Nga: Xuất khẩu mực, bạch tuộc giảm sâu

Quý cuối năm 2012, XK nhuyễn thể chân đầu sang Nga cũng tăng mạnh từ 43,7 - 326% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, do giá XK không cao nên kết thúc năm, XK nhóm sản phẩm này sang Liên bang Nga vẫn giảm 4,9% về giá trị so với năm 2011.

Hai tháng đầu năm, XK mực, bạch tuộc sang Nga không mấy khả quan mà chủ yếu là mặt hàng mực. XK bạch tuộc khả quan hơn giá trị chỉ đạt 788 nghìn USD. Nhưng với con số này, Nga đã trở thành thị trường NK lớn thứ 3 (sau Hàn Quốc và Nhật Bản) của bạch tuộc Việt Nam. Tính chung nhóm hàng mực, bạch tuộc, hai tháng đầu năm nay, XK sang Nga giảm mạnh từ 45 - 68% so với cùng kỳ năm trước. Con số này không mấy khả quan cho những tháng tiếp theo, dự báo trong quý tới, XK nhuyễn thể chân đầu sang Nga tiếp tục chững.

Mới đây, Cục Nghề cá Liên bang Nga (Rosrybolovstvo) cho biết, sản lượng khai thác hải sản quý đầu năm của nước này tăng nhẹ 0,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi tiêu thụ thủy sản bình quân hàng năm của Nga vào khoảng 28kg/người, cao hơn nhiều so với một số nước phát triển. Tuy nhiên, cho đến nay, tiêu thụ mực, bạch tuộc của nước này lại ở mức thấp, tương đương với mức trung bình của thế giới. Hiện, nhuyễn thể đứng thứ 5 trong cơ cấu thủy sản NK của nước này. Phần lớn, Nga tập trung NK cá (mã HS 0302 - 0305) và các loài giáp xác (mã HS 0306). Nhuyễn thể chỉ chiếm chưa đầy 6% tổng giá trị NK của nước này.

Đầu năm nay, Chính phủ Nga đã ban hành nhiều biện pháp nhằm đẩy mạnh khai thác và chế biến trong nước như: đơn giản hóa thủ tục giao hàng thủy sản tại các cảng nội địa, xây dựng các bến giao hàng thủy sản. Giải pháp này sẽ tăng tính cạnh tranh của ngành thủy sản trong nước và sẽ đảm bảo nguồn cung thường xuyên cho thị trường trong nước.

Theo đánh giá của Chính phủ Nga, ngành chế biến thủy sản của Nga hiện nay vẫn còn nhiều bất cập do có tới 70% thủy sản nhập khẩu vào nước này lại chính là thủy sản của Nga được chế biến ở nước ngoài, chủ yếu là Trung Quốc.

Theo Chiến lược chế biến thực phẩm ở Nga, chính phủ sẽ tích cực xây dựng các nhà máy chế biến thủy sản ở các tỉnh, nhất là ở vùng Viễn Đông, khu vực này sẽ chiếm 40% công suất chế biến thủy sản của Nga vào năm 2020, vùng biển Barent sẽ chiếm 34% vùng biển phía Nam là 4%. Chiến lược cũng đề cập đến việc hiện đại hóa hơn 400 công ty chế biến thủy sản trong nước.

Như vậy, có thể thấy rằng, việc đẩy mạnh phát triển khai thác, chế biến thủy hải sản trong nước, giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu đang là chiến lược của Nga. Do đó, trong thời gian tới, thị trường này không còn nhiều hấp dẫn đối với các nhà XK hải sản lớn trên thế giới, trong đó có Việt Nam.