Thống kê trong năm 2023 của Cục An toàn Thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông cho thấy, số lượng các vụ lừa đảo công nghệ cao tăng gần 70% so với năm trước với nhiều chiêu bài trên không gian mạng. Trong đó, 2 thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tiền phổ biến dịp cuối năm được các ngân hàng liên tục cảnh báo là mạo danh nhân viên ngân hàng bằng giọng nói được tạo ra nhờ Trí tuệ Nhân tạo (AI) và giả mạo mã QR.
Mới đây, Ngân hàng TMCP An Bình (ABBank) vừa gửi tới khách hàng cảnh báo về việc kẻ gian sử dụng giọng nói AI gọi điện cho khách hàng và tự xưng là nhân viên ngân hàng để giới thiệu các dự án và dịch vụ bất chính, nhằm lừa đảo chiếm đoạt tiền.
Không riêng ABBank, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Agribank) cũng vừa khuyến cáo khách hàng về việc kẻ gian giả mạo là nhân viên ngân hàng gọi điện, nhắn tin mời chào mở thẻ tín dụng online và sử dụng các dịch vụ thẻ, mời chào kết bạn qua mạng xã hội (Zalo, Facebook…) để trao đổi trực tiếp, gửi và hối thúc khách hàng click vào đường link giả mạo hoặc QR Code dẫn tới website giả mạo.
Tương tự, Ngân hàng TMCP Quốc tế (VIB) đã lên tiếng khuyến cáo tình trạng giả mạo nhân viên của ngân hàng, công ty tài chính… mời vay vốn, hướng dẫn khách hàng cài đặt ứng dụng trên điện thoại di động để nhận tiền giải ngân kèm theo việc hiển thị hợp đồng tín dụng giả mạo con dấu và giả mạo chữ ký của người có thẩm quyền của ngân hàng hoặc công ty tài chính.
Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC) cho biết, hệ thống tiếp nhận phản ánh tin nhắn rác đã ghi nhận nhiều phản ánh về tình trạng mạo danh nhân viên ngân hàng để lừa đảo. Các đối tượng lừa đảo thường gọi điện hoặc nhắn tin cho khách hàng, tự xưng là nhân viên ngân hàng, thông báo khách hàng có khoản nợ chưa thanh toán, thẻ tín dụng bị khóa, hoặc mời chào mở thẻ tín dụng, thẻ phi vật lý online với lãi suất ưu đãi... nhằm chiếm đoạt thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng của khách hàng.
Để tránh bị lừa đảo, các ngân hàng khuyến cáo khách hàng không thao tác theo hướng dẫn do các số điện thoại lạ gọi đến, kể cả tự xưng là cán bộ ngân hàng hay các cơ quan khác khi chưa xác minh được đó có phải là thông tin chính xác hay không.
Đồng thời, khách hàng cũng cần lưu ý không cung cấp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản như tên đăng nhập, mật khẩu đăng nhập, mã xác thực OTP... của dịch vụ ngân hàng điện tử cho bất kỳ ai, kể cả nhân viên ngân hàng.
Còn đối với mã thanh toán QR tại các cửa hàng, điểm thanh toán, kẻ gian thường lợi dụng sơ hở của các chủ cửa hàng để dán đè mã giả lên mã chính chủ hoặc đặt mã QR giả mạo ngay tại cửa hàng. Khi khách hàng thanh toán, kẻ gian sẽ chiếm đoạt số tiền được chuyển đến tài khoản giả mạo đó.
Với thủ đoạn này, ngân hàng khuyến cáo khách hàng luôn đối chiếu lại thông tin số tài khoản, tên chủ tài khoản với chủ cửa hàng sau khi quét QR thanh toán. Điều này nhằm đảm bảo tiền được chuyển đến đúng tài khoản của chủ cửa hàng hoặc điểm thanh toán.
Ngoài ra, các chủ cửa hàng cũng cần thường xuyên kiểm tra các mã QR chuyển tiền đặt tại cửa hàng, điểm thanh toán để kịp thời phát hiện và gỡ bỏ các mã QR giả mạo.
Trước sự phát triển chóng mặt của công nghệ, thủ đoạn lừa đảo sẽ ngày một tinh vi và phức tạp hơn, nhất là trong những dịp lễ, tết, cuối năm như thời điểm này. Do đó, mỗi người cần nâng cao cảnh giác, trang bị cho mình các kiến thức về an toàn thông tin để bảo vệ tài sản của mình. Nếu phát hiện có dấu hiệu lừa đảo từ bất cứ trang web nào, người dân có thể phản ánh về địa chỉ: https://canhbao.khonggianmang.gov.vn.
Trong năm 2023, theo thống kê của Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông, số lượng các vụ lừa đảo công nghệ cao tăng gần 70% so với năm 2022 với nhiều chiêu bài trên không gian mạng và qua các cuộc gọi, tin nhắn điện thoại, khiến nhiều người nhẹ dạ cả tin mất sạch tiền.