Điểm tin kinh tế thế giới ngày 25/9/2025

Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 24/9 (giờ địa phương) đã chính thức điều chỉnh thuế suất đối với ô tô và phụ tùng ô tô sản xuất tại Liên minh châu Âu, từ mức 27,5% xuống 15%. Mức thuế mới có hiệu lực hồi tố từ ngày 1/8/2025 (những doanh nghiệp đã nộp thuế cao hơn trước đó sẽ được hoàn trả phần chênh lệch).

Thông báo của Mỹ cũng nêu rõ hàng trăm sản phẩm từ EU được miễn thuế quan mới của ông Trump, bao gồm các nguồn tài nguyên thiên nhiên như nút chai (không có ở Mỹ), tất cả máy bay và phụ tùng máy bay, dược phẩm generic cùng các thành phần và tiền chất hóa học của chúng.

Trước đó, vào ngày 21/8, Mỹ và EU đã công bố tuyên bố chung về thỏa thuận thương mại, theo đó thuế nhập khẩu ô tô và phụ tùng ô tô châu Âu sẽ được hạ xuống 15%. Tuy nhiên, thỏa thuận này đi kèm với điều kiện là EU phải ban hành dự thảo luật nhằm xóa bỏ thuế đối với hàng công nghiệp của Mỹ và mở rộng tiếp cận thị trường đối với một số mặt hàng nông, thủy sản. Theo đó, vào cuối tháng trước, EU đã công bố dự thảo luật, và ngày 5/9 vừa qua, Tổng thống Donald Trump đã ban hành sắc lệnh hành chính cam kết điều chỉnh thuế quan.

Thủ tướng Trung Quốc và Chủ tịch Liên minh châu Âu nhấn mạnh việc hợp tác

Trong cuộc gặp gỡ giữa Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường và Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen bên lề Khóa họp thứ 80 Đại hội đồng Liên hợp quốc ngày 24/9, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường bày tỏ hy vọng Liên minh châu Âu (EU) sẽ cùng Trung Quốc thực hiện các hành động cụ thể nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương phát triển ổn định và sâu sắc hơn. Bà von der Leyen, trong bài đăng trên mạng xã hội X sau cuộc gặp gỡ, cũng cho biết hai bên đã nhất trí về tầm quan trọng của việc biến lời nói thành hành động sớm nhất có thể.

Tăng trưởng kinh tế ở các nước EBRD tốt lên

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Châu Âu (EBRD) lần đầu tiên sau hơn một năm đã nâng dự báo tăng trưởng năm 2025 nhưng cảnh báo rằng tác động của thuế quan và chiến tranh sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng trong năm 2026.

Báo cáo, bao gồm các nền kinh tế trong Châu Âu mới nổi, Trung Á, Trung Đông và Châu Phi đã nâng triển vọng tăng trưởng năm 2025 lên 3,1%, nhưng ghi nhận sự phân kỳ ngày càng tăng do tăng trưởng của các nước Châu Âu mới nổi chậm hơn so với các khu vực khác.

Ước tính năm 2025 không bao gồm các thành viên mới nhất của ngân hàng phát triển - Iraq và sáu quốc gia Châu Phi cận Sahara, bao gồm Nigeria, Kenya và Ghana - nhưng đây là lần đầu tiên họ được đưa vào báo cáo.

Làn sóng nhà đầu tư rời khỏi Mỹ và đổ vào châu Âu và châu Á đã đảo ngược hướng đi khi các nhà quản lý quỹ lớn tận dụng làn sóng hưng phấn về AI và việc cắt giảm lãi suất vào cuối năm.

Các nhà quản lý quỹ toàn cầu đã bán tháo cổ phiếu Mỹ với tốc độ kỷ lục sau khi Tổng thống Donald Trump công bố mức thuế quan trả đũa mạnh vào ngày 2 tháng 4. Tuy nhiên, thị trường đã phục hồi kể từ đó và chứng khoán Mỹ đã tăng 7% trong quý vừa qua.

Thị trường Phố Wall đang thống trị thị trường và các nhà đầu tư có thể sẽ ưu tiên tài sản Mỹ trong quý tới khi các nhà giao dịch dự đoán Cục Dự trữ Liên bang sẽ cắt giảm lãi suất 1,10 điểm cơ bản vào cuối năm 2026 và các công ty AI khổng lồ thúc đẩy các nhà đầu tư đổ tiền vào thị trường chứng khoán Mỹ.

Doanh số bán nhà ở gia đình đơn lẻ mới tại Mỹ tháng 8/2025 đã tăng vọt lên mức cao nhất hơn 3 năm rưỡi, nhưng điều đó có thể đã phóng đại tình hình sức khỏe của thị trường nhà ở, và thị trường lao động suy yếu có thể hạn chế tác động từ việc giảm lãi suất thế chấp.

Dữ liệu công bố hôm 25/9 cho thấy một chỉ báo hàng đầu về lạm phát trong lĩnh vực dịch vụ của Nhật Bản đã tăng mạnh trong tháng 8/2025, củng cố quan điểm của ngân hàng trung ương rằng chi phí lao động tăng sẽ giúp duy trì lạm phát bền vững quanh mức mục tiêu 2%.

Dữ liệu của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản cho thấy chỉ số giá sản xuất dịch vụ, theo dõi giá mà các công ty tính phí dịch vụ cho nhau, đã tăng 2,7% trong tháng 8 so với cùng kỳ năm trước, tăng tốc từ mức tăng 2,6% đã được điều chỉnh trong tháng 7.

Giá khách sạn trong tháng 8 tăng 7,6% so với cùng kỳ năm trước, từ mức tăng 5,4% củag tháng 7, phản ánh nhu cầu vững chắc từ du lịch nội địa.

Năm ngoái, BOJ đã kết thúc chương trình kích thích kinh tế quy mô lớn kéo dài một thập kỷ và vào tháng 1 đã tăng lãi suất ngắn hạn lên 0,5% với nhận định Nhật Bản đang trên đà đạt được mục tiêu lạm phát 2% một cách bền vững.

Với lạm phát tiêu dùng vượt quá 2% trong hơn ba năm, ngân hàng trung ương đã phát đi tín hiệu sẵn sàng tiếp tục tăng lãi suất vay nếu nền kinh tế duy trì được sự phục hồi vừa phải.

G7 cân nhắc áp giá sàn đối với đất hiếm

Các thành viên Nhóm Bảy nước (G7) và Liên minh Châu Âu đang xem xét áp giá sàn để thúc đẩy sản xuất đất hiếm, cũng như áp thuế đối với một số mặt hàng xuất khẩu của Trung Quốc, để khuyến khích đầu tư.

Trung Quốc, nhà sản xuất đất hiếm hàng đầu thế giới, vào tháng 4/2025 đãáp dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với vật liệu này và các nam châm liên quan. Sau đó, tháng 5/2025, Trung Quốc đã đồng ý cấp phép xuất khẩu đất hiếm cho các công ty châu Âu và "nâng cấp" cơ chế xuất khẩu sang EU vào tháng 7/2025.