Tính đến nay, các doanh nghiệp đã xuất khẩu được trên 6,2 triệu tấn gạo các loại, thu về trên 2,65 tỉ USD. Đây là mức xuất khẩu gạo cao nhất từ trước đến nay của VN cả về số lượng và giá trị.
Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) vừa thông báo nâng giá sàn xuất khẩu gạo Việt Nam theo đó, giá sàn gạo 5% tấm tăng 65USD, từ 475 USD lên 540 USD/tấn. Gạo 25% tấm tăng 35USD, từ 445 USD lên 480 USD/tấn.
Giá tính theo giá bán FOB, thanh toán bằng L/C trả ngay. Đóng gói 50kg/bao, giao hàng tháng 12/2010.
Như vậy, đây là lần thứ 4 trong vòng hơn một tháng qua VFA nâng giá sàn xuất khẩu gạo với tổng mức tăng 75 USD/tấn.
So với thời điểm thấp nhất, giá gạo VN đã tăng khoảng 140 USD/tấn.
Theo VFA, số hợp đồng xuất khẩu gạo đã ký đạt 7 triệu tấn, bao gồm các hợp đồng thương mại và hợp đồng tập trung cho cả sang năm, trong khi số phải giao trong năm nay dự kiến đạt 6,5 triệu tấn.
Nguồn tin từ một số nhà xuất khẩu cho biết do nguồn cung của VN hạn chế, các nhà nhập khẩu nước ngoài đang quay lại thị trường Thái Lan dù giá cao hơn VN 10-20 USD/tấn.
Lượng gạo của Thái Lan xuất khẩu đã tăng mạnh trong một vài tuần gần đây.
Dự kiến xuất khẩu gạo của Thái Lan có thể vượt mục tiêu 8,5 triệu tấn trong năm 2010.
Theo đại diện một doanh nghiệp thuộc VFA, việc người mua quay sang Thái Lan sẽ không ảnh hưởng nhiều đến giá lúa gạo trong nước.
Nhiều dự báo cho thấy giá lúa gạo trong nước và thế giới sẽ tiếp tục giữ ở mức cao trong đầu năm 2011.
Theo một tờ báo điện tử của Bangladesh, Bộ Lương thực Bangladesh cho biết nước này sẽ ký thỏa thuận dài hạn nhập khẩu gạo VN sau cuộc họp với đại sứ VN tại Bangladesh Nguyễn Văn Thật ngày 24-11.
Theo đó, Bangladesh sẽ thỏa thuận với VN sớm để mua gạo bất cứ lúc nào trong trường hợp có khủng hoảng hay thiên tai. Khoảng 300.000-500.000 tấn gạo có thể được nhập khẩu theo thỏa thuận này.
Bộ Lương thực Bangladesh cho biết đã nhập khẩu 95.000 tấn gạo từ VN trong năm nay và 100.000 tấn nữa cho năm tiếp theo.
Báo Trung Quốc Global Times ước tính sản lượng gạo ở Trung Quốc sẽ giảm khoảng 10% trong năm nay. Tại nhiều vùng lúa chính bị lũ lụt ảnh hưởng nặng nề như Giang Tây, An Huy, sản lượng có thể giảm 20-30%.
Hiện Trung Quốc là nhà sản xuất và tiêu thụ lúa gạo lớn nhất thế giới. Mỗi năm nước này chiếm 35% sản lượng sản xuất gạo toàn cầu nhưng vẫn phải nhập khẩu 174.000 tấn nửa đầu năm 2010.
Điều đáng lo ngại là các nhà khoa học dự báo thời tiết khắc nghiệt dẫn đến sản lượng lương thực sụt giảm không chỉ xảy ra trong ngắn hạn.
BBC dẫn nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ và Philippines do Tổ chức Lương nông Liên Hiệp Quốc (FAO) bảo trợ cho thấy sự gia tăng nhiệt độ đã làm giảm sản lượng gạo ở 227 cánh đồng tại sáu nước Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Phillipines, Thái Lan và Việt Nam trong giai đoạn 1994-1999.
Một nghiên cứu khác tiến hành riêng ở Philippines cho thấy cứ tăng thêm 1oC vào buổi tối lại khiến sản lượng gạo giảm 10%.
“Khi nhiệt độ tối thiểu ban ngày tăng hoặc nhiệt độ buổi tối nóng hơn, sản lượng gạo ngay lập tức giảm sút” - giáo sư Jarrod Welch của Đại học California, San Diego, Mỹ, người đứng đầu công trình nghiên cứu vừa được xuất bản trên tạp chí Proceedings của Viện Khoa học quốc gia Mỹ, nói. Các nhà nghiên cứu ước tính nhiệt độ tăng nhanh trong 25 năm qua đã làm sản lượng gạo ở một số khu vực sản xuất trọng yếu giảm 10-20% và tình hình còn có thể nghiêm trọng hơn trong những năm tới.
Gạo hiện là một loại ngũ cốc cơ bản nuôi sống khoảng 3 tỉ người mỗi ngày. Tại châu Á, đó là lương thực chủ chốt cho khoảng 600 triệu người, theo nghiên cứu của FAO. Việc sản xuất sụt giảm có thể đẩy tới giá gạo tăng cao và đe dọa gây nên tình trạng thiếu ăn.
Các nhà khoa học ước tính thế giới sẽ phải tăng gấp đôi sản lượng lương thực vào giữa thế kỷ tới để nuôi sống dân số hơn 9 tỉ nười vào năm 2050.
Trong những năm gần đây một số nước có tiềm lực sản xuất nông nghiệp như Trung Quốc, Saudi Arabia và Hàn Quốc đã mua những mảnh đất khổng lồ để sản xuất nông nghiệp tại nước ngoài, chủ yếu là ở châu Phi, để chủ động kiểm soát an ninh lương thực trong nước.