sát hàng hóa qua khu vực kho, bãi, cảng Hải Phòng trên Hệ thống điện tử”. Dự kiến trong tháng 6/2017 tới, đề án được vận hành chính thức, tạo tiền đề cho các Cục Hải quan tỉnh, thành phố khác áp dụng.
Để triển khai công tác giám sát Hải quan theo Điều 41 Luật Hải quan 2014, Từ đầu năm 2015, Cục Hải quan Hải Phòng đã chủ động báo cáo, đề xuất Tổng cục Hải quan thí điểm thực hiện tại cảng Nam Hải Đình Vũ.
Tính đến nay, Cục Hải quan Hải Phòng đã triển khai tới 09/14 doanh nghiệp kinh doanh cảng tại khu vực cảng Hải Phòng.
Việc triển khai phần nào mang lại hiệu quả trong quản lý hải quan, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Tuy nhiên quá trình triển khai đã phát sinh một số vướng mắc.
Cụ thể là thiếu quy trình quản lý, giám sát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, xuyên suốt từ khi vào, ra, lưu giữ, vận chuyển tại các khu vực cảng, kho, bãi. Thiếu các quy định cụ thể về trách nhiệm quản lý, giám sát hàng hóa ra, vào, lưu giữ, vận chuyển của doanh nghiệp kinh doanh cảng, kho, bãi.
Bên cạnh đó, các phần mềm quản lý của doanh nghiệp kinh doanh cảng, kho, bãi và hải quan chưa đảm bảo yêu cầu quản lý, giám sát.
Xuất phát từ yêu cầu quản lý hải quan, Cục Hải quan TP. Hải Phòng đã chủ động báo cáo, và Tổng cục Hải quan đã đồng ý giao cho Cục trưởng Cục Hải quan TP. Hải Phòng chủ trì triển khai Đề án “Kiểm tra, giám sát hàng hóa qua khu vực kho, bãi, cảng Hải Phòng trên Hệ thống điện tử”.

Đề án là tiền đề quan trọng để triển khai các quy định của Luật Hải quan cũng như cải cách, hiện đại hóa công tác giám sát, quản lý hải quan.

Mục tiêu của Đề án nhằm giám sát, quản lý hàng hóa, nhập khẩu, xuyên suốt từ khi hàng hóa được dỡ từ phương tiện vận tải (PTVT) nhập cảnh xuống cảng, làm thủ tục nhập khẩu, vận chuyển giữa các địa điểm chịu sự giám sát hải quan, đến khi hàng hóa được đưa ra khỏi khu vực giám sát hải quan vào nội địa hoặc chuyển sang chế độ khác.
Giám sát, quản lý xuyên suốt từ khi hàng hóa xuất khẩu được tập kết làm thủ tục xuất khẩu, vận chuyển giữa các địa điểm chịu sự giám sát hải quan, đến khi hàng hóa được xếp lên PTVT di chuyển ra khỏi khu vực giám sát hải quan và xuất cảnh ra nước ngoài.
Việc giám sát, quản lý được sử dụng Hệ thống công nghệ thông tin để trao đổi dữ liệu giữa cơ quan hải quan và doanh nghiệp kinh doang cảng, kho, bãi.
Cơ quan Hải quan thực hiện vai trò kiểm tra, giám sát, kiểm soát tự động trên Hệ thống dựa trên đánh giá rủi ro nhằm đảm bảo tập trung nguồn lực quản lý để kiểm tra, giám sát và kiểm soát trọng điểm các nguy cơ rủi ro, vi phạm pháp luật có thể xảy ra. Đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh XNK của doanh nghiệp. Hiện Cục Hải quan TP. Hải Phòng đang gấp rút hoàn thiện các nội dung liên quan đến Đề án.
Trước đó, trong tháng 3/2017, Tổng cục Hải quan đã ban hành quyết định số 1059/QĐ-TCHQ ban hành Quy định tạm thời về định dạng thông điệp dữ liệu trao đổi giữa cơ quan Hải quan và doanh nghiệp kinh doanh cảng, kho, bãi đối với quản lý hàng hóa tại cảng biển. Các điều kiện về cơ sở hạ tầng, nhân sự... cũng đã sẵn sàng.
Theo lộ trình đề ra, từ ngày 01/4 đến 20/4/2017, hệ thống CNTT hải quan cho phép doanh nghiệp kinh doanh cảng, kho, bãi kiểm tra kết nối thử với chuẩn dữ liệu mới thuộc Đề án, lựa chọn doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia chạy thử.
Ngày 20/4/2017, tiến hành chạy thử Hệ thống tại một số doanh nghiệp kinh doanh cảng, kho, bãi đáp ứng đủ điều kiện.
Từ 20/4/2017 đến 20/5/2017, chỉnh sửa, hoàn thiện Hệ thống, xử lý vướng mắc phát sinh trong quá trình chạy thử.
Dự kiến vào ngày 01/6/2017 sẽ chính thức triển khai đề án này tại Cục Hải quan TP. Hải Phòng.
Tại hội nghị trực tuyến công tác quý I/2017, triển khai quý II/2017, Cục trưởng Cục Hải quan TP. Hải Phòng đã báo cáo đề công tác triển khai đề án này.
Cục Hải quan TP. Hải Phòng đề xuất Tổng cục Hải quan báo cáo Bộ Tài chính có chế tài xử lý cụ thể doanh nghiệp kinh doanh cảng, kho, bãi không chấp hành các quy định của Luật Hải quan và các văn bản hướng dẫn liên quan trong hoạt động giám sát hải quan để đảm bảo tính nghiêm minh, khả thi, hiệu quả của việc thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý hải quan.
Theo Điều 41 Luật Hải quan trách nhiệm của doanh nghiệp kinh doanh cảng, kho, bãi trong hoạt động giám sát hải quan gồm:
1. Bố trí địa điểm để lắp đặt phương tiện, thiết bị kỹ thuật phục vụ giám sát hải quan theo yêu cầu của cơ quan hải quan.
2. Kết nối hệ thống thông tin quản lý hàng hóa của doanh nghiệp với hệ thống thông quan điện tử của cơ quan hải quan để quản lý hàng hóa đang chịu sự giám sát hải quan đưa vào lưu giữ, đưa ra khỏi khu vực cảng, kho, bãi.
3. Thực hiện đầy đủ chế độ quản lý, thống kê, lưu giữ chứng từ, sổ sách, số liệu hàng hóa đưa vào lưu giữ, đưa ra khỏi khu vực cảng, kho, bãi theo quy định và cung cấp cho cơ quan hải quan khi có yêu cầu.
4. Cung cấp thông tin và phối hợp với cơ quan hải quan trong việc theo dõi, kiểm tra, giám sát hàng hóa ra, vào, lưu giữ tại khu vực cảng, kho, bãi.
5. Bảo quản, sắp xếp, lưu giữ nguyên trạng hàng hóa trong khu vực cảng, kho, bãi theo yêu cầu giám sát, quản lý của cơ quan hải quan.
6. Chỉ cho phép vận chuyển hàng hóa ra, vào khu vực cảng, kho, bãi khi có chứng từ của cơ quan hải quan.
7. Thực hiện quyết định của cơ quan có thẩm quyền về xử lý hàng hóa vi phạm.
Nguồn: custom.gov.vn