Chi tiêu tiêu dùng tại Mỹ tăng trưởng ổn định

Tháng 11/2024 cũng mang lại tín hiệu tích cực về lạm phát sau một loạt số liệu khả quan trước đó. Báo cáo từ Bộ Thương mại Mỹ ngày thứ Sáu (20/12) cho thấy mức tăng giá hàng tháng vừa phải, với chỉ số lạm phát cơ bản ghi nhận mức tăng nhỏ nhất trong sáu tháng. Tuy nhiên, mức tăng hàng năm của lạm phát cốt lõi – không bao gồm thực phẩm và năng lượng – vẫn cao hơn đáng kể so với mục tiêu 2% của Fed.

Nhưng vẫn tồn tại những lo ngại rằng các chính sách của chính quyền Tổng thống đắc cử Donald Trump, bao gồm giảm thuế, áp hoặc tăng thuế nhập khẩu và trục xuất hàng triệu người nhập cư không giấy tờ, có thể đẩy lạm phát tăng cao.

"Nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng nhờ nhu cầu tiêu dùng mạnh mẽ khi thu nhập tăng và hiệu ứng tài sản từ giá trị danh mục đầu tư cao hơn tạo điều kiện cho người tiêu dùng chi tiêu," Jeffrey Roach, chuyên gia kinh tế trưởng tại LPL Financial, cho biết. "Lạm phát đã thấp hơn dự kiến, nhưng tính dai dẳng của một số hạng mục khiến Fed thận trọng trong việc hạ lãi suất đáng kể vào năm sau."

Chi tiêu tiêu dùng, chiếm hơn hai phần ba hoạt động kinh tế của Mỹ, tăng 0,4% trong tháng 11/2024, sau khi được điều chỉnh xuống mức tăng 0,3% vào tháng 10/2024, theo Cục Phân tích Kinh tế Mỹ. Các nhà kinh tế tham gia khảo sát của Reuters dự báo mức tăng 0,5%, sau mức tăng 0,4% được báo cáo trong tháng 10/2024.

Mức tăng gần như đồng đều này được dẫn đầu bởi việc mua sắm phương tiện giao thông mới, có thể một phần do các hộ gia đình thay thế xe bị hư hỏng sau các cơn bão Helene và Milton. Điều này chiếm phần lớn trong mức tăng 0,8% của chi tiêu hàng hóa.

Chi tiêu cho các sản phẩm giải trí, dịch vụ tài chính, bảo hiểm (chủ yếu là các loại phí và hoa hồng) cũng tăng. Các khoản chi cho dịch vụ giải trí, chăm sóc sức khỏe, quần áo, đồ nội thất, nhà ở và tiện ích, nhà hàng, quán bar và dịch vụ lưu trú đều ghi nhận mức tăng. Tổng chi tiêu cho dịch vụ tăng 0,2%.

Sau khi điều chỉnh theo lạm phát, chi tiêu tiêu dùng tăng 0,3% sau khi tăng nhẹ 0,1% trong tháng 10/2024. Dựa trên số liệu này, chi tiêu tiêu dùng thực tế đang tăng với tốc độ hàng năm là 3,1% trong hai tháng đầu quý IV/2024.

“Điều này sẽ tạo nền tảng cho một mức tăng trưởng GDP mạnh mẽ trong quý IV/2024,” Lou Crandall, nhà kinh tế trưởng tại Wrightson ICAP, nhận định.

Trong quý III/2024, chi tiêu tiêu dùng tăng vọt ở mức 3,7%, nhanh nhất trong vòng 1,5 năm, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đạt 3,1%, sau mức tăng 3,0% trong quý II/2024. Ngân hàng Dự trữ Liên bang Atlanta dự báo GDP sẽ tăng 3,1% trong quý IV/2024.

