I. Khái quát về nền kinh tế
Kinh tế Tây Ban Nha (TBN) tiếp tục duy trì đà tăng trưởng tích cực trong quý II/2025, khẳng định vị thế là một trong những nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ nhất khu vực đồng Euro. Liên đoàn Nghiệp chủ TBN (CEOE) gần đây đã điều chỉnh mức dự báo tăng trưởng GDP năm 2025 từ mức 2,7% của đầu năm xuống mức 2,5% vào cuối quý II/2025 với căn cứ chủ yếu vào các yếu tố như sau:
Sự gia tăng căng thẳng thương mại ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế toàn cầu, trong đó có TBN. Các lĩnh vực chịu ảnh hưởng tiêu cực nhiều nhất tại TBN do chính sách tăng thuế nhập khẩu của Hoa Kỳ theo một khảo sát gần đây của Ngân hàng Quốc gia TBN lần lượt là: công nghiệp (51%), vận tải (44%) và thương mại (40%).
Giá dầu thế giới tăng do xung đột liên tiếp diễn ra tại khu vực Trung Đông.
Nhu cầu nội địa tăng mạnh đang đóng vai trò dẫn dắt sự tăng trưởng kinh tế.
Thị trường lao động và chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tiếp tục diễn tiến ổn định cùng với sự ổn định của tiêu dùng khu vực tư nhân và chi tiêu khu vực công. Thêm vào đó, sự phục hồi mạnh mẽ của ngành du lịch, tăng trưởng của lĩnh vực xuất khẩu và tiêu dùng nội địa đã góp phần vào thành tựu kinh tế chung của TBN trong nửa đầu năm 2025 này. Tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống 10,3% trong quý II, giảm từ 11,4% của quý I và đạt mức thấp nhất kể từ đầu năm 2008. Thực tế này cho thấy sự cải thiện trong thị trường lao động (số lượng người có việc làm tăng 503,3 ngàn người đạt mức tổng cao nhất mọi thời đại là 22,3 triệu nhờ vào sự gia tăng việc làm trong nhiều ngành như nông nghiệp, xây dựng, công nghiệp và dịch vụ).
Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi đầu tư và tiêu dùng, đặc biệt đầu tư vào nhà ở sẽ đóng góp vào tăng trưởng trong dài hạn. Ngành dịch vụ dẫn đầu mức tăng trưởng so với quý trước, chủ yếu nhờ sự gia tăng của bán lẻ, nhà nghỉ và vận tải, trong khi xây dựng và sản xuất cũng tăng. Sự tăng trưởng còn được đóng góp bởi sự bùng nổ của ngành du lịch - một trong những lợi thế chính của TBN so với các quốc gia lớn khác ở châu Âu.
Lạm phát tại TBN đã tăng vào cuối năm 2024 do giá dịch vụ và năng lượng tăng. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân năm 2024 ở mức 2,8%. Tuy nhiên trong quý II/2025 lạm phát được kiểm soát tốt hơn và duy trì ở mức bình quân là 2,2% làm cho sức mua/tiêu dùng và giá cả trong nước ổn định hơn giai đoạn trước (cụ thể: tháng 4: 2,187%; tháng 5: 1,987%; tháng 6: 2,285%).
Diễn biến tỷ giá giữa đồng Euro và đô la Mỹ là yếu tố quan trọng đối với thương mại quốc tế của TBN. Cụ thể trong quý II/2025, tỷ giá đồng Euro duy trì ở mức khá cao và ổn định. Sự ổn định này đã tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu của TBN, giúp các doanh nghiệp có thể lập kế hoạch dài hạn với chi phí giao dịch quốc tế ít biến động và góp phần làm gia tăng thu hút đầu tư nước ngoài.
