Giá dầu thế giới kết thúc chuỗi tăng giá kéo dài 7 tuần liên tiếp, khi những lo ngại về đà tăng trưởng chậm lại của Trung Quốc và khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục tăng lãi suất đã lấn át những dấu hiệu nguồn cung thắt chặt.
Đà tăng 7 tuần liên tiếp là chuỗi tăng giá dài nhất với cả hai loại dầu trong năm 2023. Giá dầu Brent đã tăng khoảng 18%, còn giá dầu WTI tăng hơn 20% trong 7 tuần tính đến ngày 11/8 lên các mức cao nhất trong nhiều tháng. Giá dầu đạt đỉnh vào ngày 9/8, dầu Brent đạt 87,55 USD/thùng; dầu WTI đạt 84,40 USD/thùng và xăng RON92 đạt 101,21 USD/thùng. Sau đó giá dầu giảm trở lại. Ngày 24/8 dầu Brent xuống mức 83,52 USD/thùng và dầu thô Mỹ (WTI) xuống mức 79,12 USD/thùng; giá xăng RON 92 ở mức 99,41 USD/thùng, so với cuối tháng 7/2023, giá dầu Brent, dầu WTI và xăng RON 92 giảm khoảng 1-3%.
Tính từ đầu năm đến cuối tháng 8/2023, giá dầu Brent và dầu WTI tăng 2-3%; xăng RON92 tăng khoảng 8%.
Những yếu tố tác động giá dầu tăng:
Giá dầu tăng bởi nguồn cung thắt chặt do thỏa thuận cắt giảm sản lượng của Tổ chức các Nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và các nước đồng minh, hay còn gọi là OPEC+, và nhu cầu gia tăng, chủ yếu do hoạt động đi lại và công nghiệp cải thiện tại Mỹ.
Những yếu tố tác động giá dầu giảm:
Những lo ngại rằng đà tăng trưởng kinh tế chậm chạp của Trung Quốc sẽ hạn chế nhu cầu dầu, trong khi khả năng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục nâng lãi suất cũng gây ra những quan ngại đối với triển vọng về nhu cầu dầu.
Nguồn cung
Theo số liệu sơ bộ của OPEC, nguồn cung dầu mỏ toàn cầu trong tháng 7/2023 giảm 0,2 triệu thùng/ngày so với tháng trước, đạt trung bình 100,7 triệu thùng/ngày.
Sản lượng dầu thô của 13 quốc gia OPEC trong tháng 7/2023 giảm 836 nghìn thùng/ngày so với tháng trước đó, đạt trung bình 27,3 triệu thùng/ngày. Sản lượng dầu thô giảm chủ yếu tại Saudi Arabia, libya và Negeria, trong khi sản lượng tại Angola, Iran và Iraq tăng.
Nguồn cung của khu vực ngoài OPEC
Sản lượng dầu mỏ của khu vực ngoài OPEC (gồm NGL của OPEC) tháng 7/2023 tăng 0,7 triệu thùng/ngày so với tháng trước đó, đạt 73,4 triệu thùng/ngày, tăng 2,2 triệu thùng/ngày so với cùng tháng năm trước.
Mỹ: Sản lượng dầu mỏ của Mỹ năm 2023 dự báo tăng 1,1 triệu thùng/ngày so với năm 2022, đạt mức trung bình 20,4 triệu thùng/ngày, tăng 50 nghìn thùng/ngày so với dự báo tháng trước. Sản lượng dầu thô dự báo tăng 0,8 triệu thùng/ngày, đạt 8,7 triệu thùng/ngày.
Nga: Sản lượng dầu mỏ của Nga trong tháng 6/2023 giảm 100 nghìn thùng/ngày so với tháng trước, đạt trung bình 10,8 triệu thùng/ngày (bao gồm 9,5 triệu thùng thùng/ngày sản lượng dầu thô và 1,3 triệu thùng/ngày khí NGL).
