Cơ hội vàng cho nông sản Việt tại thị trường Hoa Kỳ

Nếu chính sách giảm hoặc miễn thuế đối ứng được thông qua, nhiều mặt hàng chủ lực như cà phê, cá ngừ, rau quả sẽ có thêm lợi thế cạnh tranh, giúp doanh nghiệp Việt mở rộng thị phần và khẳng định vị thế trên thị trường khó tính hàng đầu thế giới.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, 10 tháng năm 2025, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam đạt 58,13 tỷ USD, tăng 12,9% so với cùng kỳ năm 2024.

Hoa Kỳ là thị trường lớn thứ hai (sau Trung Quốc) với 20,4% thị phần, tương đương 11,85 tỷ USD, vẫn tăng 6,2% dù tốc độ tăng có chậm lại.

Mới đây, truyền thông quốc tế đưa tin Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nêu rõ một số mặt hàng Hoa Kỳ không sản xuất được như cà phê, gia vị... Việt Nam có thể được đưa vào danh sách miễn thuế đối ứng. Thông tin này được doanh nghiệp Việt đón nhận với tâm thế đầy phấn khởi.

Theo Bộ Công Thương, Hoa Kỳ hiện duy trì mức thuế đối ứng 20% với hàng hóa có xuất xứ từ Việt Nam theo Sắc lệnh Hành pháp số 14257 ban hành ngày 2/4/2025. Tuy nhiên, phía Hoa Kỳ đang rà soát danh mục hàng hóa trong Phụ lục III của Sắc lệnh số 14356 ban hành ngày 5/9/2025, nhằm xem xét điều chỉnh thuế cho các đối tác có định hướng thương mại tương đồng. Những mặt hàng nằm trong danh mục này có thể được hưởng mức thuế 0% trong thời gian tới.

Các doanh nghiệp Việt kỳ vọng cuộc đàm phán Hiệp định Thương mại đối ứng công bằng và cân bằng sẽ sớm hoàn tất, mở đường cho chính sách thuế ưu đãi chính thức có hiệu lực.

Ông Ngô Minh Phương, Giám đốc Công ty TNHH Việt Trường (Hải Phòng) chia sẻ: “Trước đây, cá rô phi Việt Nam được miễn thuế nhập khẩu, sau tăng lên 10% rồi 20%. Nếu thuế giảm trở lại 0%, chúng tôi thực sự như mở cờ trong bụng.”

Bên cạnh thủy sản, rau quả Việt Nam cũng được kỳ vọng “rộng đường” vào Hoa Kỳ.

Ông Nguyễn Đình Tùng, Chủ tịch Vina T&T Group, Phó Chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit) cho biết: trái cây Việt Nam nay đã vượt khỏi phạm vi cộng đồng người châu Á, xuất hiện ở nhiều tiểu bang và được người tiêu dùng bản địa ưa chuộng.

“Nếu hàng Việt được miễn thuế trong khi đối thủ vẫn chịu thuế cao, lợi thế cạnh tranh của chúng ta sẽ vượt trội”, ông Tùng nhấn mạnh.

Không chỉ rau quả, nhóm gạo và sản phẩm từ gạo cũng được đánh giá có tiềm năng lớn. Hoa Kỳ chủ yếu đánh thuế cao với hàng nội địa sản xuất được, do đó nông sản nhập khẩu như gạo Việt Nam có thể được hưởng lợi đáng kể.

Với ngành cà phê, tín hiệu cũng rất khả quan. Ông Thái Như Hiệp, Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (VICOFA) cho biết: Tổng thống Trump đã bày tỏ mong muốn ưu tiên cà phê Việt Nam để bổ sung nguồn cung khi lượng hàng từ Brazil giảm mạnh do bị áp thuế 50%.

“Nếu Hoa Kỳ hạ thuế cà phê Việt Nam về 0% trong khi các nguồn khác vẫn chịu thuế cao, đây sẽ là lợi thế rất lớn”, ông Hiệp khẳng định.

Dù vậy, để người tiêu dùng Hoa Kỳ vốn quen với hương vị Arabica Brazil chuyển dần sang Robusta Việt Nam sẽ cần thời gian 2-3 năm. Tuy nhiên, những tín hiệu tích cực đã xuất hiện: xuất khẩu cà phê Việt sang Hoa Kỳ tăng mạnh trong vài tháng qua, đơn hàng mới liên tục gia tăng.

Ở lĩnh vực thủy sản, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết: Hoa Kỳ đã tạm hoãn lệnh cấm nhập khẩu ghẹ từ Việt Nam, cùng ba nước khác. Đồng thời, một số mặt hàng cá ngừ ướp lạnh và đông lạnh có thể sớm được áp thuế 0%, trở thành “cú hích” giúp sản phẩm Việt tăng sức cạnh tranh trên thị trường tiêu thụ cá ngừ lớn nhất thế giới.

Các chuyên gia nhận định, mối quan hệ thương mại hai chiều ngày càng mở rộng không chỉ giúp hàng Việt vươn xa, mà còn khẳng định vai trò đối tác quan trọng của Việt Nam trong chuỗi cung ứng nông sản toàn cầu.

Nếu chính sách thuế mới được áp dụng, đây sẽ là “cơ hội vàng” để nông sản Việt nâng cao giá trị, mở rộng thị phần và khẳng định thương hiệu tại thị trường Hoa Kỳ - nơi được xem là thước đo chất lượng và uy tín của hàng hóa quốc tế.