Tình hình xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và thị trường châu Mỹ 2013

Mặc dù trong bối cảnh các quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam và các quốc gia thuộc khu vực châu Mỹ đang trong giai đoạn phục hồi kinh tế chậm, nhưng quan hệ thương mại giữa Việt Nam và các quốc gia này vẫn tiếp tục duy trì và có mức tăng trưởng ổn định.

1. Tình hình xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và các quốc gia thuộc Châu Mỹ

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam, tổng kim ngạch xuất giữa Việt Nam và khu vực này tăng trung bình hằng năm 15% trong giai đoạn 2011 – 2013, trong đó kim ngạch xuất khẩu tăng trung bình 17%.

Bảng 1: Kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và các nước khu vực châu Mỹ giai đoạn 2011 – 2013

Đơn vị tính: Tỷ USD

Riêng năm 2013, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và các nước thuộc Châu Mỹ đạt hơn 38 tỷ USD tăng khoảng 20% so với năm 2012. Việt Nam tiếp tục là nước xuất siêu sang thị trường này với kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 29 tỷ USD tăng 24% trong khi kim ngạch nhập khẩu đạt khoảng 9 tỷ USD tăng 11% so với năm ngoái. Riêng xuất khẩu vượt 13% so với kế hoạch ban đầu Bộ Công Thương đặt ra.

Thị trường Hoa Kỳ vẫn là thị trường xuất nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam tại Châu Mỹ với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2013 đạt khoảng 29,2 tỷ USD. Các quốc gia có kim ngạch xuất nhập khẩu với Việt Nam lớn tiếp theo lần lượt là Braxin đạt 2,4 tỷ USD, Canada đạt gần 2 tỷ USD, Argentina đạt hơn 1,4 tỷ, Mexico đạt hơn 1 tỷ USD, còn lại là các thị trường khác.

2. Xuất khẩu

2.1. Tình hình chung

Thị trường châu Mỹ là một trong những thị trường xuất khẩu trọng điểm của Việt Nam. Năm 2013, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này đạt hơn 29 tỷ USD tương đương 22% tổng giá trị xuất khẩu của Việt Nam ra thế giới và tăng 24% so với cùng kỳ năm ngoái.

Những mặt hàng xuất khẩu chủ yếu trong năm 2013 của Việt Nam sang Châu Mỹ gồm Hàng dệt may đạt khoảng 9,23 tỷ USD tăng 16% so với cùng kỳ 2012 và chiếm tỷ lệ 31,7% giá trị xuất khẩu sang châu Mỹ; Hàng giầy dép các loại đạt khoảng 3,56 tỷ USD tăng 16% và chiếm 12,2%; Hàng gỗ và các sản phẩm từ gỗ đạt gần 2,13 tỷ USD tăng 12% và chiếm 7,3%; Hàng thủy sản đạt 1,93 tỷ USD tăng 12% và chiếm 6,6%; Máy vi tính, Sản phẩm điện tử & linh kiện đạt gần 1,83 tỷ USD tăng 63% và chiếm 6,3%; Máy móc, thiết bị, dụng cụ & phụ tùng khác đạt gần 1,12 tỷ USD tăng 12% và chiếm 4%. Các mặt hàng trên chiếm 68% giá trị xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Châu Mỹ.

2.2. Tình hình xuất khẩu sang một số thị trường chính

2.2.1. Hoa Kỳ

Trong năm 2013, Hoa Kỳ tiếp tục duy trì là thị trường lớn nhất của Việt Nam xuất khẩu hàng hóa sang, với kim ngạch đạt gần 24 tỷ USD và có mức tăng trưởng 23% so với năm 2012. Tuy nhiên, con số này mới chỉ tương đương 1% tổng kim ngạch nhập khẩu của Hoa Kỳ. Điều này chứng tỏ đây vẫn là thị trường chủ lực, nhiều tiềm năng để Việt Nam tập trung phát triển xuất khẩu.

Về chi tiết, kim ngạch các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như dệt may, giày dép, gỗ và sản phẩm gỗ, thủy sản, đều tăng so với năm ngoái.

Xuất khẩu hàng dệt may có mức tăng trưởng khá, tốc độ tăng trưởng so với năm 2012 là 15,5% với kim ngạch đạt hơn 8,6 tỷ USD. Thị trường Hoa Kỳ hiện chiếm gần 1/2 tổng giá trị xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam và có tốc độ tăng trưởng khá cao và đều.

Hoa Kỳ tiếp tục duy trì vị trí là 1 trong 3 đối tác nhập khẩu giày dép lớn nhất của Việt Nam, với kim ngạch đạt 2,63 tỷ USD tăng gần 388 triệu USD tương ứng tăng 17,3% so với năm ngoái.

Mặt hàng gỗ và các sản phẩm gỗ duy trì mức tăng khá, kim ngạch đạt trên 2 tỷ USD, tăng 12,2% so với năm 2012. Mức tăng trưởng này có sự tác động của yếu tố thị trường chủ yếu là sự hồi phục của thị trường nhà ở cùng với sự hồi phục kinh tế và tác dụng của chính sách hỗ trợ mua nhà của Cục dự trữ Liên bang (FED).

