Theo nghiên cứu, người hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi cao gấp 6,5 lần so với người không hút thuốc.
Hút thuốc lá thụ động cũng là một nguy cơ lớn ảnh hưởng tới sức khỏe do khói tỏa ra từ đầu điếu thuốc lá đang cháy độc hại hơn khói thuốc lá do người hút thở ra. Người thường xuyên hít phải khói thuốc lá có nguy cơ bị ung thư phổi cao hơn 26% so với người không hít phải khói thuốc lá. Khói thuốc lá thụ động là một trong các tác nhân gây nhiều bệnh về tim mạch, phổi, làm suy giảm chức năng hô hấp và ảnh hưởng tới chức năng sinh sản ở cả nam và nữ. Khói thuốc lá thụ động làm tăng nguy cơ bệnh tim lên 25 - 30%, mắc bệnh phổi lên 25% và tăng nguy cơ đột quỵ lên 82%
Tác hại của khói thuốc lá gây ra cho hệ hô hấp
- Trong khói thuốc lá có chứa nicotine - một chất vô cùng độc hại. Khi vào cơ thể , nicotine sẽ gây biến đổi cấu trúc niêm mạc phế quản, dẫn đến tăng sinh các tuyến phế quản, tế bào tiết chất nhầy và làm tê liệt chân lông trong khí quản. Điều này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp.
- Khí CO2 trong khói thuốc lá sẽ chiếm chỗ của oxy trong máu (hồng cầu), làm giảm hiệu quả hô hấp, nặng hơn có thể dẫn đến tử vong.
- Trong khói thuốc lá còn có nitơ oxit. Nó gây ra viêm xương khớp niêm mạc, cản trở quá trình trao đổi khí, khi dùng liều cao có thể gây tử vong.
Nguy cơ mắc các bệnh đường hô hấp cấp tính ở những người hút thuốc cao gấp 1,5 đến 7 lần so với những người không hút thuốc. Tỷ lệ tử vong do lao hô hấp ở những người hút thuốc cao hơn từ 3 đến 5 lần so với những người không hút thuốc. Ngoài ra, hút thuốc lá làm tăng số lần nhiễm trùng và làm tình trạng nhiễm trùng nặng hơn.
Thống kê có đến 90% người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là người đã và đang hút thuốc lá. So với những người không hút thuốc, những người hút thuốc có nguy cơ bị khò khè và ho cao gấp 11,5 lần.
|
Ảnh minh họa
|
Sự khác biệt giữa phổi người hút thuốc lá và người không hút thuốc lá ra sao?
Bình thường, một lá phổi khỏe mạnh sẽ có màu hồng hào với kích thước thông thường. Tuy nhiên, khi hút thuốc, phổi người hút thuốc lá lại có những biến đổi tiêu cực gây nên những ảnh hưởng xấu cho sức khỏe con người.
Phổi của người hút thuốc sau một thời gian sẽ chuyển dần sang màu đen và giảm đi tính đàn hồi. Do khói thuốc khiến phổi bị căng cứng khiến cho phổi không thể bơm đầy khí, mất dần đi độ đàn hồi gây nên ảnh hưởng lớn đến chức năng của phổi.
Ngoài ra, cấu trúc của niêm mạc phế quản ở người có thói quen hút thuốc lá sẽ có sự thay đổi. Tuyến chế nhầy sinh trưởng ngày càng nhiều khiến cho niêm mạc đường hô hấp dày lên và đờm tiết ra nhiều hơn gây hẹp đường hô hấp. Điều này cũng gây ảnh hưởng đến hoạt động của phổi, khiến cho chức năng làm sạch chất nhờn dư thừa hoạt động không hiệu quả tạo điều kiện cho việc nhiễm trùng đường hô hấp.
Chỉ một vài giây sau khi bạn hút thuốc, các lông chuyển giúp làm sạch phổi bắt đầu di chuyển với tốc độ chậm lại. Việc tiêu thụ thuốc lá trong khoảng thời gian dài sẽ khiến các lông chuyển giảm đi cả về số lượng và chất lượng. Điều này đẩy nhanh quá trình lão hóa của phổi và cản trở chức năng ngăn ngừa nhiễm trùng của các cơ chế bảo vệ tự nhiên ở phổi.
Không chỉ phổi của người hút thuốc lá trực tiếp bị ảnh hưởng mà phổi của người xung quanh hít phải khói thuốc cũng bị tổn thương tương tự. Nếu như bạn ở trong môi trường hút thuốc, bạn có thể hít phải lượng khói thuốc tương ứng với người hút 5 điếu/ngày.
Theo thống kê, 90% trong tổng số các bệnh nhân được chẩn đoán mắc ung thư phổi là người nghiện thuốc lá. Ngoài ra, hút thuốc lá cũng là nguyên nhân của 75% trường hợp mắc phổi tắc nghẽn mãn tính và đối với những bệnh nhân này, nguy cơ tử vong có thể cao gấp 66 lần so với người bình thường.
Ở Việt Nam, ung thư phổi là căn bệnh đứng đầu tiên trong số 10 loại ung thư thường gặp ở cả nam giới và nữ giới. Nguyên nhân hàng đầu gây ung thư phổi là thói quen hút thuốc lá. Để cải thiện chức năng phổi, bạn nên ngừng hút thuốc và tiếp xúc với khói thuốc lá. Ngoài ra, bạn nên thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh kết hợp với tập luyện thể thao hàng ngày. Bên cạnh đó, bạn cũng nên duy trì khám sức khỏe định kì để phát hiện sớm các bệnh lý về phổi, từ đó giúp điều trị kịp thời.