Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), giá lúa hiện nay đang tăng mạnh, khoảng 5.800 - 6.000 đồng/kg tùy theo chất lượng, địa phương. Giá gạo nguyên liệu loại 1 hiện khoảng 7.700 đồng/kg, giá gạo nguyên liệu loại 2 khoảng 7.500 đồng/kg tùy từng địa phương. Giá gạo thành phẩm 5% tấm không bao bì tại mạn khoảng 9.500 đồng/kg, gạo 25% tấm 8.500 - 8.700 đồng/kg tùy chất lượng.
Tại Tiền Giang, An Giang, Kiên Giang, Đồng Tháp, giá lúa phơi khô lên tới 6.000 đồng/kg, tăng 200 - 300 đồng/kg. Cá biệt, một số nơi như An Giang có loại lúa giá đến 6.200 đồng/kg như lúa Jasmine bán tại ruộng.
Lượng gạo tồn kho của cả nước hiện khoảng 1,8 triệu tấn. Từ nay đến tháng 3/2010, ĐBSCL liên tục thu hoạch các vụ lúa thu đông, vụ mùa, vụ đông xuân sớm và vụ đông xuân chính, với tổng lượng lúa lên tới trên 10 triệu tấn. Vì vậy, VFA khẳng định, Việt Nam sẽ không lo thiếu gạo trong cả năm tới.
Hiện nay, hầu hết các tỉnh phía Nam bước vào thu hoạch vụ thu - đông và vụ mùa. Tỉnh An Giang có 92.000 ha diện tích lúa vụ thu - đông, năng suất ước tính 5,5 tấn/ha. Như vậy, ngay trong đầu tháng 12 - 2009, chỉ riêng An Giang sẽ cung cấp cho thị trường khoảng 500.000 tấn lúa.
Tại Tiền Giang, hơn 40.000ha lúa vụ thu - đông cũng bắt đầu vào mùa thu hoạch, ước tính năng suất thấp nhất cũng đạt 4tấn/ha, nên sẽ cung cấp cho thị trường 160.000 tấn lúa chất lượng cao.
Nhiều tỉnh khác cũng đang thu hoạch rộ. Nếu trung bình mỗi tỉnh thu hoạch khoảng 150.000 tấn lúa thì chắc chắn sẽ đủ cung cấp cho các doanh nghiệp thu mua dự trữ xuất khẩu.
Cơ hội vàng
Giá gạo thế giới tăng nhanh và tiếp tục còn tăng trong thời gian tới là cơ hội lớn cho ngành xuất khẩu gạo Việt Nam. Philippines gần đây liên tiếp mở thầu mời nhập khẩu gạo và đây là lý do khiến giá gạo tăng mạnh.
Tổng lượng gạo nước này mở thầu trong hai tháng 11 và 12 - 2009 lên đến trên hai triệu tấn. Nước này cho biết sẽ nhập ít nhất 2,35 triệu tấn gạo trong năm 2010. Ấn Độ cũng sẽ nhập khẩu tới ba triệu tấn trong năm 2010. Ngoài ra, Việt Nam cũng có thể xuất khẩu sang thị trường châu Phi 1,6 triệu tấn gạo.
Theo các nhà phân tích, các động thái nhập khẩu của các nước có ảnh hưởng lớn đến giá gạo thế giới. Giá gạo Việt Nam đang thấp hơn so với giá gạo Thái Lan, đây sẽ là một lợi thế đối với gạo Việt Nam trong việc giành các hợp đồng với Philippines và Ấn Độ.
Thêm vào đó, nhờ áp lực giảm giá gạo Thái Lan từ nguồn dự trữ kỷ lục của chính phủ nước này (6-7 triệu tấn), giá gạo Việt Nam sẽ có cơ hội rút ngắn khoảng cách với giá gạo Thái Lan, xuống còn 10 - 15 USD/tấn. Đây cũng là lý do khiến hoạt động thu mua xuất khẩu gạo của các DN trong nước trở nên sôi động.
VFA cho biết, tính từ đầu năm đến hết tháng 11 năm 2009, xuất khẩu gạo của các doanh nghiệp trong cả nước đạt 5,7 triệu tấn, trị giá (FOB) hơn 2,3 tỷ USD.
Các doanh nghiệp Việt Nam vẫn đang tiếp tục tham dự thầu tại Philippines, Ấn Độ sẽ mở trong thời gian tới. Riêng Cty Thương mại - Du lịch Kiên Giang (đơn vị xuất khẩu gạo lớn thứ ba toàn quốc) đạt sản lượng xuất khẩu 1,2 triệu tấn gạo trong năm 2009, tăng gần gấp đôi kế hoạch.