Tây Nguyên đang chuẩn bị bước vào thời điểm thu hoạch cà phê nhưng do ảnh hưởng của dịch Covid-19, lao động từ các địa phương khác không đến. Các tỉnh Tây Nguyên đang lên phương án hỗ trợ người dân thu hái cà phê.
Thiếu lao động hái cà phê
HTX Dịch vụ Nông nghiệp Chư Kpô, huyện Krông Búk (Đắk Lắk) có hơn 230 ha cà phê, khoảng 15 ngày nữa sẽ đến thời điểm thu hoạch. Tuy nhiên, đơn vị này đang lo không có nhân công thu hái.
Theo lãnh đạo HTX Dịch vụ Nông nghiệp Chư Kpô, mọi năm đến thời điểm này công nhân từ các địa phương khác đến Đắk Lắk rất nhiều. Tuy nhiên, năm nay do ảnh hưởng của dịch Covid-19, lượng nhân công này không thể đến thu hoạch cà phê được.
“HTX xác định thiếu hụt 50% lao động thu hái cà phê. Do đó, đơn vị đang làm tờ trình gửi chính quyền địa phương để tìm hướng giải quyết vừa đảm bảo cà phê chín tới đâu thu hoạch đến đó, vừa đảm bảo phòng chống dịch”, lãnh đạo HTX này nói.

Nông dân Tây Nguyên lo thiếu lao động hái cà phê. Ảnh: T.N.
Tương tự, những ngày này, ông Nguyễn Văn Thể (ngụ xã Quảng Tiến, huyện Cư M’gar, Đắk Lắk), tất bật gọi điện khắp nơi để tìm nhân công hái cà phê cho khu vườn 4 ha của gia đình.
Theo ông Thể do dịch Covid-19, nhân công tỉnh khác không thể đến địa phương như mọi năm nên gia đình phải tìm đủ mọi cách xoay xở.
“Với hơn 4 ha cà phê, nếu không tìm được nhân công 2 vợ chồng tự hái và mất đến 3 tháng mới xong. Khi đó, cà phê sẽ hao hụt sản lượng rất lớn và mất chất. Do thiếu hụt lao động nên tôi liên hệ một số mối thì họ nâng giá nhân công lên gần gấp đôi so với mọi năm”, ông Thể cho biết.
Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Đắk Lắk địa phương có hơn 200.000 ha cà phê với sản lượng gần 500.000 tấn và cần gần 15 triệu ngày công lao động.
Còn tại tỉnh Đắk Nông, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh này cho biết dự kiến niên vụ 2021-2022, tổng diện tích cà phê cho thu hoạch khoảng trên 120.000 ha và cần trên 13 triệu ngày công lao động phục vụ thu hái.
Dự báo khả năng lực lượng lao động thu hái tại chỗ chỉ đáp ứng khoảng 50%. Phần còn lại địa phương đang cố gắng tìm kiếm.
Xây dựng kế hoạch giúp dân hái cà phê
Bà Nguyễn Thị Tình, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Nông, cho biết đã đề nghị Sở Lao động Thương binh và Xã hội chỉ đạo Trung tâm giới thiệu việc làm các huyện, thành phố rà soát, hướng dẫn những người chưa có việc làm thành lập tổ, nhóm phục vụ công tác thu hoạch cà phê tại các địa phương.
Các địa phương cũng chủ động rà soát lực lượng lao động trên địa bàn có nhu cầu thu hái cà phê để giới thiệu cho người dân thỏa thuận, thuê mướn hợp lý, tránh việc lợi dụng tình hình khan hiếm lao động để đẩy giá nhân công lên cao.
Các tỉnh Tây Nguyên lên phương án hỗ trợ người dân thu hoạch cà phê. Ảnh: T.N.
Còn tại Đắk Lắk, UBND tỉnh đã ban hành văn bản, yêu cầu các sở ngành, địa phương xây dựng kế hoạch giúp người dân thu hái cà phê.
UBND tỉnh Đắk Lắk yêu cầu các huyện chủ động xây dựng phương án huy động nhân lực thu hái cà phê cho phù hợp với các diễn biến dịch bệnh có thể xảy ra.
Trong đó, các địa phương cần chú ý đến các vùng cấp độ 3 (vùng nguy cơ cao) và vùng cấp độ 4 (vùng nguy cơ rất cao), vì không chỉ thu hoạch cà phê mà việc tổ chức sản xuất nông nghiệp, thu hoạch các loại nông sản khác cũng sẽ khó khăn.
“Các địa phương cần rà soát và huy động tối đa nguồn nhân lực tại chỗ. Trong trường hợp cần thiết, UBND các huyện làm việc trực tiếp với cơ quan quân sự địa phương để thống nhất, có văn bản báo cáo đề xuất UBND tỉnh, cơ quan quân sự cấp tỉnh xem xét huy động các lực lượng vũ trang tham gia thu hái cà phê”, UBND tỉnh Đắk Lắk yêu cầu.
Ngoài ra, UBND tỉnh Đắk Lắk cho biết hiện nguồn lao động từ các tỉnh phía Nam trở về tương đối lớn, các địa phương cần có kế hoạch huy động, sử dụng nguồn nhân lực này, tuy nhiên phải đảm bảo công tác phòng, chống dịch bệnh.
UBND tỉnh Đắk Lắk cũng giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các sở, ngành cập nhật thông tin, tổ chức, hướng dẫn UBND các huyện, thị xã, thành phố xây dựng phương án huy động nhân lực thu hái cà phê cho phù hợp với diễn biến dịch bệnh, bảo đảm nguyên tắc, yêu cầu phòng, chống dịch Covid-19.
Còn tại tỉnh Lâm Đồng, địa phương này có khoảng khoảng 162.129 ha cà phê cho thu hoạch với năng suất bình quân đạt 3,2 tấn/ha; sản lượng ước đạt 518.603 tấn nhân.
Dự kiến, lượng công động cần thiết phục vụ cho nhu cầu thu hoạch cà phê niên vụ năm nay khoảng gần 8 triệu ngày công lao động.
Ông Nguyễn Văn Châu, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lâm Đồng cho biết lực lượng lao động tại chỗ chỉ đáp ứng được khoảng 45-50%, còn lại phải huy động nhân lực ngoại tỉnh.
Tại Gia Lai, Kon Tum có hơn 114.000 ha cà phê. Hàng năm lực lượng lao động tại chỗ cũng chỉ đáp ứng lần lượt khoảng 60% và 40%, còn lại là lao động thời vụ từ các tỉnh miền Trung đến.
Với tình trạng thiếu hụt lao động trên đang khiến vụ thu hoạch cà phê năm nay đứng trước nguy cơ bị thất thoát, giảm chất lượng và khả năng đẩy giá nhân công lên cao, khiến người trồng cà phê gặp nhiều khó khăn.

Nguồn: Tri thức trực tuyến