Thị trường nhập khẩu ô tô 3 tháng năm 2015

(VINANET) Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong tháng 3 năm 2015, cả nước nhập khẩu 10.081 ô tô nguyên chiếc với giá trị đạt 269,8 triệu USD; tăng 83,5% về lượng và tăng mạnh tới 102,3% về giá trị so với tháng trước.

Như vậy, sau tháng 2 là thời kỳ tiêu thụ thấp nhất trong năm do có kỳ nghỉ Tết nguyên đán, tháng 3/2015 nhập khẩu ô tô đã lấy lại đà tăng tốc đáng ngạc nhiên.

Trước đó, số liệu thống kê tháng 2/2015 của Tổng cục Hải quan cho thấy, trong tháng 2, cả nước nhập khẩu 5.493 ô tô nguyên chiếc với giá trị đạt 133,38 triệu USD; giảm 42,8% về lượng và giảm 28,6% về giá trị so với tháng trước.

Tính từ đầu năm đến nay, tháng 3 là tháng có lượng ô tô nhập khẩu lớn nhất, vượt con số 10.000 chiếc.

Lũy kế từ đầu năm đến hết tháng 3, cả nước đã nhập khẩu 25.169 ô tô nguyên chiếc với giá trị đạt 589,85 triệu USD; tăng 135,8% về số lượng và tăng 179,7% về giá trị so với cùng kỳ năm 2014.

Trước đó, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho biết, tổng sản lượng tiêu thụ ô tô toàn thị trường trong tháng 3 đạt 16.399 xe; gồm 12.877 xe lắp ráp trong nước và 3.522 xe nhập khẩu nguyên chiếc. Như vậy, số liệu công bố của Tổng cục Hải quan có sự chênh lệch lớn; cao gần gấp 3 lần so với số liệu của VAMA.

Trong bối cảnh giá xăng dầu thế giới giảm, mặt bằng lãi suất thấp, thuế nhập khẩu ô tô từ ASEAN có thể về 0% vào năm 2018… là những nhân tố tích cực hứa hẹn một thời kỳ bùng nổ của thị trường ô tô nhập khẩu tại Việt Nam.

Theo số liệu của Cục Hải quan Lạng Sơn, quý I-2015, số lượng ô tô tải nhập khẩu nguyên chiếc từ Trung Quốc xấp xỉ 3.000 chiếc. Trong khi đó, cùng kỳ năm trước, số lượng xe tải nhập từ thị trườngthị trường này chỉ có 527 chiếc. Như vậy ô tô tải nguyên chiếc nhập khẩu từ Trung Quốc đã tăng gần 2.500 chiếc so với cùng kỳ và gấp 4 lần so với quý I-2014. Cả năm 2014, số xe ô tô tải nguyên chiếc nhập khẩu từ Trung Quốc chỉ là 10.117 chiếc.

Lý do khiến ô tô tải nhập khẩu ở Trung Quốc tăng vọt là bởi Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN - Trung Quốc giai đoạn 2015-2018, có hiệu lực ngày 1-1-2015 đã áp dụng thuế suất ưu đãi cho mặt hàng này. Điều đó khiến doanh nghiệp ô tô trong nước như "ngồi trên đống lửa".

Trước áp lực của ô tô tải nhập khẩu từ Trung Quốc, hồi tháng 3 năm nay, Hiệp hội Doanh nghiệp Cơ khí Việt NamViệt Nam (VAMI) phải có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính liên quan đến biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt NamViệt Nam để thực hiện Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN - Trung Quốc.

Trong biểu thuế này, việc nhập khẩu xe ô tô tải nguyên chiếc trên 45 tấn chỉ chịu thuế 0%. Còn dòng xe tải từ 25 tấn đến 45 tấn cũng chỉ có thuế suất 10-15%. Trong khi đó, tính toán của VAMI cho thấy, cộng cả chi phí lắp ráp và thuế nhập khẩu linh kiện thì xe lắp ráp ở Việt NamViệt Nam có mức chi phí là 24%, cao hơn nhiều so với việc nhập xe ô tô tải nguyên chiếc.

Theo VAMI, thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc còn rất thấp so với nhập linh kiện dẫn đến việc cạnh tranh không công bằng giữa doanh nghiệp kinh doanh xe tải nhập nguyên chiếc và doanh nghiệp kinh doanh xe tải nhập linh kiện lắp ráp.

Mặt khác, VAMI lo ngại, khi thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc thấp hơn so với nhập linh kiện, các doanh nghiệp có xu hướng vì mục tiêu lợi nhuận sẽ chuyển sang nhập xe tải nguyên chiếc. Điều này dẫn đến sự yếu thế của ngành chế tạo cơ khí, sản xuất và lắp ráp xe tải trong nước và gây thất thu nguồn thuế lớn cho nhà nước.

VAMI kiến nghị Thủ tướng, Bộ Tài chính xem xét điều chỉnh mức thuế nhập khẩu của xe thương mại giữa xe nhập nguyên chiếc và xe lắp ráp sao cho phù hợp để nhà nước không thất thu thuế đồng thời thực hiện nghiêm quy hoạch phát triển ngành công nghiệpcông nghiệp ô tô Việt NamViệt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2035 của Thủ tướng Chính phủ.

Hồi giữa tháng 2, Công ty cổ phần ô tô TMT cũng gửi kiến nghị tương tự đến Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Công Thương.

Giải thích cho việc ô tô tải Trung Quốc nhập khẩu ồ ạt vào Việt Nam, trong cuộc họp Ban chỉ đạo liên bộ điều hành kinh tế vĩ mô ngày 30-3,một lãnh đạo của Bộ Tài chính cho rằng: Tháng 1-2015, chúng ta thực hiện cam kết thương mại ASEAN-Trung Quốc, nên nhiều mặt hàng áp dụng mức thuế suất thấp. Hiện nay ô tô trong nước đang phải nhập khẩu những linh kiện quan trọng từ Nhật Bản, Hàn Quốc... nhưng một số loại ô tô tải nguyên chiếc nhập từ Trung Quốc lại chỉ có thuế suất 0%. Do vậy chúng tôi đang bàn với Bộ Công Thương cần có giải pháp để hỗ trợ lắp ráp, sản xuất xe tải trong nước trước cam kết ASEAN-Trung Quốc.

Trả lời tại họp báo Chính phủ tháng 3-2015, Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Nên cho biết: Trong quý I vừa qua, ô tô tải nhập khẩu vào Việt Nam chủ yếu là xe có tải trọng lớn mà trong nước chưa sản xuất, lắp ráp được.

Số liệu của TCHQ về nhập khẩu ô tô 3 tháng năm 2015

Thủy Chung

Nguồn: Vinanet