Giá quặng sắt trên thị trường thế giới gần đây biến động rất mạnh. Sau khi tăng lên kỷ lục cao nhất của mọi thời đại là 1.358 CNY/tấn hôm 12/5, giá quặng sắt đảo chiều giảm dần.
Trong phiên giao dịch ngày 22/5, giá quặng sắt kỳ hạn tháng 9/2021 trên sàn Đai Liên giảm hơn 5,7% so với phiên liền trước, xuống 1.142,5 CNY (177,4 USD)/tấn. So với mức cao kỷ lục 1.358 CNY/tấn đạt được hôm 12/5 thì giá quặng sắt đã mất 16% giá trị, trong bối cảnh Chính phủ Trung Quốc cam kết nỗ lực hạn chế sản xuất thép để giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Trong báo cáo công bố mới đây, Công ty phân tích dữ liệu hàng đầu thế giới, GlobalData, nhận định trong giai đoạn 2021-2025, sản lượng quặng sắt toàn cầu sẽ tăng trung bình 3,7%/năm, lên 2.663,4 triệu tấn, sau khi giảm trong năm 2020 (giảm 3%) xuống 2,2 tỷ tấn.
Theo Phó Giám đốc Dự án của GlobalData, Vinneth Bajaj, các nước đóng góp cho sự tăng trưởng sản lượng quặng sắt trong thời gian tới sẽ là: Brazil (6,2%), Nam Phi (4,1%), Australia (3,2%) và Ấn Độ (2,9%).
Các dự án lớn khai thác quặng sắt dự kiến sắp đi vào hoạt động bao gồm South Flank ở Australia (2021), Zulti ở Nam Phi (H2 2021), Serrote Da Laje ở Brazil (H2 2021) và Gudai-Darri (2022),.
Sản lượng quặng sắt năm 2020 sụt giảm chủ yếu do bị giảm ở Brazil và Ấn Độ. Tổng sản lượng của 2 nước này đã giảm từ 638,2 triệu tấn năm 2019 xuống còn ước tính 591,1 triệu tấn vào năm 2020.
Về sản lượng quặng sắt toàn cầu trong năm 2021, GlobalData dự báo sẽ tăng 111,3 triệu tấn so với năm trước, đạt 2.302,5 triệu tấn. Sản lượng của Rio Tinto dự kiến sẽ đạt 340 triệu tấn quặng sắt, trong khi BHP đã lên kế hoạch sản xuất 245–255 triệu tấn, được hỗ trợ bởi sự khởi đầu của dự án Samarco vào tháng 12/2020, dự kiến sản xuất từ 1–2 triệu tấn.
Trên cơ sở nguồn cung được cải thiện và nhu cầu tăng trưởng chậm lại, Fitch Solution dự đoán giá quặng sắt sẽ giảm trong nửa cuối năm nay. Họ khẳng định mức giá hiện tại không bền vững trong dài hạn đối với các nhà sản xuất thép. Tuy nhiên, Fitch cũng nâng giữ báo giá quặng sắt cho năm nay lên lần lượt là 160 USD/tấn và 130 USD/tấn. Fitch Solutions cho rằng nhu cầu ở Trung Quốc có thể bắt đầu giảm từ nửa cuối năm nay khi các dự án xây dựng đã hoàn thành và áp lực với dự án mới giảm xuống.

Tốc độ tăng trưởng sản lượng quặng sắt của Brazil trong những năm tới sẽ hồi phục, sau khi giảm trong giai đoạn 2018 – 2020.

 Fitch dự báo giá quặng sắt sẽ giảm nên tốc độ khai thác quặng những năm tiếp theo sẽ không cao. Dự báo tăng trưởng sản lượng quặng sắt trên toàn cầu giai đoạn 2026- 2039 trung bình là 0,4%/năm, và đến cuối thập kỷ 30 của thế kỷ 21, sản lượng sẽ gần như không có tăng trưởng.

Với Brazil, sản lượng của công ty khai thác quặng sắt hàng đầu thế giới là Vale sụt giảm dẫn tới sản lượng của quốc gia này bị giảm. Trong khi đó, sản lượng của Ấn Độ giảm do việc đấu giá các mỏ ở Odisha bị đình trệ do đại dịch Covid-19.

Ngành khai thác mở ở Australia gần như không bị ảnh hưởng bởi Covid-19 do các biện pháp chống dịch hiệu quả được Chính phủ nước này áp dụng, trong khi sự phục hồi nhanh chóng ở Trung Quốc đã dẫn đến sản lượng quặng sắt của nước này tăng đáng kể 10,4% trong năm vừa qua.
Theo Fitch, tốc độ tăng trưởng sản lượng quặng sắt của Brazil trong những năm tới sẽ hồi phục, sau khi giảm trong giai đoạn 2018 – 2020.
Quặng sắt Brazil rất được các nhà sản xuất thép ưa chuộng bởi giá thành rẻ, chất lượng cao và việc vận chuyển thuận lợi. Điều đó sẽ góp phần đẩy sản lượng quặng của Brazil tăng trong thời gian tới.
"Chúng tôi dự báo sản lượng quặng sắt của Brazil sẽ tăng với tốc độ trung bình hàng năm là 5,9% bắt đầu từ năm 2021, đưa tổng sản lượng từ mức 391 triệu tấn vào năm 2020 lên 529 triệu tấn vào năm 2025", báo cáo của Ficht viết.

Sản lượng thấp hơn so với tháng trước ở Ấn Độ được bù đắp bởi mức tăng lớn ở Trung Quốc, Nga và Brazil.

Fitch dự báo sản lượng quặng sắt của Australia sẽ tăng trưởng trung bình hàng năm là 1,7% trong giai đoạn 2021-2025.
"Mặc dù chậm hơn đáng kể so với mức tăng 3,4% của 5 năm trước, nhưng sản lượng quặng sắt của Australia sẽ vẫn tăng đều hàng năm, đến 2025 sẽ cao hơn 84 triệu tấn so với hiện tại".

Sản lượng thép thô toàn cầu tăng 23% so với cùng kỳ năm ngoái và sản lượng dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong những tháng tới do dịch Covid-19 và giá cao khuyến khích sản xuất.

Dữ liệu của Hiệp hội Thép Thế giới cho thấy sản lượng thép trên toàn thế giới đã tăng lên 169,5 triệu tấn vào tháng trước, nhưng tỷ lệ % tăng đã bị phóng đại do đóng cửa một năm trước khi đại dịch đang ở mức cao điểm.
Sản lượng thấp hơn so với tháng trước ở Ấn Độ được bù đắp bởi mức tăng lớn ở Trung Quốc, Nga và Brazil.
Dữ liệu của Hiệp hội Thép Thế giới cho thấy sản lượng thép thô từ Trung Quốc, nhà sản xuất và tiêu thụ kim loại hàng đầu thế giới, đã tăng 7,5% trong tháng 4 so với tháng 3, mặc dù các nhà chức trách đã nỗ lực giảm sản lượng để hạn chế lượng khí thải carbon.
Hạn chế đại dịch được gia hạn có thể là nguyên nhân dẫn đến việc sản lượng thép của Ấn Độ giảm 14,4% so với tháng trước và sản lượng của Liên minh châu Âu giảm 2%.
Hiệp hội, một nhóm các nhà sản xuất chiếm khoảng 85% sản lượng thép toàn cầu, tháng trước đã nâng dự báo nhu cầu toàn cầu lên mức tăng 5,8% trong năm nay.

Nguồn: VITIC/Reuters