Thương vụ Việt Nam tại Cuba kiêm nhiệm Ecuador đã thực hiện chuyến đi ngắn ngày sang Ecuador để tìm hiểu thị trường nước này; kết hợp với các nghiên cứu dù còn hạn chế của mình, xin giới thiệu rộng rãi tới cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và tất cả những ai quan tâm một vài nét khái quát về thị trường và các cơ hội đầu tư vào Ecuador.
Ecuador là nước Nam Mỹ nằm trên đường xích đạo, lãnh thổ có diện tích 256.370 km2 nằm cả ở phía bắc và nam bán cầu, dân số khoảng 13,80 triệu người, có bờ Thái Bình Dương dài 640 Km, có dãy núi Andes chạy dài từ bắc xuống nam tương tự như dải Trường sơn của Việt Nam chia lãnh thổ thành miền đông nắng miền tây mưa và ngược lại. Các con sông bắt nguồn từ dãy Andes chảy ra hai phía đông tây có độ dốc lớn, nước chảy mạnh và đặc điểm địa lý này tạo thuận lợi cho phát triển thủy điện.
Ecuador có nhiều tài nguyên khoáng sản qúy như vàng, bạc, đồng và đặc biệt là dầu mỏ đã tạo nên một Ecuador là một trong những nước xuất khẩu dầu thô chủ yếu của thế giới và là một trong 12 nước thành viên của Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEP).
Nông nghiệp tương đối phát triển với nhiều cây trái rau quả không những đủ cung cấp cho nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn xuất khẩu đi nhiều nước trên thế giới.
Ngoại thương Ecuador thường trong tình trạng nhập siêu nhưng không quá lớn. Trong 10 năm trở lại đây, năm đỉnh cao 2008 đạt 37,2 tỷ USD trong đó XK 18,5 tỷ USD và NK 18,7 tỷ USD. Trong 07 tháng đầu năm 2011 Ecuador xuất khẩu khoảng 12,7 tỷ USD và nhập khẩu khoảng 13,4 tỷ USD. Trong XK của Ecuador, dầu thô chiếm khoảng 50%, còn lại 50% là các mặt hàng truyền thống và không truyền thống như chuối , tôm, cá chủ yếu là cá ngừ, hoa chủ lực là hoa hồng, các sản phẩm gỗ, các loại hàng kim khí, cacao, café, rau quả tươi và chế biến. Ecuador xuất khẩu hàng hóa của mình sang hơn 150 nước trên thế giới, trong đó các thị trường xuất khẩu chính là Mỹ, Peru, Colombia, Chile, Venezuela, Panama, Italia và Nga. Ecuador nhập sản phẩm hóa dầu là chính, rồi đến nguyên vật liệu sản xuất, máy móc & thiết bị, hàng tiêu dùng và các hàng hóa khác. Các thị trường nhập khẩu chính của Ecuador là Mỹ, Colombia, Trung quốc, Nhật và Brasil. Riêng Trung quốc, tuy còn chưa phải là bạn hàng lớn nhất của Ecuador, nhưng nhiều năm gần đây hàng Trung quốc đã chiếm lĩnh hầu hết thị trường hàng tiêu dùng Ecuador, từ hàng rẻ tiền tới hàng trung và cao cấp với giá rất cạnh tranh và mẫu mã phong phú. Các nhà sản xuất hàng dệt may Ecuador đã từng phản đối Chính phủ không có biện pháp hữu hiệu bảo vệ để hàng Trung quốc tràn ngập thị trường đảy họ vào tình trạng khó khăn. Nhiều nhà nghiên cứu và kinh doanh nhận định Trung quốc sẽ là một trong những bạn hàng thương mại và nhà đầu tư chủ yếu của Ecuador trong tương lai tới đây. Có thông tin rằng, Trung quốc sẽ giành 20 tỷ USD vào việc thăm dò và khai thác khoáng sản, nguồn nguyên liệu sản xuất ở Mỹ Latinh và ½ trong số đó sẽ tập trung cho đất nước chưa đầy 14 triệu dân này và hiện tại đã mua lại khu mỏ khai thác đồng từ một công ty Canada.