Không chỉ hạn chế sản lượng, Nga cũng cam kết giảm xuất khẩu 500.000 thùng/ngày trong tháng 8/2023 và sẽ giảm xuống 300.000 thùng/ngày vào tháng 9/2023.
Năm 2023, sản lượng dầu mỏ dự báo giảm 0,65 triệu thùng/ngày xuống mức 10,4 triệu thùng/ngày, điều chỉnh tăng 100 nghìn thùng/ngày so với báo cáo tháng trước.
Na Uy: Sản lượng dầu mỏ của Na Uy trong tháng 6/2023 tăng 14 nghìn thùng/ngày so với tháng trước, đạt mức 2,0 triệu thùng/ngày. Sản lượng dầu thô của NaUy trong tháng 6/2023 tăng 29 nghìn thùng/ngày so với tháng trước, đạt 1,8 triệu thùng/ngày. Sản lượng NGL và khí ngưng tụ giảm 15 nghìn thùng/ngày, đạt 0,2 triệu thùng/ngày.
Năm 2023, sản lượng dầu mỏ dự báo sẽ tăng 0,2 triệu thùng/ngày, đạt 2,1 triệu thùng/ngày, với việc triển khai giai đoạn 2 của mỏ dầu lớn Johan Sverdrup sẽ là nguồn tăng sản lượng chính.
Brazil: Sản lượng dầu thô của Brazil trong tháng 6/2023 tăng 166 nghìn thùng/ngày, đạt trung bình 3,4 triệu thùng/ngày.
Tổng sản lượng nhiên liệu lỏng của Brazil gồm cả nhiên liệu sinh học trong tháng 6/2023 tăng 170 nghìn thùng/ngày, đạt 4,1 triệu thùng/ngày.
Trong năm 2023, nguồn cung nhiên liệu lỏng bao gồm cả nhiên liệu sinh học dự báo tăng 0,3 triệu thùng/ngày, đạt mức trung bình 4,0 triệu thùng/ngày, điều chỉnh tăng 15 nghìn thùng/ngày so với dự báo tháng trước.
Trung Quốc: Sản lượng dầu mỏ của Trung Quốc trong tháng 6/2023 tăng 8 nghìn thùng/ngày so với tháng trước đó, đạt trung bình 4,7 triệu thùng/ngày. Sản lượng dầu thô trong tháng 6/2023 tăng 8 nghìn thùng/ngày so với tháng trước, đạt 4,3 triệu thùng/ngày. Trung Quốc đặt ra kế hoạch 5 năm (2021-2025) duy trì sản lượng dầu mỏ trên 4 triệu thùng/ngày. Trong năm 2023 dự báo sản lượng dầu mỏ ở mức trung bình 4,6 triệu thùng/ngày.
Trung Quốc đã nâng hạn ngạch xuất khẩu đợt đầu tiên của năm 2023 đối với các sản phẩm dầu tinh chế lên 18,99 triệu tấn, tăng 46% so với 13 triệu tấn một năm trước đó. Diễn ra sau đợt phát hành lớn 13,25 triệu tấn vào tháng 9, khi chính phủ tìm cách củng cố nền kinh tế bằng cách khuyến khích các nhà máy lọc dầu đẩy mạnh hoạt động và hưởng lợi từ lợi nhuận xuất khẩu.
Canada: Sản lượng dầu mỏ của Canada trong tháng 6/2023 giảm 337 nghìn thùng/ngày so với tháng liền trước, đạt trung bình 5,0 triệu thùng/ngày.
Sản lượng dầu thô truyền thống trong tháng 6/2023 đạt 1,3 triệu thùng/ngày, tăng 12 nghìn thùng/ngày so với tháng trước. Sau thời tiết băng giá, các nhà khai thác đã cố gắng tiếp tục hoạt động trở lại.
Trong năm 2023 nguồn cung dầu dự báo sẽ tăng 80 nghìn thùng/ngày lên mức trung bình 5,7 triệu thùng/ngày, giảm 50 nghìn thùng/ngày so với báo cáo trước. Dự báo sản lượng giảm chủ yếu do các cháy rừng đã buộc các nhà sản xuất dầu mỏ phải tạm ngừng hoạt động, làm giảm sản lượng.
