Như vậy so với mức đỉnh đạt được từ mấy tháng trước, thì hiện nay giá gạo 5% tấm xuất khẩu của Việt Nam đã giảm chỉ còn 1 nửa, nhưng so với đầu năm 2007, mức giá này vẫn cao hơn tới 60%.
Xuất khẩu khó khăn, giá thế giới giảm, lượng gạo tồn kho trong nước nhiều, lãi suất vay vốn ngân hàng quá cao càng gây sức ép giảm giá đối với giá gạo ở trong nước. Hiện nay giá thu mua gạo 5%tấm tại ĐBSCL đã giảm còn 5.500đ/kg (tương đương 332 USD/tấn), giá thóc giảm còn 4.000 – 4.500đ/kg.
Theo thống kê, sản lượng lúa đông xuân và hè thu năm nay ước tính đạt 29,6 triệu tấn, tăng 2,4 triệu tấn so năm trước. Nếu những tháng cuối năm, vụ mùa không bị ảnh hưởng bởi thời tiết và sâu bệnh thì sản lượng có thể đạt gần 9 triệu tấn và sản lượng lúa cả năm ước tính đạt 38,6 triệu tấn, tăng 2,6 triệu tấn so năm 2007.
Trong khi sản lượng thóc gạo tăng mạnh thì xuất khẩu gạo của nước ta lại giảm, khối lượng gạo xuất khẩu 9 tháng đầu năm chỉ đạt 2,445 triệu tấn, giảm 6,7% so với cùng kỳ. Điều này khiến lượng thóc, gạo tồn kho hiện nay khá lớn.
Hiện các tỉnh ĐBSCL đang thu hoạch lúa vụ 3, giá giảm mạnh, áp lực tồn kho tăng nhanh. Còn trên thị trường thế giới nguồn cung đang gia tăng nhanh chóng do trong một thời gian ngắn giá gạo tăng quá cao khiến nhiều nước tập trung gia tăng diện tích trồng lúa đồng thời tăng mức đầu tư, thâm canh. Trong khi nhu cầu nhập khẩu chững lại do một số nước vẫn đứng ngoài thị trường chờ giá giảm thêm nữa. Ngoài ra, đồng USD lên giá mạnh, giá hầu hết các nguyên nhiên liệu cơ bản, nông, lâm, thuỷ sản giảm mạnh cũng là nguyên nhân chính kéo giá gạo giảm.
Với diễn biến hiện nay của kinh tế thế giới, thị trường hàng hoá thế giới và với cung-cầu lương thực nói chung và gạo nói riêng, dự báo có thể sẽ còn giảm về ngưỡng 400USD/tấn.
Tình hình xuất khẩu gạo trong tháng 9 và đầu tháng 10:
Trong tháng 9 cả nước xuất khẩu 444.470 tấn gạo, trị giá 260 triệu USD, tăng 23,25% về lượng nhưng giảm 9,76% về trị giá so tháng 8; tăng 3,08% về lượng và tăng tới 79,2% về trị giá so cùng kỳ. Như vậy trong 9 tháng cả nước xuất 3,736 triệu tấn gạo, kim ngạch 2.445 tỷ USD, giảm 6,7% về lượng nhưng lại tăng 90,56% về trị giá so cùng kỳ.
Trong 10 ngày đầu tháng 10/2008 lượng gạo xuất khẩu cả nước đạt 112.600 tấn, trị giá 53,56 triệu USD, tăng 29% về lượng, nhưng giảm 19,19% về trị giá so cùng kỳ.
Trong bối cảnh nguồn cung lúa gạo trong nước dồi dào nhưng hoạt động xuất khẩu lại gặp khó khăn do giảm giá, nên vừa qua Bộ Công Thương đã đề nghị Bộ Tài chính áp thuế 0% đối với gạo xuất khẩu.
Malaysia đang có nhu cầu tăng dự trữ gạo lên 3 lần so với tháng 5/2008, Bộ Nông nghiệp Malaysia đang xem xét nhập khẩu gạo từ Việt Nam nếu đạt tiêu chuẩn. Kho gạo dự trữ của Malaysia đến tháng 5/2008 khoảng 92.000tấn, đủ đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong nước khoảng 3 tháng.
(TTM)