Trong báo cáo đánh giá về động thái tăng tỷ giá liên ngân hàng thêm 1% và nới biên độ tỷ giá từ 1% lên 3% của NHNN, HSBC cho rằng nỗi lo sợ tỷ giá sẽ làm tổn thương khả năng cạnh tranh hàng xuất khẩu của Việt Nam có căn cứ.
Tiền đồng là một trong những loại tiền tệ mạnh nhất châu Á trong năm 2015. Ở cả hai cách tính tỷ giá hối đoái hiệu quả danh nghĩa (NEER) và tỷ giá hối đoái hiệu quả thực (REER), tiền đồng về cơ bản đã tăng giá. Thực tế, HSBC ước tính tiền đồng đã tăng 9% so với năm trước trên cơ sở tính tỷ giá hối đoái hiệu quả thực, đây là mức độ tăng giá nhanh nhất kể từ năm 2000. Một đồng nội tệ mạnh lên sẽ không hỗ trợ xuất khẩu.
HSBC kỳ vọng đồng nhân dân tệ sẽ còn giảm giá thêm khi Ngân hàng Trung ương Trung Quốc cho phép tỷ giá do thị trường quyết định trong khi cũng đang áp dụng chính sách nới lỏng tiền tệ. Đồng thời, HSBC đánh giá quyết định giảm giá tiền đồng là một động thái đi trước để giảm áp lực trước khả năng Fed bắt tay vào chu kỳ xiết chặt trước khi kết thúc năm 2015.
Điều này cũng có nghĩa rằng NHNN sẽ phải thực hiện việc giảm giá tiền đồng thêm nữa nếu như họ muốn các doanh nghiệp xuất khẩu duy trì trì năng lực cạnh tranh với Trung Quốc. Ngoài ra, nếu như Fed bắt đầu tăng lãi suất trong năm nay, tiền đồng cũng đối mặt với áp lực giảm giá thêm nữa.
Không giống như cách đây vài năm, NHNN hiện nay cũng có nhiều dư địa để thực hiện việc giảm giá tiền đồng. Lạm phát đang ở mực thấp lịch sử nhờ vào giá dầu trên toàn cầu giảm, và có ít lo ngại việc tỷ giá suy yếu sẽ dẫn đến việc giá cả tăng vọt. Thêm nữa, lãi suất thực cao hơn cũng giảm thiểu nhiều rủi ro từ các dòng vốn nội địa chảy ra ngoài.
Tuy nhiên, HSBC không nghĩ rằng đồng Việt Nam sẽ giảm giá mạnh từ nay về sau. Nền kinh tế Việt Nam thực sự là một trong những điểm sáng trong khu vực châu Á. Nhu cầu nội địa đã hồi phục và cán cân thanh toán cân bằng hơn cộng với mức độ lạm phát thấp và lãi suất thực tế khá cao cho phép các chính sách tỷ giá trở nên linh động hơn trong khả năng kiểm soát nhu cầu USD. Ngoài ra, nợ nước ngoài của Việt Nam cao hạn chế cơ hội cho NHNN điều chỉnh tiền đồng quá nhanh.
Chính vì vậy, HSBC quyết định chỉnh sửa dự báo của mình và hiện nay chúng tôi kỳ vọng tiền đồng sẽ giảm giá thêm so với USD là 2% trong năm 2015 và thêm 2% nữa trong năm 2016. Dự báo cuối năm 2015 tỷ giá USD/VND sẽ ở mức 22.800 và cuối năm 2016 là 23.300.
Thục Anh