Chỉ có đồng và nhôm được kỳ vọng có mức giá trung bình cao hơn trong năm nay so với năm 2023, nhưng mức tăng dự kiến là rất khiêm tốn – lần lượt là 2,8% và 2,1%. Trong khi đó, các kim loại khác như kẽm, chì và thiếc đều được dự báo sẽ giảm giá nhẹ. Riêng nickel – dù có nhu cầu vững nhờ vai trò trong pin xe điện – lại đang chịu áp lực từ làn sóng sản xuất mới tại Indonesia.
Nickel, kim loại có hiệu suất kém nhất năm 2023, được dự báo sẽ tiếp tục giảm sâu thêm 23% trong năm nay, theo mức trung bình trong khảo sát của các nhà phân tích.
Triển vọng năm 2025 được nhìn nhận tích cực hơn với một số dự báo lạc quan phá vỡ xu hướng thận trọng hiện tại.
Nhu cầu suy yếu – Rào cản chính của thị trường
Phần lớn các nhà phân tích đều nhận định rằng tình hình kinh tế vĩ mô ảm đạm đang là yếu tố chủ đạo ảnh hưởng tới thị trường kim loại cơ bản. Lãi suất cao, suy thoái sản xuất ở nhiều nước phương Tây, cùng với đà tăng trưởng chậm lại của Trung Quốc đang làm lu mờ mọi kỳ vọng về nguồn cung hạn chế.
Nguồn cung đồng gần đây đã có những điều chỉnh do sự thắt chặt trong phân khúc nguyên liệu đầu vào. Các nhà phân tích hiện dự báo thị trường đồng sẽ thiếu hụt khoảng 35.000 tấn trong năm 2024, so với mức dư thừa 302.500 tấn được dự báo hồi tháng 10 năm ngoái.
Tuy nhiên, kỳ vọng về giá vẫn tương đối khiêm tốn, với mức giá trung bình trên Sàn Giao dịch Kim loại London (LME) dự kiến là 8.714 USD/tấn trong năm 2024 – chỉ nhỉnh hơn mức giá 8.437 USD vào phiên đóng cửa gần nhất.
Dù vậy, nhu cầu được kỳ vọng sẽ phục hồi dần về cuối năm, với giá đồng có thể tăng từ 8.380 USD trong quý I lên 9.000 USD trong quý IV và đạt 9.300 USD vào năm 2025. Một số dự báo lạc quan thậm chí đặt kỳ vọng giá đồng trung bình năm 2025 đạt tới 12.000 USD/tấn (theo Citi).
Nhôm cũng được đánh giá tích cực trong năm 2025 nhờ câu chuyện nguồn cung bị kìm hãm và gián đoạn nguồn điện định kỳ tại các khu vực sản xuất trọng điểm như Trung Quốc.
Kẽm, chì và thiếc: Nguồn cung dồi dào, giá đi xuống
Kẽm và chì được dự báo sẽ rơi vào tình trạng dư cung lớn trong năm 2024 – với mức dư thừa lần lượt là 300.000 tấn và 71.820 tấn. Trong khi đó, thiếc dự kiến thiếu hụt nhẹ khoảng 1.000 tấn, nhưng mức ảnh hưởng đến giá gần như không đáng kể. Dự báo giá thiếc năm nay dao động từ 20.944 USD đến 29.500 USD/tấn, với mức giá hiện tại vào khoảng 25.700 USD.
Nickel: Thừa cung nghiêm trọng, giá tiếp tục lao dốc
Giá nickel trên sàn LME đã giảm tới 45% trong năm 2023 và được dự báo sẽ giảm thêm 23% trong năm nay. Thị trường đang bị "ngập lụt" bởi nguồn cung mới từ Indonesia – quốc gia đang đặt mục tiêu trở thành trung tâm toàn cầu về kim loại dùng cho pin.
Dự báo, cung nickel sẽ vượt cầu khoảng 240.500 tấn trong năm 2024 và thêm 204.000 tấn trong năm 2025 – tạo ra lượng dư thừa khổng lồ trong thị trường toàn cầu có quy mô khoảng 3 triệu tấn mỗi năm.
Giá nickel giờ đây phụ thuộc vào bài toán chi phí: Giá cần giảm sâu tới mức nào để buộc các nhà sản xuất chi phí cao phải cắt giảm sản lượng?
Trở ngại chính:
Chi phí nickel biến động mạnh – giá quặng niken gần đây giảm sâu, khiến chi phí sản xuất tại Indonesia và Trung Quốc cũng giảm theo.
Sự hỗ trợ của chính phủ – nhiều nhà sản xuất có chi phí cao vẫn được duy trì nhờ các biện pháp trợ cấp hoặc hỗ trợ từ tập đoàn quốc gia.
Dự báo giá nickel có thể không giảm nhiều so với mức hiện tại (16.300 USD/tấn), với mức thấp nhất được đưa ra là 15.200 USD/tấn. Tuy nhiên, một đợt phục hồi bền vững là điều khó xảy ra trong bối cảnh dư cung vẫn đang lan rộng từ sản phẩm trung gian sang kim loại tinh chế.
Chênh lệch dự báo và thực tế: Thận trọng là xu hướng chính
Dù các cuộc khảo sát hàng quý chỉ phản ánh cảm nhận tại một thời điểm, nhưng kết quả thường khá sát thực tế. Năm ngoái, các nhà phân tích dự báo giá đồng trung bình là 8.625 USD/tấn – cao hơn thực tế chỉ 150 USD (1,7%). Với chì, sai lệch còn nhỏ hơn – chỉ 22 USD.
Ngược lại, các dự báo về kẽm và nhôm lại quá lạc quan, cao hơn thực tế 19% và 11%, trong khi với thiếc thì ngược lại – giá thực tế cao hơn dự báo 9%.
Riêng nickel – các nhà phân tích đã đánh giá quá cao triển vọng của kim loại này. Giá trung bình thực tế chỉ đạt 21.474 USD/tấn, thấp hơn đáng kể so với mức dự báo 24.000 USD.
Trong năm nay, sự thận trọng dường như sẽ tiếp tục chiếm ưu thế – đặc biệt là trong bối cảnh triển vọng thị trường nickel vẫn đang gặp rất nhiều khó khăn..