Dưới đây là cập nhật các chỉ số kinh tế vĩ mô của TBN theo dự báo vào tháng 7/2025 của CEOE cho năm 2025 và năm 2026:
|
Chỉ số
|
2025
|
2026
|
|
|
2,5%
|
2,0%
|
|
|
2,7%
|
1,8%
|
- Chi tiêu khu vực Chính phủ
|
2,0%
|
1,4%
|
|
|
2,9%
|
3,5%
|
|
|
3,4%
|
3,3%
|
|
|
2,4%
|
1,9%
|
|
|
10,5%
|
10,0%
|
- Cán cân tài khoản vãng lai
|
2,6%
|
2,2%
|
II. Tình hình xuất nhập khẩu Việt Nam - Tây Ban Nha
1/Tình hình xuất nhập khẩu chung của Tây Ban Nha
Trong bối cảnh gia tăng căng thẳng thương mại, xuất nhập khẩu (XNK) vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tăng trưởng kinh tế của TBN. Trong quý II/2025, xuất khẩu (XK) hàng hóa và dịch vụ tăng 1,1% so với quý I/2025 và tăng 3,3% so với quý II /2024. Nhập khẩu (NK) cũng tăng, với mức tăng 1,7% so với quý trước và 5,6% so với cùng kỳ năm trước. Điều này cho thấy hoạt động ngoại thương vẫn duy trì đà tăng trưởng nhưng NK tăng nhanh hơn, dẫn đến thâm hụt thương mại và đóng góp âm vào tăng trưởng GDP.
Tổng kim ngạch XK của TBN trong quý II được ước tính khoảng 104,41 tỷ euro, với tháng 4 đạt 32,51 tỷ euro (thực tế), tháng 5 đạt 34,90 tỷ euro (thực tế) và tháng 6 khoảng 37,00 tỷ euro (ước tính). Các con số này cho thấy xu hướng tăng trưởng rõ rệt trong quý, phản ánh sự cải thiện nhu cầu quốc tế và khả năng cạnh tranh của hàng hóa XK của TBN, đặc biệt ở các ngành nông sản và thực phẩm chế biến.
Tổng giá trị NK trong quý II ước tính đạt khoảng 108,93 tỷ euro, với tháng 4 đạt 36,39 tỷ euro (thực tế), tháng 5 đạt 37,54 tỷ euro (thực tế) và tháng 6 khoảng 35,00 tỷ euro (ước tính). Sự giảm nhẹ kim ngạch nhập khẩu trong tháng 6 so với các tháng trước phần nào phản ánh mức tiêu thụ năng lượng và nguyên liệu thô giảm cùng với biến động giá hàng hóa quốc tế.
Cán cân thương mại của TBN trong quý II/2025 ước tính thâm hụt khoảng –4,52 tỷ euro, trong đó tháng 4 thâm hụt khoảng –3,88 tỷ euro, tháng 5 thâm hụt khoảng –2,64 tỷ euro, và tháng 6 đạt thặng dư khoảng +2,00 tỷ euro (ước tính). Sự cải thiện đáng kể trong tháng 6 giúp thu hẹp mức thâm hụt chung của quý, cho thấy tác động tích cực từ XK tăng mạnh và nhập khẩu giảm trong bối cảnh giá hàng hóa thế giới ổn định hơn.
Các ngành hàng XK chủ lực của TBN năm 2025 dự kiến vẫn là hàng công nghiệp và tiêu dùng chế tạo, với tỷ trọng lớn thuộc về: Ô tô và linh kiện ô tô (17,6%); Máy móc và thiết bị cơ khí (11.8%); Dược phẩm và sản phẩm y tế (8.9%); Thực phẩm và đồ uống (17.2%); Hóa chất (8.7%); Dệt may và thời trang (5.4%); Thiết bị điện và điện tử (4.6%); Sản phẩm nông nghiệp (3.9%); Nhựa và cao su (2.8%); Sản phẩm gang thép và kim loại chế tạo (3.1%). Một vài đặc điểm đặc thù của hoạt động XK của TBN có thể kể đến như: Là nước XK ô tô hàng đầu ở châu Âu (chỉ sau Đức); Ngành nông sản và thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong tổng kim ngạch XK; Các thương hiệu thời trang như Zara, Mango, Desigual,… góp phần lớn vào ngành hàng dệt may.
