Những nguyên nhân thúc đẩy giá vàng tăng mạnh

Tăng trưởng kinh tế toàn cầu bấp bênh, căng thẳng địa chính trị, cùng nhiều yếu tố khác hiện đang khiến vàng trở thành một lựa chọn đầu tư hấp dẫn cho năm 2024.Dưới đây là những lý do chính đẩy giá vàng tăng mạnh.

Những căng thẳng địa chính trị xuất hiện trong năm 2024 chủ yếu liên quan tới cuộc chiến tranh ở dải Gaza. Kéo dài đã nhiều tháng, khu vực này hiện vẫn tiếp tục căng thẳng, nhiều lúc gây lo ngại lan rộng trong khu vực.

Ngoài ra, khả năng xung đột Ukraine-Nga có thể kéo dài do các cuộc tấn công gần đây vào đường ống dẫn khí đốt của Ukraine - cung cấp cho thị trường Liên minh châu Âu và vào cơ sở sản xuất dầu của Nga.

Theo các nhà phân tích, hiện chưa thấy dấu hiệu nào chứng tỏ những căng thẳng này sẽ sớm kết thúc. Do đó, nhu cầu sử dụng vàng làm nơi trú ẩn an toàn sẽ còn tiếp diễn, dẫn đến giá vàng có khả năng tiếp tục tăng cao so với mức hiện tại.

Chính sách tiền tệ của Mỹ

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã duy trì lập trường chính sách tiền tệ tương đối hạn chế trong suốt năm tài chính hiện tại, giữ lãi suất ổn định ở mức 5,25-5,50% trong 6 cuộc họp liên tiếp. Việc ngân hàng trung ương Mỹ bày tỏ dự định nới lỏng tiền tệ đã củng cố kỳ vọng về việc Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào cuối năm nay. Các nhà đầu tư hiện dự đoán Fed chỉ có một lần cắt giảm lãi suất trong năm 2024. Các nhà phân tích cho hay khả năng Fed cắt giảm lãi suất vào nửa cuối năm có thể gây áp lực giảm giá đối với đồng USD, có khả năng đóng vai trò là chất xúc tác tích cực cho giá vàng.

Chủ tịch Fed Jerome Powell đã cảnh báo rằng tiến trình hướng tới giảm lạm phát xuống mục tiêu 2% là không chắc chắn. Dữ liệu kinh tế gần đây cũng cho thấy lạm phát ở Mỹ giảm chậm hơn dự kiến. Báo cáo chỉ số giá tiêu dùng mới nhất ở Mỹ cho thấy chỉ số tháng 3/2024 tăng 3,5% so với cùng kỳ năm trước, sau mức tăng 3,2% trong tháng Hai.

Xung đột leo thang ở Trung Đông đã góp phần đẩy giá dầu thô tăng cao, làm gia tăng lạm phát. Với vai trò truyền thống là hàng rào chống lạm phát, vàng được kỳ vọng sẽ vẫn hấp dẫn đối với các khoản đầu tư trong những tháng tới.

Báo cáo của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) cho biết nhu cầu vàng toàn cầu quý 1/2024 tăng 3%, đạt 1.238 tấn, là mức cao nhất trong các quý I kể từ năm 2016. Mức tăng mạnh đó chủ yếu được thúc đẩy bởi hoạt động đầu tư mạnh mẽ vào thị trường OTC và sự nhất quán mua vàng của các ngân hàng trung ương. Nhu cầu về thanh và tiền xu trong quý I cũng tăng 3%.

Tuy nhiên, nếu loại trừ các giao dịch OTC, nhu cầu vàng trong quý I/2024 giảm 5% so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 1.102 tấn. Vào năm 2023, dòng vốn ETF chảy ra khỏi thị trường vàng và nhu cầu vàng thỏi và tiền xu giảm nhẹ đã khiến tổng lượng đầu tư vàng hàng năm giảm xuống mức thấp nhất trong 10 năm, là 945 tấn, giảm 244 tấn so với năm liền trước.