Chủ tịch Fed Jerome Powell vào thứ Tư (18/12) đã mô tả nền kinh tế là "thực sự ấn tượng," đồng thời bày tỏ sự lạc quan: "Tôi cảm thấy rất hài lòng với hiệu suất của nền kinh tế và chúng tôi muốn duy trì điều đó." Cùng ngày, Fed đã cắt giảm lãi suất qua đêm thêm 25 điểm cơ bản, đưa phạm vi lãi suất xuống còn 4,25%-4,50%. Cơ quan này dự báo sẽ chỉ thực hiện hai đợt cắt giảm lãi suất vào năm 2025, phản ánh sức bền của nền kinh tế cùng áp lực lạm phát vẫn còn cao.

Hồi tháng 9/2024, Fed dự báo sẽ giảm lãi suất bốn lần trong năm 2025. Lộ trình cắt giảm lãi suất nông hơn trong dự báo mới nhất cho thấy sự không chắc chắn về các chính sách của chính quyền Tổng thống đắc cử Donald Trump.

Chứng khoán trên Phố Wall tăng điểm. Đồng USD giảm giá so với rổ tiền tệ và lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ giảm.

Sức bền của thị trường lao động, được thể hiện qua tỷ lệ sa thải thấp và tăng trưởng tiền lương mạnh mẽ, tiếp tục hỗ trợ tiêu dùng. Tình hình tài chính hộ gia đình tích cực, nhờ giá cổ phiếu và bất động sản cao, cũng góp phần khuyến khích chi tiêu. Bên cạnh đó, khoản tiết kiệm của các hộ gia đình vẫn giữ vai trò hỗ trợ.

Mặc dù vậy, các nhà kinh tế lưu ý rằng lợi ích này chủ yếu tập trung ở các hộ gia đình trung lưu và khá giả, trong khi những người có thu nhập thấp hơn vẫn chịu áp lực tài chính.

Thu nhập cá nhân tăng 0,3%, với tiền lương tăng vọt 0,6%. Thu nhập khả dụng sau khi điều chỉnh theo lạm phát tăng 0,2%, dẫn đến việc một số hộ gia đình phải rút tiền tiết kiệm để chi tiêu. Tỷ lệ tiết kiệm giảm xuống còn 4,4% từ mức 4,5% của tháng 10/2024.

Các nhà kinh tế không cho rằng việc lạm phát hạ nhiệt trong tháng trước sẽ thay đổi giọng điệu của Fed trong thông điệp đưa ra vào thứ Tư (18/12). Chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) tăng 0,1% sau mức tăng 0,2% chưa điều chỉnh trong tháng 10/2024.

Lạm phát nhà ở tăng với tốc độ chậm nhất kể từ tháng 4/2021, phản ánh sự hạ nhiệt của giá thuê nhà. Chi phí cho dịch vụ ăn uống và lưu trú tăng mạnh nhất trong 10 tháng.

So với cùng kỳ năm ngoái, chỉ số PCE tăng 2,4%, cao hơn mức tăng 2,3% của tháng 10/2024. Việc tỷ lệ lạm phát hàng năm tăng một phần là do số liệu thấp của năm ngoái bị loại khỏi tính toán

Nếu loại trừ các thành phần biến động là thực phẩm và năng lượng, chỉ số giá PCE cốt lõi tăng 0,1%. Đây là mức tăng nhỏ nhất kể từ tháng 5/2024, sau mức tăng 0,3% chưa điều chỉnh trong tháng 10/2024. Lạm phát cốt lõi đang ở mức 2,5% trong ba tháng gần nhất.

Fed theo dõi các thước đo giá PCE cho chính sách tiền tệ. Họ đã tăng lãi suất chính sách thêm 5,25 điểm phần trăm từ tháng 3/2022 đến tháng 7/2023.

Brian Bethune, giáo sư kinh tế tại Đại học Boston, nhận xét: “Xu hướng giảm lạm phát, xét đến đồng USD mạnh hơn, vẫn được duy trì trong hai tháng tới. Tuy nhiên, nếu chính quyền mới tăng mạnh thuế nhập khẩu, điều này có thể dẫn đến các biện pháp trả đũa, kéo theo tình trạng đình trệ kinh tế và lạm phát tương tự thập niên 1970.”