Tổ công tác 970 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn vừa gửi Thủ tướng Chính phủ báo cáo về tình hình sản xuất, cung ứng nông sản 19 tỉnh, thành phố phía Nam thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16.
Theo Tổ công tác 970, dù các doanh nghiệp đã cố gắng duy trì sản xuất "3 tại chỗ" nhưng vẫn còn khá nhiều cơ sở giết mổ, nhà máy chế biến nông sản, thủy sản không đáp ứng được các điều kiện vì chi phí bảo đảm an toàn dịch bệnh khá lớn nên phải dừng hoạt động.
Do tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, các công ty chế biến thủy sản, nhất là tại khu vực Nam Bộ (chiếm 65% lượng thủy sản xuất khẩu) đang rơi vào tình cảnh hết sức khó khăn. Dự tính, công suất các nhà máy chế biến thủy sản của cả vùng giảm chỉ còn 30-40%.
Hiện nay giá gia cầm tại khu vực Nam Bộ rất thấp (tại Đồng Nai, giá gà lông trắng chỉ còn khoảng 10.000 đồng/kg) nên tỉ lệ vào đàn, tái đàn sẽ thấp. Dự báo có thể có một đợt khủng hoảng thiếu thực phẩm gia cầm vào dịp tết Nguyên đán 2022.
Cũng theo báo cáo của Tổ công tác, sản xuất nông nghiệp ở Nam Bộ đang gặp rất nhiều khó khăn nên dự kiến 6 tháng cuối năm, nguồn cung nông sản, thực phẩm phục vụ xuất khẩu sẽ giảm mạnh. Cây trồng không được chăm sóc, thiếu vật tư nông nghiệp, tâm lý người trồng không tốt dẫn đến việc thiếu sản phẩm có chất lượng cao để xuất khẩu. Dự kiến xuất khẩu rau, củ, quả 6 tháng cuối năm sẽ giảm khoảng 30%.
Ngành nông nghiệp đang vừa phòng chống dịch, vừa duy trì, phục hồi sản xuất. Nếu để đứt gãy các chuỗi sản xuất này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nhu cầu lương thực, thực phẩm của người dân tại các địa phương.
Do đó, để kích cầu sản xuất trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, bảo đảm chuỗi giá trị không bị đứt gãy, cần thiết có một chương trình hỗ trợ tổng thể từ giống cây trồng, vật nuôi, thủy sản cho đến việc sản xuất cung ứng nông sản trong thời gian tới.
Tổ công tác 970 đề xuất Chính phủ chỉ đạo các 19 tỉnh, thành phía Nam ưu tiên tiêm vacine phòng Covid-19 cho 100% công nhân các nhà máy chế biến nông sản, thuỷ sản, chăn nuôi, giết mổ gia súc, gia cầm đang thực hiện “3 tại chỗ” và các cơ sở sản xuất liên kết với nhà máy thực hiện theo chuỗi giá trị trực tiếp sản xuất. Hiện nay, lượng công nhân được tiêm vacine chỉ khoảng 30-40% nên nguy cơ lây lan dịch bệnh vẫn cao. Trong khi đó, đây là lực lượng lao động trực tiếp đảm bảo nguồn cung lương thực, thực phẩm lâu dài.
Bên cạnh đó, để kích cầu sản xuất, động viên nông dân tiếp tục sản xuất đảm bảo kế hoạch và sản lượng lúa, giữ vững an ninh lương thực và một phần xuất khẩu, Tổ công tác đề xuất Chính phủ triển khai thực hiện chương trình thu mua, dự trữ lúa gạo quốc gia để đảm bảo an ninh lương thực.
Tổ công tác cũng đề xuất Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn có kế hoạch lập danh sách các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp chế biến nông sản, thực phẩm đủ năng lực để triển khai chương trình mở rộng hạn ngạch cho vay để thu mua nông sản và vật tư phục vụ nông nghiệp theo những lĩnh vực ưu tiên, nhằm bảo đảm lưu thông hàng hoá nông sản.
Cụ thể, gia hạn các khoản vay ngắn hạn để các doanh nghiệp có đủ thời gian chuẩn bị dòng tiền để trả nợ, đáo hạn các khoản vay dài hạn, nới rộng hạn mức cho vay và điều chỉnh lãi suất cho vay tạm trữ.
Thêm vào đó, Chính phủ hỗ trợ giá điện sản xuất cho các doanh nghiệp, chế biến nông sản, thủy sản để tăng cường bảo quản đông lạnh.