Xuất khẩu than của Việt Nam sang các thị trường có xu hướng giảm cả khối lượng và kim ngạch từ tháng 1 đến tháng 7, tuy nhiên lượng than xuất khẩu lại tăng trở lại trong tháng 8. Tháng 8/2011, Việt Nam xuất khẩu 1,36 triệu tấn than, trị giá 136,49 triệu USD, tăng 15,92% về lượng và tăng 16,28% về kim ngạch so với tháng 7/2011. Giá xuất khẩu than có xu hướng giảm rõ rệt từ tháng 1 đến tháng 4 (từ 144,93USD/tấn xuống còn 82,05USD/tấn), sau đó giá diễn biến theo biểu đồ hình sin trong giai đoạn tiếp theo và đạt mức 89,09USD/tấn trong tháng 8.
Tính chung cả 8 tháng đầu năm, cả nước xuất khẩu 11,25 triệu tấn than, thu về 1,08 tỷ USD, tuy giảm 15,21% về lượng nhưng tăng 3,53% về trị giá so với cùng kỳ năm trước.
Thị trường xuất khẩu than chủ đạo của Việt Nam vẫn là Trung Quốc chiếm tới 77,48% về lượng và chiếm 61,66% trong tổng kim ngạch, với 8.72 triệu tấn, trị giá 667,99 triệu USD; đứng thứ 2 là thị trường Nhật Bản 190,24 triệu USD, chiếm 17,56%; tiếp theo đó là các thị trường Hàn Quốc 96,45 triệu USD, Ấn Độ 28,31 triệu USD, Thái Lan 25,86 triệu USD, Malaysia 22,28 triệu USD, Australia 14,23 triệu USD, Philippines 12,32 triệu USD, Nam Phi 5,88 triệu USD, Lào 5,35 triệu USD, Indonesia 3,71 triệu USD và Đài Loan 3,04 triệu USD.
Tháng 8 xuất khẩu than Việt Nam mở rộng thêm được 1 thị trường mới là Nam Phi với lượng xuất 20.000 tấn, trị giá 5,88 triệu USD. Điểm đặc biệt chú ý trong tháng 8 là xuất khẩu than sang Australia mặc dù tháng 7 giảm mạnh nhưng lại đột ngột tăng rất mạnh trở lại trong tháng 8 (tăng tới 3.650% về lượng và tăng 4.025% về kim ngạch).
Xét về mức tăng trưởng xuất khẩu 8 tháng đầu năm so với cùng kỳ, đa số các thị trường đều sụt giảm cả về lượng và kim ngạch.
Nhìn chung sản lượng xuất khẩu than trong năm 2011 (từ tháng 1 đến tháng 7 có xu hướng giảm đáng kể. Nguyên nhân chính là do chính sách hạn chế xuất khẩu than để đảm bảo an ninh năng lượng mà Chính phủ yêu cầu ngành Than phải thực hiện; đồng thời, các doanh nghiệp khai thác và xuất khẩu than cũng bắt đầu cắt giảm sản lượng để dần thích nghi với thuế suất xuất khẩu mới sẽ được áp dụng vào ngày 11/9 (thuế suất xuất khẩu được điều chỉnh tăng từ 8% - 22%).
Để chuẩn bị cho hoạt động nhập khẩu than, Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) đã ký một hợp đồng nguyên tắc với Tập đoàn năng lượng Nhật Bản Marubeni vào đầu tháng 8 vừa qua để cung cấp cho Vinacomin khoảng 2 triệu tấn than mỗi năm từ các mỏ than tại Indonesia hoặc Australia. Toàn bộ lượng than này dự kiến sẽ được cung cấp cho các nhà máy nhiệt điện than đi vào hoạt động gần năm 2015, tuy nhiên chi tiết về khối lượng và thời gian thực hiện hợp đồng chưa được ấn định.
Thị trường xuất khẩu than 8 tháng đầu năm 2011
|
Thị trường
|
T8/2011
|
8T/2011
|
Tăng, giảm T8 so với T7/2011
|
Tăng, giảm 8T/2011 so với cùng kỳ
|
|
Lượng
(tấn)
|
Trị giá
(USD)
|
Lượng
(tấn)
|
Trị giá
(USD)
|
Lượng
(%)
|
Trị giá
(%)
|
Lượng
(%)
|
Trị giá
(%)
|
|
Tổng cộng
|
1.355.664
|
136.493.148
|
11.254.422
|
1.083.391.796
|
+15,92
|
+16,28
|
-15,21
|
+3,53
|
|
Trung quốc
|
1.107.711
|
87.141.886
|
8.719.819
|
667.992.649
|
+22,96
|
+24,60
|
-8,80
|
+10,74
|
|
Nhật Bản
|
91.636
|
24.726.026
|
922.467
|
190.243.342
|
+9,69
|
+25,52
|
-27,98
|
+13,54
|
|
Hàn Quốc
|
91.206
|
8.015.195
|
1.043.460
|
96.449.103
|
-20,06
|
-35,80
|
-17,46
|
-0,83
|
|
Ấn Độ
|
6.000
|
1.830.000
|
90.100
|
28.309.835
|
-57,97
|
-53,10
|
-59,34
|
-32,46
|
|
Thái Lan
|
14.237
|
2.965.532
|
125.269
|
25.862.807
|
0,00
|
+21,55
|
-47,79
|
+10,97
|
|
Malaysia
|
10.999
|
2.645.655
|
102.508
|
22.276.231
|
+66,68
|
+114,39
|
+24,02
|
+113,03
|
|
Australia
|
7.500
|
2.310.000
|
62.807
|
14.227.585
|
+3650,00
|
+4025,00
|
+1,62
|
+58,45
|
|
Philippines
|
0
|
0
|
68.056
|
12.321.005
|
*
|
*
|
-69,16
|
-62,01
|
|
Nam Phi
|
20.000
|
5.880.000
|
20.000
|
5.880.000
|
*
|
*
|
*
|
*
|
|
Lào
|
4.610
|
578.047
|
42.396
|
5.346.846
|
*
|
*
|
-5,79
|
+10,74
|
|
Indonesia
|
1.766
|
400.807
|
16.805
|
3.711.349
|
-76,25
|
-66,62
|
-65,22
|
-48,59
|
|
Đài Loan
|
0
|
0
|
12.703
|
3.038.625
|
*
|
*
|
-82,05
|
-65,01
|
Nhận định xu thế thị trường than trong thời gian tới
Giá than của các khu vực trên thế giới được nhận định sẽ tiếp tục tăng trong quý IV/2011 và trong năm 2012, khi nhu cầu than của Nhật Bản và Trung Quốc tiếp tục tăng mạnh để phục vụ cho sản xuất điện trong thời gian tới. Nguồn cung Nam Phi, Indonesia, Australia sẽ không có đột biến tăng khi Indonesia hạn chế xuất khẩu, Australia “vướng” nghị định thư Kyoto về giảm khí thải.
Việt Nam sẽ giảm mạnh hoạt động xuất khẩu than trong thời gian tới, khi Chính phủ có các chính sách hạn chế xuất khẩu tài nguyên (tăng thuế xuất khẩu than từ 5% - 20% từ ngày 11/9/2011). Về dài hạn, khi nguồn than trong nước không đủ đáp ứng nhu cầu, Việt Nam sẽ tăng mạnh lượng nhập khẩu than đặc biệt cho các nhà máy nhiệt điện bắt đầu hoạt động từ cuối 2014.
(vinanet-T.Thuy)