Khu vực nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới ghi nhận lượng dầu nhập khẩu đạt 26,51 triệu thùng/ngày trong năm 2024, giảm 1,4% so với mức 26,88 triệu thùng/ngày của năm 2023, theo dữ liệu từ LSEG Oil Research.
Mức giảm 370.000 thùng/ngày trong năm 2024 là lần đầu tiên nhập khẩu dầu thô của Châu Á sụt giảm kể từ năm 2021, khi các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt của Trung Quốc nhằm chống Covid-19 làm giảm nhu cầu tại quốc gia nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới.
Tình trạng sụt giảm nhập khẩu dầu thô năm 2024 chủ yếu đến từ Trung Quốc, với mức giảm ước tính khoảng 1,9%, tương đương 210.000 thùng/ngày, dựa trên dữ liệu chính thức trong 11 tháng đầu năm và ước tính của LSEG cho tháng 12/2024.
Theo dữ liệu hải quan, Trung Quốc nhập khẩu trung bình 11,02 triệu thùng/ngày trong 11 tháng đầu năm, trong khi LSEG ước tính lượng nhập khẩu tháng 12/2024 đạt 11,63 triệu thùng/ngày.
Nếu số liệu chính thức tháng 12/2024 khớp với ước tính này, nhập khẩu dầu thô của Trung Quốc trong năm 2024 sẽ đạt khoảng 11,07 triệu thùng/ngày, thấp hơn mức 11,28 triệu thùng/ngày của năm 2023.
Sự suy yếu trong nhập khẩu dầu thô của Trung Quốc được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố, bao gồm tăng trưởng kinh tế chậm, việc sử dụng xe điện tăng mạnh và chuyển đổi sang sử dụng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) trong vận tải đường bộ.
Câu hỏi đặt ra là liệu những xu hướng này có đảo ngược vào năm 2025 hay không, hay nhập khẩu dầu thô của Trung Quốc đã đạt đỉnh và sẽ tiếp tục giảm.
Việc Trung Quốc nhanh chóng chuyển sang sử dụng xe điện dường như ít có khả năng thay đổi, và nếu giá LNG vẫn cạnh tranh so với diesel, nhu cầu diesel khó có thể tăng trở lại.
Tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ được coi là yếu tố khả thi nhất để thúc đẩy nhu cầu dầu thô tại Trung Quốc, nhưng điều này vẫn chưa chắc chắn do nguy cơ gia tăng căng thẳng thương mại với chính quyền mới của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump.
Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự báo nhu cầu dầu của Trung Quốc sẽ tăng thêm 220.000 thùng/ngày trong năm 2025, khi các biện pháp kích thích của Bắc Kinh bắt đầu có hiệu quả. Tuy nhiên, dự báo này phụ thuộc vào việc Trung Quốc vượt qua được những thách thức từ căng thẳng thương mại với Mỹ, điều mà tính đến hiện tại vẫn chưa rõ ràng.
Hy vọng từ Ấn Độ
Ấn Độ, quốc gia nhập khẩu dầu lớn thứ hai tại châu Á, được dự đoán ghi nhận mức tăng trưởng khiêm tốn trong nhập khẩu dầu thô năm 2024. Theo dữ liệu từ LSEG, lượng dầu nhập khẩu của Ấn Độ có thể sẽ tăng khoảng 2,3%, tương đương hơn 100.000 thùng/ngày so với năm 2023.
Nhiều khả năng nhập khẩu dầu thô của Ấn Độ sẽ tiếp tục tăng trong năm 2025, nhờ việc quốc gia này mở rộng công suất lọc dầu. Tuy nhiên, phần lớn lượng dầu thô tăng thêm này có thể sẽ được xuất khẩu dưới dạng nhiên liệu tinh chế, thay vì phục vụ tiêu dùng nội địa.
Hàn Quốc và Nhật Bản – hai quốc gia nhập khẩu lớn thứ ba và thứ tư tại Châu Á – có khả năng ghi nhận mức giảm nhẹ trong nhập khẩu dầu thô năm 2024, phản ánh tăng trưởng kinh tế yếu.
Cả hai nước đều chịu tác động từ các rào cản thương mại tiềm tàng do Mỹ áp đặt. Điều này khiến khả năng tăng trưởng kinh tế mạnh trong năm 2025 khó xảy ra, và nhập khẩu dầu thô tại hai quốc gia này có thể sẽ duy trì ở mức ổn định hoặc giảm nhẹ.
Triển vọng nhập khẩu dầu thô tại Châu Á trong năm 2025 còn nhiều bất định và sẽ phụ thuộc vào các chính sách của chính quyền Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump.
Một yếu tố có thể giúp tăng nhập khẩu dầu thô tại Châu Á là giá dầu rẻ hơn. Tuy nhiên, đến nay, các thành viên của nhóm OPEC+ vẫn kiên trì với chính sách hạn chế sản lượng, duy trì giá dầu Brent ở mức trên 70 USD/thùng trong ba năm qua, ngoại trừ hai ngày trong tháng 9 năm ngoái khi giá giảm nhẹ xuống dưới mức này.