Các ngân hàng trung ương từ lâu đã coi vàng là một phần quan trọng trong danh mục dự trữ tài chính của họ, bổ sung vàng để đa dạng hóa tài sản trong quá trình quản lý tiền tệ trong nước. Năm 2023, các ngân hàng trung ương trên toàn cầu đã mua 1.037 tấn vàng, thấp hơn một chút so với mức 1.082 tấn của năm 2022 - mức cao nhất kể từ năm 1967. Hiện tại, các ngân hàng trung ương nắm giữ khoảng 20% sản lượng vàng toàn cầu, chỉ tính riêng năm 2023 đã mua được 1/3.

Trong quý 1 năm 2024, các ngân hàng trung ương đã mua gần 290 tấn, vượt kỷ lục của năm trước, trong đó Trung Quốc dẫn đầu, tiếp theo là Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ.

Vào tháng 4/2024, ngân hàng trung ương Trung Quốc đã tăng dự trữ vàng thêm 1,9 tấn, đánh dấu tháng tăng thứ 18 liên tiếp. Tương tự, các ngân hàng trung ương khác trên toàn cầu đã tăng đáng kể dự trữ của họ trong quý đầu tiên năm nay, thúc đẩy giá cả.

Sự khởi đầu năm 2024 như vậy cho thấy nhu cầu vàng của các ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục mạnh trong năm 2024.

Thông báo của Trung Quốc về các bước đi “lịch sử” nhằm ổn định lĩnh vực bất động sản đang bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng cũng thúc đẩy giá vàng tăng (Trung Quốc là nước tiêu thụ lớn đối với vàng và các kim loại công nghiệp khác).

Gói kích thích kinh tế của Bắc Kinh cuối cùng đã đến. Bộ Tài chính Trung Quốc sẽ bắt đầu mở bán trái phiếu kho bạc có kỳ hạn siêu dài từ 20 đến 50 năm nhằm thúc đẩy kênh huy động vốn đầu tư phát triển cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Đây là lần thứ 4 Trung Quốc mở bán trái phiếu với quy mô lớn.

Chính phủ Trung Quốc bắt đầu phát hành đợt đầu tiên trái phiếu kỳ hạn 30 năm từ ngày 17/5. Sau đó, sẽ phát hành tiếp trái phiếu có kỳ hạn 20 năm và 50 năm trong tháng 5 và tháng 6. Đây là chương trình bán trái phiếu có tổng giá trị 1.000 tỷ Nhân dân tệ, tương đương gần 140 tỷ USD. Chính phủ Trung Quốc nhấn mạnh, đây là một trong những giải pháp sẽ giúp hỗ trợ triển khai các dự án trọng điểm, có tầm chiến lược đối với tăng trưởng kinh tế. Trái phiếu kho bạc siêu dài được đảm bảo bằng tín dụng quốc gia và có lợi thế là rủi ro thấp và thanh khoản mạnh. Ngoài ra, lợi suất cao hơn so với trái phiếu kho bạc ngắn và trung bình.

Theo Báo cáo Triển vọng Kinh tế Toàn cầu mới nhất của Ngân hàng Thế giới, nền kinh tế toàn cầu có thể chứng kiến kết quả kém cỏi vào cuối năm 2024, với mức tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) giai đoạn 2021-2024 chậm nhất trong nửa thập kỷ của 30 năm qua. Tuy nhiên, nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu đã giảm bớt, cho thấy nền kinh tế Mỹ sẽ tiếp tục được củng cố.

Tăng trưởng toàn cầu được dự báo sẽ chậm lại năm thứ ba liên tiếp, giảm xuống 2,4% vào năm 2024 từ mức 2,6% vào năm 2023 trong khi các nền kinh tế đang phát triển được dự báo sẽ tăng trưởng ở mức 3,9%.

Tăng trưởng kinh tế chậm lại cuối cùng sẽ có lợi cho giá vàng vì nhu cầu sử dụng vàng thỏi làm trú ẩn an toàn thường tăng trong những giai đoạn kinh tế bất ổn.