Sau khi Thủ tướng ban hành Chỉ thị 30/CT-TTg, lực lượng chức năng đã tích cực đánh mạnh vào các đường dây, tổ chức buôn lậu, vận chuyển trái phép thuốc lá lậu trên các tuyến, địa bàn trọng điểm. Tuy nhiên, thời gian gần đây, tình hình buôn lậu thuốc lá tại các địa phương trọng điểm đang diễn biến phức tạp và có chiều hướng gia tăng. Các đối tượng buôn lậu ngày càng tinh vi hơn, phương thức vận chuyển thuốc lá lậu cũng có thay đổi so với trước.
Mới đây, tổ kiểm soát dịch bệnh COVID-19 và xuất nhập cảnh trái phép qua đường biên giới Việt Nam - Campuchia thuộc Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Bình Hiệp (Bộ đội Biên phòng tỉnh Long An) tuần tra tại khu vực Bến Trâu (ấp Tầm Đuông, xã Bình Hiệp, thị xã Kiến Tường, huyện Mộc Hóa), phát hiện 2 đối tượng có biểu hiện nghi vấn. Tổ công tác sử dụng xuồng máy tiếp cận thì 2 đối tượng vội bỏ chạy về hướng nước bạn Campuchia, đối tượng còn lại chạy về hướng nội địa. Tại hiện trường, tổ công tác phát hiện một ống nước phi 200, có chiều dài gần 3m, bịt kín 2 đầu. Bên trên ống nước được cột bằng các sợi dây thừng dài. Đưa tang vật về kiểm tra, tổ công tác phát hiện bên trong ống nhựa chứa 1.000 gói thuốc lá hiệu Jet và Hero.
Có thể thấy, tình trạng buôn lậu thuốc lá ngày càng tinh vi, phức tạp. Trong thời điểm dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, ngoài việc nâng cao tinh thần, tập trung lực lượng chống dịch hiệu quả, các cơ quan chức năng, liên ngành tiếp tục thực hiện đồng bộ các biện pháp nhằm đảm bảo an ninh trật tự, trong đó có nhiệm vụ ngăn chặn, xử lý các đối tượng buôn lậu thuốc lá.
Nguyên nhân dẫn đến việc buôn lậu thuốc lá gia tăng dù đã có nhiều biện pháp mạnh tay, xong do thời gian qua nhiều tỉnh phía Nam thực hiện siết chặt giãn cách xã hội để phòng, chống dịch COVID-19, dẫn đến một số dịch vụ, sản xuất phải dừng hoạt động, nguồn thuốc lá khan hiếm. Trong khi đó, lợi nhuận thu được từ việc buôn thuốc lá lậu là rất lớn do thuốc lá ngoại nhập giữa Việt Nam và Campuchia có mức chênh lệch cao, nên bất chấp thủ đoạn các đối tượng buôn lậu sẵn sàng manh động và liều lĩnh chống trả lại lực lượng chức năng khi bị phát hiện bắt giữ, chúng còn hô hào, tập trung đông nguời gây áp lực nhằm cướp hàng, tẩu tán tang vật, đánh tháo đối tượng bị bắt giữ.
Theo các lực lượng chức năng, do lợi nhuận lớn và nhu cầu tiêu dùng tăng cao nên từ nay đến cuối năm, buôn lậu thuốc lá sẽ gia tăng mạnh. Nhằm siết chặt tình trạng buôn lậu thuốc lá tại cửa khẩu, đường mòn lối mở biên giới, thời gian tới, lực lượng biên phòng, công an, hải quan tiếp tục triển khai các phương án, kế hoạch, chuyên án, nhất là tại những "điểm nóng" trên tuyến biên giới Tây Nam. Trong đó, phối hợp chặt chẽ trao đổi thông tin để phát hiện và triệt phá tận gốc đường dây buôn lậu thuốc lá; chú trọng địa bàn trên các tuyến trọng điểm, tuyến biên giới như: Quảng Trị, Kiên Giang, An Giang, Long An, Tây Ninh, Đồng Tháp, TP. Hồ Chí Minh…
Thuốc lá lậu không chỉ "nóng" tại các tuyến biên giới, mà ngay trong nội địa, việc vận chuyển, kinh doanh thuốc lá lậu cũng "tăng nhiệt". Các đối tượng liên tục nghĩ ra những thủ đoạn tinh vi để đối phó với lực lượng chức năng, như lợi dụng xe chở hàng thiết yếu, xe luồng xanh để vận chuyển thuốc lá lậu, hay chia nhỏ đựng trong bao nilon đen cất giấu nhiều nơi, để lẫn lộn với thực phẩm trong khu vực kinh doanh…
Xác định đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá ngoại nhập lậu là một trong những nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, mới đây, Tổng cục Quản lý thị trường tiếp tục đẩy mạnh truyền thông, đa dạng về hình thức tuyên truyền, nhằm nâng cao ý thức người dân về tác hại của buôn lậu thuốc lá đối với xã hội và kêu gọi mọi người không bao che, tiếp tay cho hành vi này. Ngoài ra, có chính sách hỗ trợ khuyến khích người dân đưa tin, tố giác hành vi buôn lậu thuốc lá cho lực lượng chức năng.
Để Việt Nam đạt mục tiêu giảm tỷ lệ người hút thuốc lá xuống còn 39%, ngoài các hoạt động tăng cường tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân và cả xã hội về tác hại của việc hút thuốc lá, thì công tác phòng chống nạn buôn bán thuốc lá lậu thuốc lá giả là việc làm cấp thiết, cần được chú trọng thực thi liên tục trong bối cảnh mới. Đồng thời, tăng cường các chế tài mạnh mẽ hơn của các cơ quan chức năng trong việc giám sát, xử lý đối với việc lưu hành, tiếp thị, buôn bán thuốc lá lậu, thuốc giả dù đó chỉ là hình thức buôn bán nhỏ lẻ.
Việc kiểm soát bán thuốc lá trên thị trường được xem là khâu quan trọng trong việc hạn chế tiêu dùng và quản lý tình trạng vi phạm việc buôn bán thuốc lá nhập lậu tại Việt Nam.