Đức và Trung Quốc tiếp tục là hai đối tác cung ứng hàng hóa lớn nhất cho TBN, mỗi nước chiếm khoảng 10–11% kim ngạch NK (tương đương 45–50 tỷ USD mỗi nước). Các nước EU khác như Pháp, Ý cùng Hoa Kỳ cũng là những nguồn cung quan trọng, lần lượt chiếm khoảng 9,3%, 6,7% và 6,7% (khoảng 30–40 tỷ USD) trong tổng kim ngạch NK của TBN. Các mặt hàng NK lớn nhất của TBN năm 2025 vẫn là nhiên liệu khoáng sản (dầu mỏ và khí đốt), chiếm khoảng 90–95 tỷ USD. Ngoài ra, ô tô và phụ tùng xe chiếm khoảng 35–40 tỷ USD; máy móc và thiết bị (bao gồm cả lò phản ứng hạt nhân) vào khoảng 35–40 tỷ USD; và dược phẩm, hóa dược khoảng 20–25 tỷ USD. Những mặt hàng này chiếm tỷ trọng đáng kể trong tổng NK của TBN, phản ánh nhu cầu năng lượng và công nghệ cao của nền kinh tế nước này.
2/Quan hệ thương mại song phương Tây Ban Nha - Việt Nam
Trong 07 tháng đầu năm 2025, kim ngạch thương mại song phương giữa Việt Nam và TBN tiếp tục đà tăng trưởng. XK của Việt Nam sang TBN đạt 2,49 tỷ USD, tăng 5,6% so với cùng kỳ năm 2024 (2,36 tỷ USD). Kết quả này cho thấy các mặt hàng XK chủ lực của Việt Nam như dệt may, giày dép, thủy sản, cà phê… vẫn giữ được sức hút ổn định tại thị trường TBN bất chấp biến động kinh tế khu vực châu Âu.
NK của Việt Nam từ TBN tăng mạnh, đạt 487,36 triệu USD, cao hơn 21,2% so với mức 402,05 triệu USD của cùng kỳ năm trước. Mức tăng này chủ yếu đến từ nhóm hàng máy móc, thiết bị, dược phẩm, sản phẩm hóa chất và thực phẩm chế biến. Tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt 2,98 tỷ USD, tăng 7,9% so với 7 tháng đầu năm 2024. Sự tăng trưởng này cho thấy quan hệ thương mại Việt Nam – TBN đang mở rộng cả về quy mô lẫn cơ cấu hàng hóa, với xu hướng NK từ TBN tăng nhanh hơn, phản ánh nhu cầu của Việt Nam đối với các sản phẩm công nghệ, dược phẩm và nguyên liệu chất lượng cao từ châu Âu.
Xuất nhập khẩu song phương TBN - Việt Nam:
Số liệu xuất khẩu theo mặt hàng quý II/2025
|
QI/2025
|
QII/2025
|
QII/2024
|
So sánh QII và QI/2025
|
So sánh QII/2025 và QII/2024
|
|
TBN
|
1.082.679.736
|
1.031.222.951
|
908.055.253
|
-4,75%
|
13,56%
|
|
Hàng thủy sản
|
16.530.995
|
19.641.647
|
18.383.542
|
18,82%
|
6,84%
|
|
Hạt điều
|
15.296.178
|
21.461.724
|
20.559.603
|
40,31%
|
4,39%
|
|
Cà phê
|
204.951.813
|
198.996.495
|
85.504.133
|
-2,91%
|
132,73%
|
|
Hạt tiêu
|
7.451.245
|
5.381.578
|
4.531.114
|
-27,78%
|
18,77%
|
|
Gạo
|
486.505
|
615.200
|
545.880
|
26,45%
|
12,70%
|
|
Sản phẩm từ chất dẻo
|
8.555.199
|
11.573.625
|
9.453.420
|
35,28%
|
22,43%
|
|
Cao su
|
3.715.824
|
4.091.828
|
3.370.780
|
10,12%
|
21,39%
|
|
Sản phẩm từ cao su
|
3.315.278
|
2.435.057
|
4.682.110
|
-26,55%
|
-47,99%
|
|
Túi xách, ví,vali, mũ, ô, dù
|
15.803.233
|
16.608.492
|
16.711.624
|
5,10%
|
-0,62%
|
|
Sản phẩm mây, tre, cói và thảm
|
11.193.726
|
10.664.176
|
10.267.861
|
-4,73%
|
3,86%
|
|
Gỗ và sản phẩm gỗ
|
21.776.207
|
21.065.230
|
15.991.437
|
-3,26%
|
31,73%
|
|
Hàng dệt, may
|
153.351.677
|
137.594.392
|
116.232.631
|
-10,28%
|
18,38%
|
|
Giày dép các loại
|
113.786.770
|
158.032.520
|
129.700.048
|
38,88%
|
21,84%
|
|
Nguyên phụ liệu dệt, may, da, giày
|
2.153.307
|
1.184.293
|
1.641.582
|
-45,00%
|
-27,86%
|
|
Sản phẩm gốm, sứ
|
830.881
|
769.532
|
747.696
|
-7,38%
|
2,92%
|
|
Đá quý, kim loại quý và sản phẩm
|
965.835
|
669.246
|
615.656
|
-30,71%
|
8,70%
|
|
Sắt thép các loại
|
71.220.282
|
77.345.750
|
112.278.916
|
8,60%
|
-31,11%
|
|
Sản phẩm từ sắt thép
|
8.214.874
|
8.691.976
|
6.084.411
|
5,81%
|
42,86%
|
|
Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện
|
51.661.760
|
55.920.613
|
45.937.251
|
8,24%
|
21,73%
|
|
Điện thoại các loại và linh kiện
|
159.065.144
|
88.466.612
|
95.296.288
|
-44,38%
|
-7,17%
|
|
Máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác
|
40.758.330
|
40.825.364
|
44.603.225
|
0,16%
|
-8,47%
|
|
Phương tiện vận tải và phụ tùng
|
39.940.684
|
16.529.164
|
22.919.681
|
-58,62%
|
-27,88%
|
|
Đồ chơi, dụng cụ thể thao và bộ phận
|
18.001.581
|
10.420.349
|
32.874.680
|
-42,11%
|
-68,30%
|
Số liệu nhập khẩu theo mặt hàng quý II/2025
|
|
QI/2025
|
QII/2025
|
QII/2024
|
So sánh QII và QI/2025
|
So sánh QII/2025 và QII/2024
|
|
TBN
|
178.118.692
|
226.994.516
|
181.876.419
|
27,44%
|
24,81%
|
|
Sữa và sản phẩm sữa
|
2.503.403
|
4.005.090
|
3.092.968
|
59,99%
|
29,49%
|
|
Chế phẩm thực phẩm khác
|
4.859.521
|
4.699.843
|
3.411.161
|
-3,29%
|
37,78%
|
|
Thức ăn gia súc và nguyên liệu
|
8.283.207
|
11.759.724
|
9.825.463
|
41,97%
|
19,69%
|
|
Hóa chất
|
1.806.390
|
1.746.201
|
2.418.986
|
-3,33%
|
-27,81%
|
|
Sản phẩm hóa chất
|
14.008.237
|
17.150.644
|
19.174.295
|
22,43%
|
-10,55%
|
|
Nguyên phụ liệu dược phẩm
|
4.075.103
|
402.472
|
4.899.939
|
-90,12%
|
-91,79%
|
|
Dược phẩm
|
20.458.857
|
35.100.962
|
31.355.039
|
71,57%
|
11,95%
|
|
Chất dẻo nguyên liệu
|
10.520.078
|
15.005.200
|
20.427.792
|
42,63%
|
-26,55%
|
|
Sản phẩm từ chất dẻo
|
2.413.115
|
3.497.356
|
3.050.355
|
44,93%
|
14,65%
|
|
Nguyên phụ liệu dệt, may, da, giày
|
1.863.343
|
2.288.753
|
1.878.233
|
22,83%
|
21,86%
|
|
Sắt thép các loại
|
1.318.167
|
1.209.769
|
206.200
|
-8,22%
|
486,70%
|
|
Sản phẩm từ sắt thép
|
5.125.037
|
4.363.273
|
1.685.267
|
-14,86%
|
158,91%
|
|
Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện
|
2.906.801
|
3.257.861
|
2.962.312
|
12,08%
|
9,98%
|
|
Hàng điện gia dụng và linh kiện
|
1.641.332
|
2.481.579
|
1.801.111
|
51,19%
|
37,78%
|
|
Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác
|
20.577.981
|
19.908.236
|
17.371.897
|
-3,25%
|
14,60%
|
|
Linh kiện, phụ tùng ô tô
|
680.614
|
1.276.727
|
775.697
|
87,58%
|
64,59%
|
Về đầu tư, TBN hiện có 97 dự án với tổng vốn khoảng 144 triệu USD tại Việt Nam, đứng thứ 44/147 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư tại Việt Nam, trong khi Việt Nam đầu tư khoảng 64 triệu USD vào TBN. Các doanh nghiệp TBN có thế mạnh trong các lĩnh vực như công nghiệp, năng lượng và cơ sở hạ tầng giao thông - đường sắt đô thị. Các công ty lớn TBN có thể đóng vai trò then chốt trong các dự án hiện đại hóa tại Việt Nam.
Năm 2025 đánh dấu sự phát triển quan hệ đối tác chiến lược, hướng tới đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và TBN với các thỏa thuận về lĩnh vực thực phẩm, y tế, đào tạo ngoại giao, văn hóa và gói tín dụng 305 triệu euro hỗ trợ đầu tư vào các ngành chiến lược như năng lượng, hạ tầng... được ký kết và việc xây dựng Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Tp. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng sẽ hứa hẹn thu hút thêm vốn đầu tư, trong đó có TBN.
Theo các chỉ số kinh tế, quan hệ chính trị và thương mại hiện tại, có thể thấy quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam – TBN đang ở thời điểm thuận lợi để phát triển hơn nữa, trong đó thương mại song phương sẽ tiếp tục đà tăng trưởng tích cực trong những quý còn lại của năm 2025.
III. Cập nhật các quy định pháp lý
Trong quý II/2025 đến nay, TBN đã đưa ra áp dụng một số quy định chính sách đáng lưu ý có tác động đến thương mại quốc tế như sau:
Nghị định 683/2025 ngày 29 tháng 7 quy định một số ngoại lệ tạm thời liên quan đến việc tuân thủ các quy định cơ bản điều chỉnh các chương trình viện trợ cho ngành trái cây, rau quả và rượu vang của Chính sách Nông nghiệp Chung và sửa đổi nhiều nghị định liên quan đến ngành trái cây, rau quả và trồng nho trong khuôn khổ Kế hoạch Chiến lược cho CAP 2023-2027 tại TBN.
Nghị định APA/775/2025 ngày 15 tháng 7 sửa đổi Phụ lục I, II bis và II quarter của Nghị định Hoàng gia 929/1995, ngày 9 tháng 6 phê duyệt Quy định kỹ thuật về Kiểm soát và Chứng nhận Cây giống trái cây.
Nghị định ECM/751/2025 ngày 7 tháng 7 quy định về việc bảo đảm giấy chứng nhận xuất nhập khẩu trong hoạt động thương mại quốc tế đối với các sản phẩm nông sản - thực phẩm.
Nghị định 562/2025 ngày 1 tháng 7 về các biện pháp kiểm soát và các hoạt động chính thức khác được thực hiện trên chuỗi nông sản thực phẩm và các hoạt động liên quan.
Nghị định 564/2025 ngày 1 tháng 7 sửa đổi Nghị định Hoàng gia 861/2018 ngày 13 tháng 7 thiết lập các quy định cơ bản về khai báo bắt buộc trong lĩnh vực dầu ô liu và ô liu ăn và sửa đổi Nghị định Hoàng gia 772/2017 ngày 28 tháng 7 quy định về tiềm năng sản xuất rượu vang.
Thông báo của Tổng cục Y tế Đối ngoại của Bộ Y tế ngày 23 tháng 6 về việc cấp giấy chứng nhận sức khỏe sắp tới cho việc xuất khẩu các sản phẩm thực phẩm và thực phẩm không có nguồn gốc từ động vật ở định dạng kỹ thuật số. Biện pháp này sẽ có hiệu lực vào ngày 1 tháng 7 tạo ra một giai đoạn chuyển tiếp cho đến ngày 31 tháng 12 năm 2025, trong thời gian đó, giấy chứng nhận giấy và giấy chứng nhận mới được cấp dưới dạng kỹ thuật số sẽ cùng tồn tại.
Lệnh ECM/551/2025 ngày 30 tháng 5 sửa đổi Phụ lục I.1, III.1, III.3, III.4 và III.5 của Quy định về kiểm soát thương mại nước ngoài đối với vật liệu quốc gia, vật liệu khác và các sản phẩm và công nghệ sử dụng kép được phê duyệt bởi Lệnh Hoàng gia 679/2014 ngày 1 tháng 8.
Nghị quyết ngày 8 tháng 5 năm 2025 của Quốc hội ra lệnh công bố Thỏa thuận về việc xác nhận Sắc lệnh - Luật số 4/2025 ngày 8 tháng 4 về các biện pháp khẩn cấp để ứng phó với mối đe dọa thuế quan và tái khởi động thương mại.
Nghị định số 351/2025 ngày 30 tháng 4 phê duyệt tiêu chuẩn chất lượng đối với dầu thực vật ăn được.
Nghị định 346/2025 ngày 22 tháng 4 thiết lập cơ sở cho việc phát triển các quy định của Liên minh châu Âu về sức khỏe động vật liên quan đến nghĩa vụ giám sát của chủ trang trại.
Nghị định 315/2025 ngày 15 tháng 4 thiết lập các quy tắc thực hiện Luật 17/2011 ngày 5 tháng 7 về an toàn thực phẩm và dinh dưỡng nhằm thúc đẩy thực phẩm lành mạnh và bền vững trong trường học.
Nghị định - Luật 4/2025 ngày 8 tháng 4 về các biện pháp khẩn cấp để ứng phó với mối đe dọa thuế quan và tái khởi động thương mại.
Lệnh APA/331/2025 ngày 2 tháng 4 sửa đổi Lệnh APA/2442/2006 ngày 27 tháng 7 thiết lập các biện pháp bảo vệ cụ thể liên quan đến cúm gia cầm.
Bản sửa đổi Nghị định số 252/2025 ngày 1 tháng 4 phê duyệt Quy định thuế bổ sung nhằm đảm bảo mức thuế tối thiểu toàn cầu cho các tập đoàn đa quốc gia và các tập đoàn quốc gia lớn.
IV. Sự kiện xúc tiến thương mại và đầu tư
Trong khuôn khổ chuyến công tác tại TBN của Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc từ ngày 30/6 - 3/7/2025 vừa qua tại Seville và Barcelona, Thương vụ, Đại sứ quán Việt Nam tại TBN đã cùng phối hợp với các Bộ, ngành trong nước và các đối tác TBN tổ chức thành công Tọa đàm Bàn tròn Doanh nghiệp Việt Nam - TBN tại Seville và Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam - TBN tại Barcelona, tương ứng thu hút khoảng 60 và 70 doanh nghiệp hai nước tham dự trong các lĩnh vực bao gồm: công nghiệp đường sắt, năng lượng tái tạo, vận tải biển- logistics, viễn thông - thông nghệ thông tin, cơ khí ô tô,…
Danh sách các hội chợ triển lãm quốc tế tại TBN từ tháng 5 đến tháng 12/2025:
Nguồn:Thương Vụ Việt Nam tại Tây Ban Nha