Trong khi Trung Quốc không tiết lộ khối lượng dầu thô đưa vào dự trữ chiến lượng, một ước tính có thể được thực hiện đơn giảm bởi trừ đi hoạt động lọc dầu từ tổng khối lượng dầu gồm cả nhập khẩu và sản lượng trong nước.
Sản lượng dầu thô trong nước đã giảm 5,6% trong tháng 4 so với tháng 4/2015 xuống 16,59 triệu tấn, tương đương khoảng 4,04 triệu thùng/ngày, theo Tổng cục Thống kê Quốc gia công bố vào ngày 14/5.
Đây là mức thấp nhất theo số liệu mỗi ngày kể từ tháng 7/2013, và mang lại sụt giảm 2,7% trong cả 4 tháng đầu năm nay so với cùng kỳ năm 2015, với khoảng 4,11 triệu thùng được sản xuất.
Trong khi sản lượng trong nước của nước sản xuất lớn thứ 4 thế giới này sụt giảm, cho thấy các công ty dầu của Trung Quốc không thể miễn dịch với áp lực giá thấp, sự thiếu hụt này được bù đắp nhiều hơn bởi nhập khẩu tăng mạnh.
Nhập khẩu dầu thô 4 tháng đầu năm nay là 123,7 triệu tấn, tương đương khoảng 7,46 triệu thùng mỗi ngày và cao hơn 11,8% cùng giai đoạn năm 2015.
Tổng lượng dầu thô ở Trung Quốc gồm cả nhập khẩu và sản lượng trong nước từ tháng 1 tới tháng 4 là 11,56 triệu thùng mỗi ngày.
Tổng lượng dầu vào nhà máy lọc dầu tăng 2,9% trong 4 tháng đầu năm ở mức 10,69 triệu thùng mỗi ngày. Điều này có nghĩa là có khoảng 870.000 thùng dầu thô mỗi ngày không được các nhà máy lọc dầu xử lý, tức là lượng dầu này có thể đưa vào dự trữ thương mại hoặc chiến lược.
Có nghĩa là Trung Quốc đang điền đầy các kho dự trữ với tốc độ nhanh hơn đáng kể so với giới phân tích đã dự kiến trong một thăm dò của Reuters vào tháng 12.
Theo thăm dò này, Trung Quốc đang bổ sung 70 đến 90 triệu thùng dầu vào kho dự trữ chiến lược SPR trong năm 2016, hay khoảng 245.000 thùng mỗi ngày.
Nếu tất cả lượng dầu dư thừa được thực sự đổ vào kho dự trữ, thì có khoảng 105 triệu thùng được bổ sung chỉ trong 4 tháng, nhiều hơn những gì giới phân tích đã dự đoán cho cả năm nay.
Một số nhà phân tích đã dự đoán lượng dầu vào dự trữ chiến lược cao hơn, với Energy Aspect dự đoán 150 triệu thùng trong năm nay.
Hiện nay dường như ngay cả các dự báo lạc quan nhất có thể bị vượt qua, nếu tốc độ nhập khẩu dầu thô định hướng để lưu trữ được duy trì.
Tăng trưởng nhập khẩu dịu đi?
Trung Quốc hiện nay đang ở giai đoạn hai của cuộc dự trữ chiến lược, với công suất 244,8 triệu thùng, và Thomson Reuters dự kiến quá trình này sẽ hoàn thành vào cuối năm nay.
Giai đoạnh ba công suất không được tiết lộ hoàn thành vào năm 2020 khi Trung Quốc hướng tới mục tiêu dự trữ tương đương với 90 ngày nhập khẩu.
Tuy nhiên Trung Quốc vẫn có công suất để bổ sung thêm dầu vào SPR trong những tháng tới, nhưng các câu hỏi là liệu họ có thể thực hiện với tốc độ như đã thấy trong 4 tháng đầu tiên không.
Có thể tốc độ lưu trữ giảm trở lại trong những tháng tới, dẫn đến tăng trưởng trong nhập khẩu dầu thô chậm lại.
Điều này đang xảy ra, với Thomson Reuters đánh giá nhập khẩu tháng 5 ở mức 29,47 triệu tấn, giảm từ 32,58 triệu tấn đã được hải quan ghi nhận trong tháng 4.
Giá dầu tăng cũng có thể hạn chế Trung Quốc nhập khẩu để lưu kho, với dầu thô Brent đóng cửa hôm 17/5 ở mức 49,28 USD/thùng, cao hơn 77% so với mức đóng cửa thấp nhất năm 2016 tại 27,66 USD/thùng vào hôm 20/1.
Trong lịch sử cho thấy Trung Quốc có xu hướng mua nhiều dầu khi giá rẻ và giảm nhập khẩu khi họ tin trưởng giá tăng quá mạnh và quá nhanh.
Điều này không có nghĩa là nhập khẩu dầu thô của Trung Quốc sẽ đảo chiều và trở thành tiêu cực, mà sự tăng trưởng nhanh chóng trong nhập khẩu được thấy trong 4 tháng đầu năm nay bắt đầu giảm bớt.
Đồ thị giá dầu thô và lượng nhập khẩu dầu của Trung Quốc
Nguồn: VITIC/Reuters