Theo bà Lê Hằng, Phó Giám đốc Trung tâm đào tạo của Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam, ASEAN là một trong những khối thị trường chiếm tỷ trọng đáng kể trong tổng XK cá tra của Việt Nam, và đang có xu hướng gia tăng nhập khẩu sản phẩm này. Tính đến hết tháng 9/2022, XK cá tra Việt Nam sang các nước ASEAN ước đạt hơn 152 triệu USD, chiếm gần 8% tổng XK cá tra đi các thị trường.
Với tăng trưởng đột phá và liên tục trong những năm gần đây, tính đến nay, tỷ trọng của thị trường ASEAN đã gần tương đương với thị trường EU trong tổng XK cá tra của Việt Nam.
Đối với cá tra XK, những thị trường có kim ngạch lớn trong khối ASEAN, gồm: Thái Lan, Singapore, Philippines và Singagore.
Trong đó riêng Thái Lan hiện đang chiếm tới 3,6% giá trị XK cá tra của Việt Nam. XK cá tra sang thị trường này tính đến hết quý 3/2022 đạt trên 70 triệu USD, tăng 81% so với cùng kỳ năm 2021. Riêng trong tháng 9, XK cá tra sang Thái Lan bật tăng cao, với mức 165%.
Tăng đột phá nhất trong tháng 9 là thị trường Philippines, tăng gấp 5 lần so với cùng kỳ. Do đó, tới cuối quý 3, XK cá tra sang thị trường này tăng 92% đạt trên 25 triệu USD, chiếm 1,3% tổng XK cá tra.
Đứng thứ 2 về tiêu thụ cá tra Việt Nam trong khối ASEAN là Singapore với trên 28 triệu USD trong 9 tháng năm nay, tăng 56% so với cùng kỳ. Riêng trong tháng 9, XK cá tra sang Singapore tăng gấp hơn 3 lần.
Malaysia cũng chiếm tỷ trọng tương đương Philippines trong tổng XK cá tra Việt Nam với kim ngạch nhập khẩu cá tra trên 26 triệu USD trong 9 tháng qua, tăng 114%. Trong tháng 9, XK cá tra sang thị trường này cũng tăng mạnh 138%.
Tuy chiếm tỷ trọng khiêm tốn, nhưng các nước khác trong khối ASEAN, như: Campuchia, Indonesia, Lào đều có xu hướng gia tăng mạnh mẽ nhập khẩu cá tra của Việt Nam, mới mức tăng trưởng gấp 3 tới 23 lần so với cùng kỳ năm 2021.
Theo phân tích của bà Lê Hằng, bối cảnh của năm 2022, chi phí vận tải tăng mạnh là một bất lợi cho ngành hàng XK cá tra vì giá bán không cao so với các loài thuỷ hải sản khác, nên những thị trường có vị trí địa lý gần như các nước ASEAN cũng là một sự lựa chọn phù hợp của một số doanh nghiệp XK cá tra.
Riêng thị trường Thái Lan hiện nay có 70 doanh nghiệp Việt Nam có sản phẩm cá tra XK sang đây. Trong đó những doanh nghiệp hàng đầu về XK cá tra sang thị trường này, như: Công ty CP Nam Việt, chiếm khoảng 30% thị phần; Công ty CP Thực phẩm Hưng Phúc Thịnh, chiếm 11%; Công ty CP Chăn nuôi CP Việt Nam, chiếm 9%; Công ty CP XNK Thuỷ sản Cửu Long An Giang, chiếm 6%...
Thị trường Singapore cũng thu hút trên 70 doanh nghiệp Việt Nam tham gia XK cá tra, với những doanh nghiệp dẫn đầu là Công ty TNHH Vạn Đức Tiền Giang, Công ty CP Vĩnh Hoàn, Công ty CP Thuỷ sản Trường Giang, Công ty CP XNK Thuỷ sản An Mỹ, Công ty TNHH Đại Thành…
Với tốc độ tăng trưởng hiện nay, ASEAN có xu hướng chiếm lĩnh tỷ trọng XK cá tra nhiều hơn, có thể vượt qua thị trường EU trong thời gian tới.
Theo bà Lê Hằng, không chỉ thị trường ASEAN, dự báo nhu cầu nhập khẩu cá tra của các thị trường khác cũng sẽ tăng trở lại vào một vài tháng tới.
Với kết quả hiện nay và xu hướng hồi phục nhẹ trong vài tháng tới, kim ngạch cá tra năm 2022 có thể ghi nhận mốc kỷ lục 2,5 đến 2,6 tỷ USD, cao hơn 56% so với năm 2021.