Xuất khẩu cá ngừ 2013 đạt khoảng 520 triệu USD

Trong số các mặt hàng XK, cá ngừ tươi, sống và đông lạnh của Việt Nam vẫn là sản phẩm chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng sản phẩm cá ngừ XK của Việt Nam. Tuy nhiên, do XK cá ngừ tươi/ sống/ đông lạnh ngày càng có xu hướng sụt giảm trong khi XK cá ngừ chế biến lại có xu hướng tăng lên. Cho nên, năm nay tỷ trọng giá trị XK cá ngừ chế biến và tỷ trọng giá trị XK cá ngừ tươi sống/đông lạnh trong tổng giá trị XK cá ngừ của Việt Nam gần tương đương nhau. Cụ thể, theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, XK cá ngừ tươi, sống và đông lạnh của Việt Nam 11 tháng đầu năm nay đạt hơn 256,7 triệu USD, chiếm 49%, giảm hơn 22% so với cùng kỳ năm trước. Còn XK cá ngừ chế biến của Việt Nam đạt hơn 230 triệu USD, chiếm 44%, tăng gần 20% so với cùng kỳ năm ngoái.

Về thị trường, Mỹ, EU, Nhật Bản, ASEAN, Israel, Tunisia, Canada và Mexico tiếp tục là nhóm 8 thị trường NK cá ngừ chính của Việt Nam, chiếm tới gần 86% tổng giá trị NK cá ngừ của Việt Nam. Theo số liệu thống kê, phần lớn các thị trường NK chính cá ngừ của Việt Nam đều có sự sụt giảm so với cùng kỳ, ngay cả thị trường EU cũng vậy. Và sự sụt giảm này đã khiến cho thị phần của các thị trường có sự thay đổi so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong đó, Mỹ mặc dù vẫn tiếp tục là thị trường NK cá ngừ lớn nhất của Việt Nam nhưng càng về cuối năm, XK cá ngừ của Việt Nam sang đây càng giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước. Tổng giá trị XK cá ngừ của Việt Nam sang đây 11 tháng đầu năm 2013 đạt hơn 177 triệu USD, giảm 23,5% so với cùng kỳ năm trước. XK cá ngừ tươi/sống/đông lạnh và chế biến sang Mỹ đều giảm so với cùng kỳ năm trước. XK cá ngừ tươi/sống/ đông lạnh và thăn cá ngừ mã HS03 11 tháng năm nay đạt gần 92 triệu USD, giảm hơn 34% so với cùng kỳ năm trước. Còn XK cá ngừ chế biến đạt gần 86 triệu USD, giảm gần 8% so với cùng kỳ năm ngoái.

Năm nay, cá ngừ Việt Nam lại tiếp tục thâm nhập sâu vào thị trường Châu Âu trong 11 tháng vừa qua, với số lượng thị trường tăng lên 26 nước, tăng thêm 4 thị trường so với cả năm ngoái. Nâng tổng kim ngạch XK cá ngừ của Việt Nam trong 11 tháng đầu năm sang đây lên hơn 126 triệu USD, tăng 24,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên tính riêng trong tháng 11 chỉ đạt có hơn 8,5 triệu USD, giảm tới gần 18%. Nguyên nhân chính là do sự sụt giảm tại ba thị trường NK lớn nhất trong khối. Và sự sụt giảm trong tháng 11 cũng đã khiến tốc độ tăng trưởng giá trị XK của cả khối EU chậm lại.

Bồ Đào Nha, Ba Lan và Séc là 3 thị trường NK cá ngừ đáng chú ý nhất trong khối EU. Vì cả ba thị trường đều có sự tăng trưởng ấn tượng, lần lượt là hơn 130%, 399% và 248%.

Về cơ cấu mặt hàng XK, 11 tháng đầu năm nay, XK thăn cá ngừ của Việt Nam sang EU giảm tới gần 5%, còn XK cá ngừ tươi sống/ đông lạnh của Việt Nam sang EU vẫn tăng hơn 19% so với cùng kỳ năm. Tuy nhiên, do giá trị XK thăn cá ngừ chiếm tới hơn 92% nên mặc dù có sự tăng trưởng về XK cá ngừ tươi sống đông lạnh nhưng tổng giá trị XK mặt hàng cá ngừ tươi sống, đông lạnh và thăn cá ngừ (mã HS03) vẫn sụt giảm hơn 3% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, XK cá ngừ chế biến sang EU của Việt Nam đang tăng mạnh so với cùng kỳ, đặc biệt là cá ngừ chế biến khác.

Cũng giống Mỹ, XK cá ngừ sang thị trường lớn thứ 3 của Việt Nam – Nhật Bản cũng có sụt giảm liên tục. 11 tháng đầu năm 2013 XK cá ngừ của Việt Nam sang đây chỉ đạt hơn 40 triệu USD, giảm 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Sự sa sút của nền kinh tế Nhật Bản, sự giảm giá của đồng yên trong năm nay cộng với việc nước này thắt chặt các biện pháp quản lý an toàn thực phẩm đã khiến các nhà cung cấp cá ngừ XK sang đây gặp khó khăn.

Hiện tại, Nhật Bản cũng là một thị trường tiêu thụ quan trọng đối với cá ngừ chế biến của Việt Nam. Trong khi XK cá ngừ tươi sống, đông lạnh và thăn cá ngừ (mã HS03) của Việt Nam sang Nhật Bản giảm hơn 23% thì mặt hàng cá ngừ chế biến của Việt Nam lại đang có sự tăng trưởng tới gần 8% so với cùng kỳ năm ngoái.

ASEAN - khối thị trường NK lớn thứ 4 đã có sự tăng trưởng ổn định trong nửa đầu năm nay, nhưng sau đó lại tăng chậm lại và từ tháng 9 bắt đầu giảm so với cùng kỳ năm ngoái. 11 tháng đầu năm nay, XK cá ngừ sang ASEAN giảm tới gần 10%, đạt hơn 32 triệu USD.

Trong các mặt hàng cá ngừ XK sang khối thị trường này chỉ duy nhất có mặt hàng cá ngừ chế biến khác có sự tăng trưởng (tăng 12%) còn lại đều giảm. Trong đó, cá ngừ đóng hộp giảm mạnh nhất, giảm hơn 52%, tiếp đến là cá ngừ tươi, sống và đông lạnh giảm hơn 19% và thăn cá ngừ giảm hơn 10%. Đây cũng là nguyên nhân khiến cho thị trường này càng ngày càng sụt giảm về cuối năm.

Với tình hình này, dự báo XK cá ngừ của Việt Nam trong năm nay khó có thể cán mốc như năm 2012, và chỉ có thể đạt khoảng 520 triệu USD.