Tổng kết thị trường hàng hóa thế giới năm 2023

Giá dầu Brent và dầu ngọt nhẹ Mỹ (WTI) giảm khoảng 10% trong năm 2023, sau 2 năm tăng trước đó do lo ngại về căng thẳng địa chính trị và việc cắt giảm sản lượng.

Dầu Brent kết thúc năm 2023 ở mức 77,27 USD/thùng, trong khi dầu WTI giá 71,93 USD/thùng.

Cả hai loại dầu đều trải qua một năm biến động mạnh, và kết thúc năm giảm mạnh nhất kể từ năm 2020.

Việc Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và các đồng minh dẫn đầu là Nga, được gọi là OPEC+, cắt giảm sản lượng không đủ để hỗ trợ giá.

So với thời điểm giá cao nhất của năm 2023, giá dầu kết thúc năm đã giảm gần 20%. OPEC+ cắt giảm sản lượng khoảng 6 triệu thùng/ngày, chiếm khoảng 6% nguồn cung toàn cầu.

Một số công ty vận tải biển cho biết họ sẽ tiếp tục vận chuyển qua Biển Đỏ, làm giảm bớt lo ngại về nguồn cung. Các công ty lớn đã ngừng sử dụng các tuyến đường qua Biển Đỏ sau khi một số tàu chuyền qua đường này bị tấn công. Tuy nhiên, một số tàu chở dầu thô và sản phẩm tinh chế vẫn lựa chọn tuyến đường dài hơn quanh châu Phi để tránh những xung đột tiềm ẩn trong khu vực.

OPEC đang phải đối mặt với nhu cầu dầu thô suy yếu trong nửa đầu năm 2024, khi thị của khối này trên toàn cầu giảm xuống mức thấp nhất kể từ đại dịch và việc Angola rời khỏi nhóm sẽ khiến sản lượng của khối sẽ giảm hơn nữa.

Kết quả một cuộc khảo sát do Reuters thực hiện với với 34 nhà kinh tế và phân tích dự báo giá dầu thô Brent sẽ ở mức trung bình 82,56 USD/thùng trong năm 2024, giảm so với mức 84,43 USD/thùng trong tháng 11/2023, do dự đoán tăng trưởng toàn cầu suy yếu sẽ làm hạn chế nhu cầu, cùng với đó là căng thẳng địa chính trị có thể khiến nhu cầu suy giảm.

Andrew Lipow, chủ tịch của Lipow Oil Associates, cho biết: “Chúng ta sẽ tiếp tục chứng kiến sự biến động khi bước sang năm 2024 với các sự kiện địa chính trị và lo ngại rằng xung đột có thể lan rộng khắp khu vực”.

Nhà phân tích Giovanni Staunovo của UBS cho biết dữ liệu do Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) công bố hôm thứ Sáu cho thấy nhu cầu dầu mạnh trong tháng 10 sẽ hỗ trợ phần nào cho giá.

Báo cáo cho biết tổng nhu cầu dầu của Mỹ đã tăng 3,4% trong tháng 10 so với năm trước. Sản lượng dầu thô của Mỹ giảm nhẹ trong tháng 10 xuống 13,248 triệu thùng/ngày, sau khi lập kỷ lục hàng tháng trong tháng 8 và tháng 9.

Các công ty năng lượng trong tuần này đã bổ sung số giàn khoan dầu và khí tự nhiên lần đầu tiên sau ba tuần, ho thấy sản lượng có thể tăng trong tương lai. Tuy nhiên, số giàn khoan trong năm 2023 đã giảm 157 giàn sau khi tăng 193 giàn vào năm 2022 và 235 giàn vào năm 2021.

Tính chung cả năm 2023, giá vàng tăng 13% và dao động trong khoảng từ gần 1.800 USD/ounce đến 2.135,4 USD/ounce – mức cao kỷ lục. Chỉ số đồng USD giảm 2% năm 2023 có lợi cho giá vàng tăng; trong khi lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm chạm gần mức thấp nhất kể từ tháng 7/2023.

Vàng giao ngay kết thúc năm 2023 ở mức 2.064,34 USD/ounce, trong khi vàng kỳ hạn tháng 2/2024 giá 2.071,80 USD. Giá duy trì ở mức trên 2.000 USD bởi kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 3.

Giá bạc giao ngay kết thúc năm ở mức 23,82 USD/ounce (giảm 0,6% trong năm 2023), bạch kim giá 990,75 USD/ounce, trong khi palladium 1.102,54 USD USDounce. Cả hai kim loại xúc tác tự động đều có xu hướng giảm giá trong năm qua, với palladium giảm 38% - mức giảm lớn nhất kể từ năm 2008.