Sản lượng dầu mỏ khu vực ngoài OPEC năm 2023 dự kiến đạt 67,3 triệu thùng/ngày, tăng 1,5 triệu thùng/ngày so với năm 2022. Những nước đóng góp vào tăng trưởng nguồn cung trong năm 2023 là Mỹ, Brazil, Canada, Nauy và Trung Quốc trong khi sản lượng dầu dự kiến giảm chủ yếu ở Nga.
Nhu cầu
Trung Quốc: Nhu cầu xăng dầu trong tháng 6/2023, tăng 2,0 triệu thùng/ngày so với cùng kỳ năm trước, sau mức tăng trưởng ấn tượng hơn 3,0 triệu thùng/ngày trong tháng 4/2023.
Theo số liệu hải quan của Trung Quốc, lượng dầu xuất khẩu của Saudi Arabia sang Trung Quốc trong tháng 7/2023 giảm 31% so với tháng 6/2023, trong khi Nga vẫn là nước cung cấp dầu thô lớn nhất cho quốc gia châu Á này. Giới phân tích dự đoán lượng dầu thô nhập khẩu từ Saudi Arabia của Trung Quốc sẽ tiếp tục giảm xuống trong quý 3/2023.
Lượng dầu thô dự trữ của Trung Quốc đã tăng dần lên mức cao kỷ lục trong năm nay, vì các công ty lọc dầu giảm mua dầu sau khi giá dầu tăng lên trên 80 USD/thùng dưới tác động từ thỏa thuận cắt giảm sản lượng của Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và các nước đồng minh, hay còn gọi là OPEC+.
Tăng trưởng GDP của Trung Quốc được dự đoán sẽ duy trì ổn định ở mức 5,2% trong suốt năm 2023. Các chỉ số kinh tế gần đây cho thấy xu hướng tăng chậm lại trong sản xuất công nghiệp, theo đó những yếu tố này có khả năng làm giảm đà tăng nhu cầu dầu từ dự đoán trước đó sẽ tăng trưởng mạnh mẽ. Nhu cầu dầu trong quý III/2023 dự đoán sẽ tăng 710 nghìn thùng/ngày so với cùng kỳ năm trước, giảm nhẹ so với mức tăng trưởng trong nửa đầu năm 2023.
Ấn Độ: Nhu cầu dầu của Ấn Độ tăng 184 nghìn thùng/ngày tháng 6/2023 so với năm trước đó. Trong hơn một năm qua, lĩnh vực sản xuất và dịch vụ đã phát triển mạnh, thúc đẩy nhu cầu xăng. Thu nhập của người tiêu dùng tăng, thúc đẩy hoạt động du lịch, tổng lưu lượng hành khách hàng không của Ấn Độ (trong nước và quốc tế) tăng.
Nhu cầu dầu diesel được hỗ trợ mạnh mẽ từ hoạt động sản xuất, sản lượng công nghiệp, tỷ lệ lạm phát giảm. Chỉ số PMI sản xuất ở Ấn Độ vẫn ở mức cao, đạt 57,8 điểm trong tháng 6/2023 so với 58,5 điểm trong tháng 5/2023.
Trong quý III/2023, nhu cầu dầu của Ấn Độ dự kiến sẽ tăng 270 nghìn thùng/ngày so với cùng kỳ năm trước đó.
OECD Châu Âu: Nhu cầu dầu trong khu vực vẫn giảm trong tháng 5/2023, giảm 90 nghìn thùng/ngày so với cùng kỳ năm trước, là tháng thứ 9 giảm liên tiếp. Khu vực vẫn đang phải đối mặt với thách thức khó khăn, do đang diễn ra căng thẳng địa chính trị, cùng với lạm phát và hoạt động kinh tế chậm lại, tiếp tục tác động đến nhu cầu dầu mỏ trong khu vực.