Thương mại giữa Việt Nam và Ecuador tuy còn ở mức khiêm tốn nhưng Ecuador đang là một trong những thị trường có kim ngạch lớn và có mức tăng nhanh của Việt Nam ở khu vực Mỹ Latinh. Nếu như xuất khẩu của Việt Nam sang Ecuador đạt 65,60 triệu USD năm 2010 thì trong 07 tháng đầu năm 2011 chúng ta đã xuất khẩu được xấp xỉ 45 triệu USD bằng 68,6% trị giá XK cả năm 2010, tính ra mức bình quân tháng của 7 tháng 2011 tăng gần 18% so bình quân tháng của năm 2010, trong khi nhập khẩu từ Ecuador không nhiều, với mức 6,6 triệu USD năm 2010 và 2,6 triệu USD 07 tháng đầu năm 2011. Hàng xuất của Việt Nam gồm café, giầy dép các loại, hàng dệt may, máy tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, sản phẩm cao su, chất dẻo nguyên liệu, túi xách, va li, ô dù và một số hàng khác; Hàng nhập chủ yếu là thức ăn gia súc, dầu mỡ động vật, một số máy, thiết bị dụng cụ. Cho đến nay, Việt Nam chưa được biết đến như một đất nước đang phát triển nhanh về kinh tế, thương mại mà vẫn được nhận thức như là xứ sở của những năm tháng đạn bom, khói lửa chiến tranh chống Mỹ. Từ sâu trong ý thức, người Ecuador không thích Mỹ nên có cảm tình với Việt Nam đã chiến đấu và thắng Mỹ. Thực tế này có thể là thuận lợi ban đầu để các doanh nghiệp chúng ta làm ăn với thị trường Ecuador nếu như họ có nguyện vọng và quyết tâm. Để tăng xuất khẩu hàng Việt Nam vào thị trường Ecuador, cần tích cực nghiên cứu thị trường, tổ chức các cuộc khảo sát trực tiếp cho các doanh nghiệp Việt Nam tại Ecuador, xác định được những lợi thế cạch tranh của hàng Việt Nam so với hàng Trung quốc để có thể thâm nhập thị trường, giành và nâng cao dần được thị phần tại Ecuador và đặc biệt cần chú ý khả năng cung cấp hàng nhanh, kịp thời có thể bằng cách thiết lập cơ sở phân phối hàng tại Khu Thương mại Tự do Colon của Panama và từ đó tái xuất sang Ecuador.
Chính phủ của Tổng thống Rafael Korrea được sự ủng hộ của đa số người dân Ecuador đang có những cải tổ trong chính sách phát triển kinh tế đất nước, đặc biệt đáng lưu ý là chính sách phát triển mạnh các nhà máy thủy điện để khai thác lợi thế mà thiên nhiên ban tặng cho đất nước nằm trên đường xích đạo này và tăng cường tìm kiếm, khai thác tài nguyên khoáng sản qúi hiếm như vàng, bạc, đồng. Chúng tôi tin rằng, nhiều doanh nghiệp Việt Nam có đủ năng lực tham gia vào các chương trình này vì vậy cần có sự hỗ trợ mọi mặt từ phía các cơ quan quản lý nhà nước để các doanh nghiệp có được đầy đủ thông tin, kịp thời nắm bắt thời cơ thực hiện các dự án xây dựng các nhà máy thủy điện cỡ vừa và nhỏ và/hoặc hợp tác khai thác khoáng sản qúi hiếm mà Nhà nước Ecuador cho phép. Ecuador đang tăng cường thực thi chính sách khuyến khích đầu tư trực tiếp nước ngoài. Dưới đây là các dự án trong một số lĩnh vực cụ thể:
1. Các dự án trong lĩnh vực dầu khí:
Trong tháng 10 năm 2011, Ecuador sẽ tổ chức đấu thầu quốc tế thăm dò và khai thác dầu khí đối với 12 block dầu tại miền đông nam của đất nước có trữ lượng được đánh giá vào khoảng 300 tỷ thùng và các hợp đồng sẽ được ký kết trong tuần đầu tháng 3 năm 2012. Trong số 12 block dầu này, 2 block sẽ được giành cho các công ty nhà nước của Ecuador, 03 block để đàm phán trực tiếp với các doanh nghiệp nhà nước của các quốc gia và 07 block còn lại giành cho đấu thầu cạnh tranh giữa tất cả các doanh nghiệp nhà nước và tư nhân quan tâm.
Các Công ty Dịch vụ dầu khí còn có thêm cơ hội tham gia thầu cung ứng dịch vụ thăm dò và khai thác dầu khí tại 6 địa điểm đã được xác định nhiều khả năng có dầu thuộc khu vực Amazon gồm Charapa, Ocano-Peña Blanca, Chanangue, Eno-Ron, Singue và Armadillo. Sáu (06) địa điểm này được gọi là 06 cánh đồng ven (campos marginales), gọi như vậy vì dự tính sản lượng khai thác không vượt quá 1% sản lượng khai thác dầu của Ecuador hiện nay 500.000 thùng/ngày. Các Công ty quan tâm có thể hợp tác với NCT Energy Group - một trong những doanh nghiệp Ecuador uy tín nhất trong lĩnh vực kỹ thuật dầu khí và hiện đang nắm giữ tương đối đầy đủ các thông tin đáng tin cậy liên quan tới các campos marginales này.
Tập đoàn dầu khí Ecuador – Petroecuador – cũng đang tìm kiếm các nhà đầu tư có năng lực tài chính và kỹ thuật để thực hiện dự án xây dựng đường ống dẫn dầu Tres Bocas – Pascuales – Cuenca dài khoảng 243-300 Km, trị gía 260 triệu USD, trong đó Peteroecuador góp 20% và nhà đầu tư quan tâm góp 80%.
Một dự án khác xây dựng kho chứa khí hóa lỏng ở phía nam Ecuador, trên biên giới với Peru trị giá 200 triệu USD và kho ở phía bắc giáp với Colombia trị giá 400 triệu USD cũng đang được Ecuador kêu gọi và khuyến khích các nhà đầu tư nước ngoài tham gia.
2. Các dự án xây dựng nhà ở xã hội:
Chính phủ Ecuador hiện đang đẩy mạnh chương trình phát triển nhà ở xã hội thông qua việc tặng Trái phiếu Nhà ở 5.000 USD cho những người dân hạn chế nguồn tài chính cá nhân nhưng có nhu cầu và khả năng mua nhà với giá từ 12.000 đến 20.000 USD. Các Trái phiếu Nhà ở này được người mua trả cho nhà đầu tư như một phần tiền mà người mua nhà phải thanh toán khi mua nhà. Các doanh nghiệp nước ngoài muốn đầu tư vào lĩnh vực này có thể đàm phán trực tiếp với Bộ Phát triển Đô thị và Nhà ở Ecuador (MIDUVI) và tham gia đấu thầu trực tiếp các công trình xây dựng nhà ở cụ thể, kể cả những công trình mà Nhà nước hoặc một doanh nghiệp nhà nước Ecuador đã huy động được nguồn vốn thực hiện. Hiện tại, MIDUVI đang có trong tay danh sách rất dài những người đăng ký mua nhà ở theo hình thức này nên các dự án đầu tư xây nhà ở xã hội được xem là hấp dẫn và ít rủi ro.
3. Các dự án xây dựng cầu, đường:
Ecuador đang kêu gọi đầu tư vào dự án xây dựng cầu có tổng giá trị lên tới 800 triệu USD, 02 dự án làm đường với tổng vốn đầu tư lần lượt 600 triệu và 100 triệu USD, trong đó có dự án làm đường được thực hiện theo hình thức Nhà nước Ecuador thanh toán trước 40% gồm 20% bằng tiền mặt và 20% bằng trái phiếu thời hạn 02 năm và 60% còn lại được trả bằng trái phiếu thời hạn không dưới 05 năm và theo tiến độ xây dựng công trình.
Theo qui định của luật pháp Ecuador, các doanh nghiệp nhà nước của các nước được quyền trực tiếp thương thảo với các doanh nghiệp nhà nước Ecuador để thực hiện các dự án đầu tư tại Ecuador.
Cần biết thêm thông tin về thị trường Ecuador và chi tiết hơn về các cơ hội đầu tư tại Ecuador nêu trên, xin liên hệ:
Thương vụ Việt Nam tại Cuba kiêm nhiệm Ecuador:
• Tel: (537) 204 1525 / (535) 268 0168
• E-mail: cu@moit.gov.vn ; ngohq@hotmail.com
moit.gov.vn