Nhà phân tích Edward Meir của Marex cho biết: “Con tàu đang di chuyển về phía vùng nước yên tĩnh hơn, có thể nói – một môi trường lãi suất thấp hơn, có nghĩa là đồng đô la thấp hơn, và vì vậy vàng sẽ hoạt động tốt hơn”.

Các nhà đầu tư vàng dự đoán giá sẽ tiếp tục tăng lên mức cao kỷ lục vào năm tới, khi các nguyên tắc cơ bản của việc Mỹ xoay trục lãi suất theo hướng ôn hòa, rủi ro địa chính trị tiếp diễn và hoạt động mua của ngân hàng trung ương dự kiến sẽ hỗ trợ thị trường.

Nhà phân tích Giovanni Staunovo của UBS cho biết: “Để giá tăng thêm nữa, chúng ta cần thấy nhu cầu mạnh mẽ hơn từ các nhà đầu tư, chẳng hạn như sự gia tăng dòng vốn ETF. Đối với kinh tế Mỹ, dữ liệu yếu hơn và lạm phát thấp hơn là cần thiết để Fed có vẻ ôn hòa hơn”.

Lãi suất thấp hơn làm giảm chi phí cơ hội của việc nắm giữ vàng thỏi không sinh lời và gây áp lực giảm giá lên đồng đô la.

Giá đồng tăng 2,1% trong năm 2023, sau khi giảm 13,9% trong năm 2022, trong bối cảnh nhu cầu từ Trung Quốc tăng và kỳ vọng Mỹ sớm cắt giảm lãi suất.

Kết thúc năm, giá đồng giao sau 3 tháng trên sàn London ở mức 8.545 USD/tấn.

Giá nhôm kết thúc ở mức 2.385,50 USD/tấn (tăng 0,3% trong năm 2023), trong khi thiếc giá 25.400 USD (tăng 2,4%); kẽm 2.662 USD/tấn (giảm 10,5%), chì 2.067 USD/tấn (giảm 9,9%) và thiếc 25.400 USD/tấn. Giá nickel giảm mạnh nhất trong năm vừa qua, giảm 44,9%, xuống 16.645 USD/tấn sau khi tồn kho trên sàn LME đạt mức cao nhất mới trong 18 tháng (tăng 38% trong tháng 12), cho thấy nguồn cung dư thừa mạnh.

Các nhà đầu tư chia rẽ quan điểm về triển vọng giá kim loại năm 2024, trong đó đa số dự đoán sẽ có xu hướng tăng do triển vọng kích thích hơn nữa tại quốc gia tiêu thụ kim loại hàng đầu thế giới - Trung Quốc, nhu cầu từ quá trình chuyển đổi xanh, cộng với hy vọng cắt giảm lãi suất khi lạm phát giảm bớt. Tuy nhiên, không ít người thận trọng hơn và cho rằng tăng trưởng kinh tế yếu có thể gây ra suy thoái ở một số quốc gia.

Đồng được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực điện, xây dựng và giao thông.

Malcolm Freeman, Giám đốc điều hành của Kingdom Futures, cho biết: “Có vẻ như nền kinh tế toàn cầu sẽ còn chậm lại hơn nữa trong nửa đầu năm 2024, điều đó có nghĩa là câu chuyện tăng giá đối với kim loại mà một số người đưa ra có thể phải chờ một thời gian”.

Tuy nhiên, tại Trung Quốc, nhu cầu đồng đã tăng 3,2% trong năm nay sau khi nước này bãi bỏ chính sách không có COVID, theo các nhà phân tích tại công ty môi giới China Futures.

Họ cho biết thêm, mức tăng trưởng hàng năm sẽ ở mức vừa phải ở mức 2,8% vào năm 2024, do lĩnh vực nhà ở vẫn chậm chạp nhưng được bù đắp một phần bằng việc tăng cường đầu tư vào lưới điện, các lĩnh vực năng lượng mặt trời và gió mạnh mẽ.

Đáng chú ý, giá quặng sắt trên thị trường Trung Quốc năm 2023 tăng 55,1%, được thúc đẩy bởi Trung Quốc thực hiện các biện pháp kích thích kinh tế, trong đó có bất động sản.

Quặng sắt kỳ hạn tháng 5/2024 trên sàn Đại Liên kết thúc năm ở mức 973,5 CNY (137,31 USD)/tấn. Riêng trong tháng 12, giá quặng sắt tăng 6,9% - tháng tăng thứ 5 liên tiếp.