Trong quý III/2023, tăng trưởng GDP trong khu vực dự báo khả quan hơn. Triển vọng về nhu cầu dầu mỏ của châu Âu trong quý III/2023 dự báo sẽ chỉ giảm nhẹ 30 nghìn thùng/ngày so với cùng quý năm trước. Nhìn chung, áp lực lạm phát làm tăng nguy cơ suy thoái kinh tế trong khu vực và căng thẳng địa chính trị tiếp tục là thách thức lớn. Ngành công nghiệp hóa dầu trong khu vực cũng vẫn yếu. Tuy nhiên duy trì tăng trưởng trong hoạt động lĩnh vực hàng không và chuyển đổi từ khí đốt sang dầu đang diễn ra sẽ hỗ trợ nhu cầu dầu trong thời gian tới.
Dự báo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA): Trong báo cáo IEA đã nâng triển vọng nhu cầu dầu thế giới lên mức 102,3 triệu thùng/ngày trong năm 2023, đồng thời cho biết, nhu cầu này sẽ được hỗ trợ bởi các nền kinh tế đang phát triển nhanh hơn ở các nước đang phát triển.
Các nước ngoài OPEC+ dẫn đầu tăng trưởng nguồn cung dầu, tăng 1,9 triệu thùng/ngày trong năm 2023 và tăng 1,2 triệu thùng/ngày trong năm 2024. Công suất lọc dầu toàn cầu dự báo tăng 1,8 triệu thùng/ngày trong năm 2023 và 1 triệu thùng/ngày trong năm 2024.
Dự báo của OPEC: Nhu cầu dầu thế giới trong năm 2023 sẽ tăng thêm 2,4 triệu thùng/ngày lên mức trung bình 102 triệu thùng/ngày, không đổi so với dự báo tháng trước.
Tại khu vực OECD, nhu cầu dầu mỏ dự báo trong năm 2023 sẽ tăng 74 nghìn thùng/ngày đạt 46,0 triệu thùng/ngày. Nhu cầu của châu Mỹ dự đoán sẽ có mức tăng lớn nhất trong khu vực, dẫn đầu là Mỹ do phục hồi nhu cầu về nhiên liệu máy bay và nhu cầu xăng dầu.
Ở khu vực không thuộc OECD, tổng nhu cầu dầu dự đoán sẽ tăng 2,4 triệu thùng/ngày đạt 56 triệu thùng/ngày, vượt qua mức nhu cầu trước đại dịch năm 2019 gần 3,4 triệu thùng/ngày. Nhu cầu nhiên liệu công nghiệp và vận tải tăng trưởng ổn định, được hỗ trợ bởi sự phục hồi trong hoạt động của Trung Quốc và các khu vực ngoài OECD khác.
Năm 2024, tăng trưởng kinh tế toàn cầu vững, trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc tiếp tục được cải thiện dự kiến sẽ thúc đẩy tiêu thụ dầu. Nhu cầu dầu thế giới 2024 dự đoán sẽ tăng 2,2 triệu thùng/ngày so với năm 2023, đạt 104,3 triệu thùng/ngày.
Dự báo giá dầu của một số tổ chức quốc tế:
Bà Sugandha Sachdeva, Giám đốc điều hành kiêm nhà chiến lược hàng đầu tại Acme Investment Advisors, cho biết, áp lực giảm giá dầu phần lớn là do lo ngại nhu cầu giảm và nguồn cung dầu mỏ tăng do chỉ số PMI lạc quan. Bà Sachdeva nhận định rằng với ngưỡng kháng cự dầu WTI là 83 USD/thùng, dự kiến giá dầu sẽ tiếp tục giao dịch với xu hướng tiêu cực. Có khả năng giá dầu sẽ phục hồi đôi chút, nhưng dự kiến sẽ dưới 74 USD/thùng trong thời gian tới.
EIA dự kiến giá dầu Brent sẽ đạt mức trung bình 86 USD/thùng trong nửa cuối năm 2023, tăng khoảng 7 USD so với dự báo trước đó.