Xuất khẩu thủy hải sản trong năm 2013 được đánh giá là một trong những mặt có mức tăng trưởng cao và chiếm ưu thế nhất trong số các mặt hàng nông nghiệp xuất khẩu sang Hoa Kỳ, đạt kim ngạch trên 1,4 6tỷ USD tăng 25,4% so với năm 2012 và chiếm hơn 23% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang các nước. Tuy nhiên, bước sang năm 2014, tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Hoa Kỳ có khả năng bị ảnh hưởng do

Mặt hàng máy vi tính và linh kiện điện tử tiếp tục duy trì đà tăng trưởng mạnh với kim ngạch đạt trên 1,4 tỷ USD, tăng 57,6% so với năm 2012.

2.2.2. Canada

Tuy Canada là thị trường lớn thứ 2 tại khu vực châu Mỹ của hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam nhưng giá trị kim ngạch xuất khẩu chưa tương xứng với tiềm năng của hai nước. Năm 2013, kim ngạch xuất khẩu từ Việt Nam tăng 35% so với năm ngoái và đạt mức 1,56 tỷ USD. Con số ngày hiện tương đương 0,3% giá trị hàng hóa nhập khẩu vào Canada.

Những mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam sang Canada tập trung vào một số mặt hàng chủ lực: Hàng dệt may đạt gần 391,2 triệu USD tăng 24,2% so với năm ngoái; Giầy dép các loại đạt khoảng 161 triệu USD tăng 20,6%; Hàng thủy sản đạt 180,6 triệu USD tăng 38%; Gỗ và sản phẩm từ gỗ đạt gần 119 triệu USD tăng 5,6%;.

2.2.3. Các nước Mỹ La Tinh (bao gồm cả Mexico)

Thị trường Mỹ La Tinh bao gồm 33 quốc gia hiện đang là thị trường mới đầy hứa hẹn cho hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam. Năm 2013, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa từ Việt Nam sang thị trường này đạt hơn 3,4 tỷ USD tăng 27% so với năm 2012. Trong đó, Braxin là quốc gia có kim ngạch lớn nhất đạt hơn 1,1 tỷ USD tăng 55%, tiếp đến là Mexico đạt mức 899,4 triệu USD tăng 32%, còn lại là các quốc gia khác.

Những mặt hàng xuất khẩu chủ yếu sang thị trường này vẫn tập trung chủ yếu là các mặt hàng: Giầy dép đạt 769 triệu USD tăng 13%; Thủy sản đạt khoảng 285 triệu USD tăng 17%; Dệt may đạt khoảng 225 triệu USD tăng 10%; Máy vi tính, sản phẩm điện tử & linh kiện đạt khoảng 201 triệu USD tăng 55%.

3. Nhập khẩu

Năm 2013, kim ngạch nhập khẩu nhập khẩu hàng hóa từ các quốc gia châu Mỹ về Việt Nam đạt 9 tỷ USD tăng 11% so với năm 2012. Kim ngạch nhập khẩu này mới chỉ chiếm 6,8% tổng giá kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam.

Các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu là những mặt hàng nguyên liệu phục vụ cho sản xuất, gia công trong nước. Những mặt hàng có hàm lượng khoa học kỹ thuật cao cần nhập khẩu từ các nước phát triển như Hoa Kỳ, Canada còn thiếu.

Đứng đầu trong danh sách các mặt hàng nhập khẩu từ châu Mỹ là Thức ăn gia súc và nguyên liệu đạt 1,73 tỷ USD tăng 47% so với năm 2012. Trong đó, Argentina và Hoa Kỳ là hai quốc gia Việt Nam nhập khẩu chủ yếu mặt hàng này với kim ngạch lần lượt đạt 1 tỷ USD và 430 triệu USD.

Mặt hàng đứng thứ hai là Máy móc, thiết bị và phụ tùng với kim ngạch đạt 866 triệu USD tăng 1% so với năm ngoái. Mặt hàng này Việt Nam chủ yếu nhập khẩu từ Hoa Kỳ với kim ngạch đạt 777,7 triệu USD.

Mặt hàng Máy vi tính, Sản phẩm điện tử & linh kiện giảm mạnh nhập khẩu trong năm 2013 và tụt xuống đứng vị trí thứ 3 với kim ngạch đạt 609 triệu USD, giảm 40% so với năm 2012. Hoa Kỳ vẫn là thị trường chủ yếu Việt Nam nhập khẩu mặt hàng này với kim ngạch 576 triệu USD.

Mặt hàng đứng thứ tư và có mức tăng trưởng nhập khẩu mạnh đứng thứ 2 sau mặt hàng Thức ăn gia súc và nguyên liệu là mặt hàng Bông các loại. Đây là mặt hàng nguyên liệu phục vụ cho việc gia công và sản xuất Hàng dệt may của Việt Nam. Năm 2013, Việt Nam nhập khẩu khoảng 261 nghìn tấn Bông các loại từ khu vực này với giá trị đạt 546,5 triệu USD tăng 35% so với năm ngoái. Trong đó, Việt Nam nhập từ Hoa Kỳ 220 nghìn tấn với giá trị 460 triệu USD, Braxin 39 nghìn tấn với giá trị 82,5 triệu USD và Argentina 2 nghìn tấn với giá trị 4 triệu USD.

Nguồn: Ttnn/Vụ Châu Mỹ