Giá quặng sắt kỳ hạn tháng 2/2024 trên sàn Singapore kết thúc năm ở mức 137,24 USD/tấn. Trong tháng 12, giá tăng 7,4% - tháng tăng thứ 5 liên tiếp. Tính chung cả năm, giá quặng sắt tăng 26,4%.

Pei Hao, nhà phân tích củacông ty môi giới quốc tế FIS có trụ sở tại Thượng Hải, cho biết: “Xu hướng giá quặng sắt tổng thể trong năm 2023 khá rõ ràng - giá trong nửa cuối năm cao hơn so với nửa đầu năm”.

“Nhu cầu cao bất thường trong nửa cuối năm đã hỗ trợ vững chắc cho giá cả; một loạt chính sách hỗ trợ trên thị trường bất động sản, cùng với những kỳ vọng về kích thích kinh tế hơn nữa trong các cuộc họp ra quyết định hàng đầu vào tháng 12 cũng đóng vai trò như những cơn gió thuận chiều, " anh nói thêm.

Một cuộc thăm dò của Reuters hôm thứ Năm cho thấy hoạt động sản xuất của Trung Quốc có thể giảm tháng thứ ba liên tiếp, do nhu cầu đối với hàng hóa sản xuất yếu. Ngân hàng trung ương Trung Quốc hôm thứ Năm cho biết họ sẽ đẩy mạnh điều chỉnh chính sách kinh tế vĩ mô để hỗ trợ nền kinh tế và thúc đẩy sự phục hồi của giá cả, trong bối cảnh có dấu hiệu áp lực giảm phát gia tăng.

Giá ngô Mỹ năm 2023 giảm mạnh nhất 1 thập kỷ, cùng với đó là giá lúa mì và đậu tương có năm giảm mạnh sau vụ thu hoạch bội thu tại Brazil.

Cụ thể, giá lúa mì Mỹ giao dịch trên sàn Chicago kết thúc năm 2023 ở mức 6,28 USD/bushel, đậu tương 12,98 USD/bushel, trong khi ngô 4,71-1/4 USD/bushel. Tính chung cả năm, giá ngô giảm 31% - năm giảm mạnh nhất kể từ năm 2013; giá lúa mì giảm 21% và giá đậu tương giảm 15%.

Vụ thu hoạch ngô kỷ lục trong năm nay ở Brazil và Mỹ, cũng như sản lượng đậu tương của Brazil đạt mức cao nhất mọi thời đại, đã giúp bù đắp ảnh hưởng bởi hạn hán nghiêm trọng ở Argentina. Năm 2024, nông dân có thể sẽ giảm trồng trọt do tác động của giá giảm.

Thị trường ngũ cốc đã được xoa dịu nhờ xuất khẩu lúa mì lớn từ Nga, nước thu hoạch thêm một vụ mùa bội thu trong năm vừa qua, và sự phục hồi xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine sau khi Kyiv thiết lập một kênh vận chuyển mới.

Giá đường thô trên sàn ICE kết thúc năm 2023 ở mức 20,58 US cent/lb, tính chung cả năm, giá tăng 3%; đường trắng kỳ trên sàn London kết thúc ở mức 596,2 USD/tấn, tính chung cả năm tăng 7,5%.

Giá cà phê arabica trên sàn ICE kết thúc năm 2023 ở mức 1,883 USD/lb – thấp nhất 3 tuần. Tuy nhiên, tính chung cả năm giá tăng 12,6%. Cà phê robusta kỳ trên sàn London kết thúc ở mức 2.841 USD/tấn; tính chung cả năm, giá tăng 58%, được thúc đẩy bởi xuất khẩu từ nước sản xuất hàng đầu – Việt Nam – giảm và nhu cầu tăng mạnh. Xuất khẩu cà phê của Việt Nam năm 2023 ước tính giảm 9,6% so với năm trước, xuống 1,6 triệu tấn.

Giá cao su tại Nhật Bản kết thúc năm 2023 tăng 17,7%, sau khi giảm trong năm 2022, do thị trường lạc quan về các biện pháp kích thích tiềm năng từ chính phủ Trung Quốc.

Giá cao su kỳ hạn tháng 6/2024 trên sàn Osaka chốt năm ở mức 256,5 JPY (1,82 USD)/kg. Tuy nhiên, tính chung cả tháng 12 giá giảm 2,5% - tháng giảm đầu tiên sau 4 tháng tăng liên tiếp.

Cao su kỳ hạn tháng 5/2024 trên sàn Thượng Hải kết thúc năm ở mức 14.160 NY (1.997,24 USD)/tấn.

Giá hàng hóa: