Từ đầu năm đến nửa đầu tháng 9/2012, Đài Loan là thị trường có mức sụt giảm giá trị NK mực, bạch tuộc và nhuyễn thể hai mảnh vỏ Việt Nam mạnh nhất so với cùng kỳ năm ngoái. Nhưng theo thống kê của Hải quan Đài Loan, suốt 7 tháng qua, nhuyễn thể vẫn chiếm gần 30% tổng giá trị NK mặt hàng cá và động vật giáp xác, động vật thân mềm và động vật thủy sinh không xương sống khác (mã HS 03).
Trước hết, có thể nhận thấy trong khoảng thời gian đó, các DN hải sản Việt Nam đã chuyển hướng đẩy mạnh XK mực, bạch tuộc sang các thị trường chính, trong đó tăng 35,8% giá trị XK sang thị trường Nhật Bản, tăng 21,1% sang ASEAN, tăng 53,5% sang Trung Quốc - Hồng Kông, tăng gần 22% sang thị trường Mỹ... và tại thị trường Đài Loan, giá trị giảm 49,8% so với cùng kỳ năm ngoái.
Với mặt hàng nhuyễn thể 2 mảnh vỏ, trong gần 9 tháng qua, có tới 8 tháng liên tiếp giá trị XK mặt hàng này sang Đài Loan giảm từ 50,6 - 89,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức sụt giảm đáng lo ngại nhất trong bối cảnh chung của XK nhuyễn thể mã HS 0307.
Mặc dù cho đến nay, hải sản nói chung và mực, bạch tuộc, nhuyễn thể hai mảnh vỏ nói riêng vẫn là những món ăn quan trọng trong khẩu phần ăn kiêng của người Đài Loan. Tuy nhiên, trong 3 năm trở lại đây, nước này đã giảm dần NK, gia tăng phát triển và tiêu thụ các sản phẩm hải sản nuôi như cá giò, cá hồng, cá mú... đồng thời đẩy mạnh hợp tác với các DN hải sản Trung Quốc.
Chỉ trong 5 năm từ 2007 đến 2010, NK nhuyễn thể mã HS 0307 của Đài Loan đã tăng hơn 200% về khối lượng, hơn 140% về giá trị. Tuy nhiên, 2 năm trở lại đây, con số tăng trưởng hàng năm đã giảm dần. Theo Hải quan Đài Loan, 7 tháng đầu năm nay nước này vẫn tăng 9% khối lượng NK mặt hàng mã HS 0307 nhưng giá trị chỉ tương đương so với năm ngoái.
Bảy tháng đầu năm nay, giá XK trung bình mặt hàng mực, bạch tuộc và cả nhuyễn thể 2 mảnh vỏ sang Đài Loan cũng thấp hơn nhiều so với sang thị trường Hàn Quốc và ASEAN. Theo thống kê của Hải quan Đài Loan, giá NK trung bình nhuyễn thể mã HS 0307 của Đài Loan đã giảm từ 2,8 - 3,2 USD/kg trong năm ngoái xuống còn 2,5 - 2,75 USD/kg năm nay.
Cũng trong thời gian này, Đài Loan giảm giá trị NK nhuyễn thể mã HS 0307 từ nhiều nước khác như: giảm 35% từ Nhật Bản, giảm 8% từ Philippines và giảm 16% từ Peru. Trong khi đó lại tăng 13% về khối lượng và gần 5% về giá trị NK từ Trung Quốc, 21% về khối lượng và 38,7% % về giá trị từ Indonesia... Hiện nay, Trung Quốc và Indonesia là 2 nguồn cung lớn nhất sản phẩm này cho thị trường Đài Loan. Theo thống kê mới nhất của Hải quan Đài Loan, 7 tháng đầu năm nay, nước này tăng đến 26% về khối lượng và hơn 60% về giá trị NK mặt hàng mực mã HS 030749 từ Indonesia, tăng hơn 200% về khối lượng và gần 280% về giá trị NK từ Trung Quốc.
Ngoài ra, tính đến hết tháng 7/2012, Đài Loan cũng NK trên 1.300 tấn hàu mã HS 030721, hơn 50 tấn điệp, hơn 340 tấn bạch tuộc mã HS 030759... nhưng chủ yếu đều từ Trung Quốc.
Có thể từ nay tới cuối năm, giá XK nhuyễn thể mã HS 0307 sang thị trường Đài Loan không có nhiều chuyển biến và các DN Đài Loan vẫn đang trong xu hướng tăng cường hợp tác với các DN Trung Quốc. Có lẽ, đây là điều các DN XK mực, bạch tuộc Việt Nam cần lưu ý trong những tháng còn lại của năm nay.