Ấn Độ cấm xuất khẩu một số loại gạo gây ra tình trạng thắt chặt nguồn cung và lo ngại về an ninh lương thực trên toàn cầu. Trong bối cảnh đó, các nhà nhập khẩu gạo toàn cầu có khả năng tìm kiếm các thỏa thuận trực tiếp với chính phủ các nước xuất khẩu.
Lệnh cấm xuất khẩu gạo mới đây của Ấn Độ, làm giảm 20% nguồn cung gạo thế giới. Điều này có thể thúc đẩy các khách hàng ở Châu Phi và Châu Á ký hợp đồng trực tiếp với nhà xuất khẩu.
Theo giới thương nhân và các nhà phân tích, các khách mua gạo từ châu Phi đến châu Á có thể sẽ tranh giành các lô hàng gạo khi nguồn cung thắt chặt trong những tháng tới sau động thái của Ấn Độ.
Nhà phân tích thị trường gạo của Tổ chức Nông – Lương Liên Hợp Quốc (FAO), Shirley Mustafa, cho biết: “Các hạn chế xuất khẩu vốn dĩ đã làm giảm niềm tin vào tính đáng tin cậy của thương mại quốc tế”. “Vì vậy có thể dẫn đến việc các nước nhập khẩu xem xét các thỏa thuận giữa chính phủ với chính phủ để đảm bảo nguồn cung."
Trong khi công bố lệnh cấm xuất khẩu vào tuần trước, Ấn Độ đã để ngỏ cánh cửa cho những thỏa thuận như vậy, nói rằng họ sẽ xem xét đáp ứng yêu cầu của các nước cần nguồn cung cấp gạo.
không bao gồm việc bán gạo giữa chính phủ với chính phủ và việc đó vẫn nằm trong đặc quyền của chính phủ”. "Quyết định sẽ được đưa ra dựa trên nhu cầu của các nước nhập khẩu và tình hình cung cấp tại thị trường địa phương."
Vào tháng 9 năm ngoái, Ấn Độ đã cấm xuất khẩu gạo tấm nhằm hạ nhiệt giá trong nước, nhưng dữ liệu chính thức cho thấy kể từ đó nước này đã phê duyệt bán khoảng một triệu tấn gạo tấm cho Indonesia, Mali, Senegal, Gambia, và Ethiopia.
Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Ấn Độ, B.V. Krishna Rao, cho biết: “Lệnh cấm hiện tại
Cũng theo giới kinh doanh, các thương nhân châu Phi có thể sẽ tiếp cận chính phủ Ấn Độ để giao dịch và các nhà nhập khẩu châu Á như Indonesia và Philippines có thể ký hợp đồng liên chính phủ với các nhà xuất khẩu hàng đầu của khu vực là Thái Lan và Việt Nam.
Indonesia đã ký một thỏa thuận với chính phủ Ấn Độ về khả năng nhập khẩu một triệu tấn gạo nếu kiểu thời tiết El Nino ảnh hưởng đến nguồn cung trong nước.
Cơ quan Lương thực Quốc gia Indonesia (NFA) cho biết các thỏa thuận mà nước này đã thực hiện từ cuối năm ngoái là đủ cho đến thời điểm hiện tại, trong khi Cơ quan Lương thực Quốc gia Philippines có thể nhập khẩu gạo khi được Tổng thống phê duyệt trong tình huống khẩn cấp.
Các nhà phân tích cho biết, Ấn Độ hiện có lượng dự trữ dồi dào để đáp ứng các yêu cầu như vậy, trong khi Việt Nam sắp bắt đầu thu hoạch vụ chính.
“Các kho dự trữ gạo non-basmati của chính phủ Ấn Độ rất dồi dào, đạt khoảng 41 triệu tấn vào ngày 1/7,” nhà phân tích Mustafa của FAO cho biết. "Vì vậy, họ có thể phục vụ nhu cầu của cả giao dịch phân phối công cộng trong nước và giao dịch cấp chính phủ."