Lý giải về nguyên nhân của hiện tượng này, EIU cho rằng người tiêu dùng ở những nước có có thu nhập thấp thuộc Châu Á, do đối mặt với thu nhập giảm và những yếu tố rủi ro gia tăng, đã chuyển sang sử dụng các loại thực phẩm có giá thành rẻ hơn, chẳng hạn như gạo – một loại lương thực chủ lực.
Khi mới xảy ra đại dịch Covid-19, ngời tiêu dùng ở những nước có thu nhập thấp cũng tăng cường tích trữ gạo, đẩy giá gạo thế giới tăng mạnh.
Về nguồn cung, EIU dự báo sản lượng gạo thế giới năm 2020/21 sẽ ở mức khoảng 504 triệu tấn, tương đương tăng khoảng 8 t riệu tấn so với niên vụ trước, chủ yếu nhờ sản xuất ở Châu Á được cải thiện, nhất là Ấn Độ, nơi có mưa gió mùa này thuận hòa, sản lượng vụ đông dự kiến sẽ cao.
Giá gạo tăng cao cũng khiến diện tích trồng lúa trên thế giới năm nay và năm tới được mở rộng. Sản lượng gạo thế giới năm 2021/22 dự báo sẽ tăng lên 510 triệu tấn, cao hơn khoảng 1% so với năm trước.