Ngân hàng trung ương Trung Quốc đã tạm dừng mua vàng dự trữ trong tháng 5 và 6/2024, nhưng dự kiến sẽ còn mua mạnh trong thời gian tới do lượng vàng thỏi mà họ nắm giữ trong tổng tài sản dự trữ vẫn ở mức thấp và căng thẳng địa chính trị vẫn còn tiếp diễn.
Hoạt động mua vàng của Bắc Kinh, vốn đã giúp giá giao ngay tăng mạnh trong tháng 4 và 5/2024, không còn được coi là miễn nhiễm với vấn đề giá cả, nhưng những rủi ro địa chính trị đang diễn ra dự kiến sẽ khiến họ phải thực hiện chương trình mua vàng dài hạn hơn nhằm đa dạng hóa rủi ro từ các tài sản bằng đồng đô la Mỹ.
Reuters dẫn thông tin từ một trong các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc cho bết dự trữ vàng của nước này cần phải tăng “cả về mặt tuyệt đối và tương đối” vì hiện vẫn chưa phù hợp với vị thế của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và tỷ trọng vàng trong dự trữ của nước này là thấp nhất trong số các nền kinh tế lớn.
Nguồn tin này cho biết: “Nhưng chúng ta cần xem xét giá cả - ngân hàng trung ương không thể duy trì lượng mua vàng liên tục hàng tháng”, đồng thời cho biết thêm rằng các yếu tố địa chính trị nóng lên bởi cuộc chiến Nga-Ukraine và xung đột ở Trung Đông là những yếu tố thúc đẩy nhu cầu vàng của Trung Quốc trong những năm gần đây.
Các quan chức ngân hàng trung ương Trung Quốc - Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC), chưa bao giờ bình luận công khai về điều gì đã thúc đẩy hoạt động mua vàng trở lại vào tháng 11 năm 2022 sau hơn ba năm tạm dừng.
Tám tháng sau khi các lệnh trừng phạt của phương Tây đóng băng 300 tỷ USD dự trữ chính thức của Nga, khoảng một nửa tổng dự trữ của Moscow, PBOC bắt đầu báo cáo hoạt động mua vàng và tiếp tục như vậy trong 18 tháng liên tiếp, tạo thành trụ cột giúp giá vàng toàn cầu đạt mức cao kỷ lục vào đầu năm 2024.
Theo Hội đồng Vàng Thế giới, PBOC là ngân hàng trung ương mua nhiều vàng nhất thế giới vào năm 2023, với lượng mua ròng 7,23 triệu ounce, cũng là kỷ lục mua nhiều nhất của Trung Quốc trong ít nhất 46 năm.
Nhưng khi họ không mua vàng vào tháng 5 và tháng 6 năm nay, giá giao ngay chịu áp lực, khiến thị trường suy đoán về nhu cầu trong tương lai của Trung Quốc.
Mốt số nhà phân tích cho rằng việc Trung Quốc tạm dừng mua là do "giá cao". Giá giao ngay, đã phục hồi sau khi giảm vào tháng 6, gần đây đã một lần nữa trở lại mức cao kỷ lục do thị trường gia tăng hy vọng về việc Mỹ sắp cắt giảm lãi suất.
Trung Quốc có dự trữ ngoại tệ lớn nhất thế giới, ở mức 3,22 nghìn tỷ USD tính tới tháng 6/2024. Tuy nhiên, tỷ trọng vàng trong tổng dự trữ của Trung Quốc, bao gồm cả vị thế dự trữ và quyền rút vốn đặc biệt (SDR) tại Quỹ Tiền tệ Quốc tế, đang ở mức cao kỷ lục 4,9%, là thấp so với mức trung bình toàn cầu là 16%.
Các nước đang phát triển và thị trường mới nổi thường có tỷ trọng vàng dự trữ thấp hơn nhiều so với các nền kinh tế phát triển. Tổng dự trữ tiền tệ chính thức của top những nước có nhiều tiền tệ dự trữ nhất thế giới.
Ông Nitesh Shah, chiến lược gia hàng hóa tại WisdomTree, cho biết: “Với cơ sở đó và quy mô dự trữ ngoại hối rất lớn, chúng tôi tin rằng trong vài thập tới PBOC sẽ mua nhiều vàng hơn nữa.
Ông cho biết, nhu cầu từ các nhà đầu tư ở Trung Quốc cũng sẽ tiếp tục mạnh mẽ trong bối cảnh cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài và việc ngân hàng trung ương mua vàng tạo niềm tin trằng vàng được coi như một phương tiện lưu trữ giá trị.
Ông Shaokai Fan, người đứng đầu khu vực ngân hàng trung ương toàn cầu của Hội đồng Vàng Thế giới, cho biết: “Ở Trung Quốc, việc Nhà nước mua vàng được coi là quảng cáo miễn phí cho vàng”. “Theo nghĩa là nếu ngân hàng trung ương mua vàng, có lẽ tôi, với tư cách là một nhà đầu tư bán lẻ, cũng sẽ mua một ít.”
Chiến lược dự trữ vàng của Nga
Đưa thêm vàng vào kho dự trữ quốc gia là vấn đề an ninh vì vàng thỏi có thể được lưu trữ trên đất liền - an toàn và không bị tịch thu.
Về mặt chính thức, vàng chiếm 30% trong tổng dự trữ trị tài sản trị giá 597 tỷ USD của Nga, nhưng xét về tài sản có thể tiếp cận được thì tỷ lệ này lớn hơn nhiều vì một nửa dự trữ của Nga đã bị các nước phương Tây đóng băng.
Theo các nhà phân tích, việc ngân hàng trung ương Nga chỉ tiếp cận các khoản đầu tư vào tài sản bằng đồng nhân dân tệ và vàng là một câu chuyện mà Trung Quốc, quốc gia có khoảng 60% dự trữ bằng đồng đô la Mỹ, rất quan tâm.
Carsten Menke, nhà phân tích tại Julius Baer, cho biết: “Động lực chính của PBOC là giảm phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ và – trong trường hợp cực đoan – giảm thiểu việc bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt của Mỹ”.
Ông kỳ vọng mong muốn đa dạng hóa dự trữ của Trung Quốc sẽ tiếp tục tồn tại vì “căng thẳng địa chính trị giữa Trung Quốc và Mỹ khó có thể sớm biến mất, đó là chưa ể kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ”.
Trung Quốc phải mất 9 năm để nâng tỷ trọng vàng trong tổng dự trữ của mình lên 4,9% từ mức 1,8% vào năm 2015. Hiện nước này nắm giữ 72,8 triệu ounce vàng trị giá khoảng 170 tỷ USD. Nếu họ nâng tỷ lệ vàng trong dự trữ lên 10% trong tổng dự trữ và nếu khi đó giá vàng tương đương hiện tại thì tổng giá trị vàng mua vào sẽ là 170 tỷ USD.
Để so sánh, ngân hàng trung ương Nga đã ngừng tích cực mua kim loại quý vào năm 2020 khi vàng đạt 20% tổng dự trữ.
Theo Hội đồng Vàng Thế giới, PBOC trong quá khứ đôi khi cũng báo cáo các giao dịch mua vàng sau khi đã thực hiện, khiến các nhà phân tích cảnh báo rằng số liệu thống kê mới nhất có thể không cung cấp bức tranh đầy đủ về tình hình nhập khẩu vàng của họ.