Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vừa công bố Sách Be (Beige Book), trong đó nhận định hoạt động kinh tế giảm tốc chủ yếu là do các hoạt động ăn uống, đi lại và du lịch ở hầu hết các bang đều giảm, phản ánh những lo ngại về an toàn do ca nhiễm gia tăng vì biến thể Delta, cũng hạn chế đi lại. Tuy nhiên về cơ bản nền kinh tế vẫn nằm trong xu hướng giá cả tăng nhanh, tình trạng thiếu lao động và tuyển dụng lao động khó khăn của giai đoạn hậu Covid.
Đây là kết quả tổng hợp từ các dữ liệu thu thập tính tới thời điểm 30/8. Những nội dung trong Sách be sẽ sẽ là một phần trong các cuộc thảo luận tại cuộc họp chính sách của Fed kỳ họp tháng 9 này, sẽ diễn ra trong các ngày 21-22/9.
Trong khi đó, báo cáo việc làm của chính phủ Mỹ công bố cuối tuần trước cho thấy, chỉ 235.000 việc làm được tạo thêm trong tháng 8/2021 và tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát là 5,2%.
Nhu cầu tuyển dụng lao động ở Mỹ vẫn tiếp tục ở mức cao, nhưng việc thuê tuyển nhân công đã trở nên khó khăn trở lại vì nhiều lý do. Doanh thu của các doạnh nghiệp tăng do đơn hàng tăng nên nhu cầu tuyển dụng tăng, dẫn đến tình trạng cạnh tranh thu hút người lao động. Trong khi đó, các nhu cầu như nghỉ hưu sớm, phải chăm sóc trẻ em… trong khi trợ cấp thất nghiệp tốt lại đang “cản chân” một bộ phận người lao động. Chưa kể, một số bang cho biết, lịch trình đi làm trở lại đã bị lùi do tác động của biến thể Delta.
Mới đây, Bộ Lao động Mỹ cũng công bố kết quả khảo sát cho thấy số vị trí cần tuyển dụng tại thị trường việc làm đã tăng lên mức cao kỷ lục 10,9 triệu trong tháng 7, nhiều hơn 2 triệu so với số người thất nghiệp, trong bối cảnh các doanh nghiệp đang thiếu hụt lao động trầm trọng.
"Hiện tại, tôi nghĩ có rất nhiều sự không chắc chắn về tương lai của chính sách tiền tệ, lạm phát và việc biến thể Delta sẽ ảnh hưởng thế nào đến nền kinh tế. Những yếu tố này hiện đang tạo ra tâm lý thận trọng trong một thị trường mà giá cổ phiếu ở mức rất cao", Giám đốc điều hành Công ty quản lý tài sản Gerber Kawasaki Ross Gerber cho biết.
Sách Be cũng cho biết giá cả ở Mỹ tiếp tục xu hướng tăng. “Với tình trạng thiếu hụt các nguồn lực ngày càng lan rộng, áp lực giá đầu vào cũng tiếp tục lan rộng”, báo cáo của Fed nêu.
Lạm phát tăng cao trong thời gian qua khiến cho khó khăn của doanh nghiệp nhân lên gấp đôi.
Nội dung Sách Be cho biết g lạm phát “đang ổn định ở mức cao”, với 12 khu vực của Fed ghi nhận áp lực “mạnh” từ lạm phát, trong khi 3 khu vực còn lại cho rằng áp lực ở mức “vừa phải”. Tuy nhiên, các thông tin chi tiết của báo cáo cho thấy rắc rối ngày càng nhiều. Chỉ số lạm phát - cơ sở để Fed cân nhắc điều chỉnh chính sách - tăng 3,6% trong tháng 7/2021 và hầu hết các chỉ số lạm phát khác cũng tăng mạnh.
“Với sự thiếu hụt nguồn lực, áp lực giá đầu vào tiếp tục lan rộng hơn”, trích từ báo cáo.
Doanh nghiệp phải gánh chịu “đà tăng đáng kể về chi phí mua kim loại và các sản phẩm từ kim loại, chi phí dịch vụ vận tải biển và nguyên vật liệu xây dựng”, dù rằng giá gỗ xẻ đã rớt mạnh.
Họ cũng nói rằng áp lực tăng giá từ phía cung có khả năng sẽ được chuyển lại cho người tiêu dùng. “Ngay cả với mức giá cao, nhiều doanh nghiệp cũng khó khăn trong tìm mua nguyên liệu đầu vào”, trích từ báo cáo. “Một số khu vực ghi nhận rằng doanh nghiệp cảm thấy thoải mái hơn khi chuyển đà tăng chi phí lại cho người tiêu dùng thông qua việc bán hàng hóa giá cao hơn. Một vài khu vực báo hiệu doanh nghiệp chuẩn bị tăng giá mạnh trong vài tháng tới”.
Nhìn chung, Sách Be trong lần cập nhật này đã mô tả một bối cảnh khó khăn đối với nền kinh tế Mỹ, trong đó rủi ro về việc tăng giá “bền vững” là có thật, thay vì sẽ tự biến mất nhanh chóng như nhiều quan chức Fed đã kỳ vọng.
Trong phát biểu ngày 8/9, Chủ tịch chi nhánh Fed tại New York, John Williams, cảnh báo sự phục hồi hoàn toàn sau đại dịch sẽ cần có thời gian. Ông cũng nhắc lại quan điểm của ông Powell rằng lạm phát tăng gần đây chủ yếu là do những yếu tố tạm thời và có thể giảm xuống khoảng 2% trong năm tới.
Với lạm phát tăng và thị trường việc làm tiếp tục phục hồi, Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết, ngân hàng này dự kiến bắt đầu giảm tốc độ chương trình mua trái phiếu vào cuối năm. Tuy nhiên, ông Powell thừa nhận, sự lây lan của biến thể Delta khiến tiến trình phục hồi của nền kinh tế trở nên không chắc chắn.