Chủ tịch Hiệp hội Xi măng Việt Nam Nguyễn Quang Cung cho biết: Xuất khẩu xi măng năm nay giảm cả về sản lượng và giá trị. Ngành xi măng đang gặp cạnh tranh mạnh mẽ, đặc biệt từ hai nước Trung Quốc và Ấn Độ.

Theo số liệu thống kê, tình hình xuất khẩu xi măng và clinker trong 9 tháng vừa qua chỉ tương đương khoảng 12 triệu tấn sản phẩm, chỉ bằng sản lượng xuất khẩu của 6 tháng năm 2014. Sản lượng xuất khẩu giảm 26%, giá trị xuất khẩu giảm 27% so với cùng kỳ năm ngoái. Xuất khẩu toàn ngành thu về trong 9 tháng khoảng 520 triệu USD.

Dự báo năm 2015, ngành xi măng xuất khẩu dừng ở con số 15-16 triệu tấn, giảm nhiều so với năm 2014 (20, 5 triệu tấn).

Tổng Công ty Xi măng Việt Nam (VICEM) là đơn vị chiếm nhiều thị phần trong xuất khẩu nhưng sản lượng xuất khẩu cũng giảm trong 9 tháng qua. Toàn công ty tiêu thụ được 18 triệu tấn sản phẩm trong 9 tháng nhưng chỉ xuất khẩu được 1 triệu tấn sản phẩm, còn 17 triệu tấn sản phẩm tiêu thụ trong nước.

Lý giải câu chuyện vì sao xuất khẩu xi măng giảm nhiều trong năm 2015, Chủ tịch Hiệp hội Xi măng Việt Nam cho biết có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Ông Cung nói: “Xuất khẩu xi măng toàn thế giới năm 2015 giảm. Cụ thể, tăng trưởng xi măng của toàn thế giới thấp,  từ năm 2012 đến 2013 tăng 8,6% nhưng từ 2013-2014 chỉ đạt 2,6%. Số liệu năm 2014- 2015 hiện chứ có chính thức nhưng có thể sẽ là con số tăng trưởng giảm. Bên cạnh việc nhu cầu tiêu thụ xi măng của các nước giảm thì có nguyên có nhiều nước tăng sản xuất nội địa lên, giảm nguồn cung từ nhập khẩu. Như Indonesia, một thị trường tiềm năng của Việt Nam hiện cũng đang giảm số lượng nhập khẩu xi măng từ Việt Nam do tăng nguồn cung từ sản xuất trong nước”.

Trên thế giới có khoảng 104 nước xuất khẩu xi măng, 145 nước nhập khẩu xi măng, nguồn cung xi măng lớn từ các quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ… tăng mạnh khiến cạnh tranh xuất khẩu xi măng diễn ra ngày càng gay gắt.

Theo ông Cung, Trung Quốc và Ấn Độ đang đẩy mạnh xuất khẩu xi măng, gia tăng cạnh tranh cả về khối lượng về giá gây khó khăn trong xuất khẩu của một số nước trong đó có Việt Nam bởi hai nước này xuất khẩu với khối lượng lớn, giá lại rẻ. Ngoài ra, giá xi măng của Thái Lan từ xưa đến nay vẫn thấp do có nhiều lợi thế về chi phí sản xuất làm khó doanh nghiệp Việt Nam trong cạnh tranh ở các thị trường.

Không chỉ khó khăn trong cạnh tranh với các doanh nghiệp xuất khẩu ở các quốc gia, bản thân các doanh nghiệp xi măng trong nước cũng cạnh tranh nhau bằng giá, hạ giá.

Giá xuất khẩu xi măng trong tháng 9/2015 ổn định. Giá xuất khẩu xi măng 54 - 54,25 USD/tấn; giá xuất khẩu clinker khoảng 33,5 - 34 USD/tấn.

Một số thị trường xuất khẩu xi măng tiềm năng của Việt Nam là Indonesia, Philippines và Đài Loan.

Hải Yến