Kể từ khi Tổng thống Donald Trump đắc cử, các nhà kinh tế đã nâng dự báo lạm phát do lo ngại rằng chính sách của ông, đặc biệt là thuế quan, có thể làm bùng phát áp lực giá cả trong nền kinh tế.
Sau khi đã giảm tổng cộng 100 điểm cơ bản từ tháng 09/2024 đến tháng 12/2024, các quan chức Fed, bao gồm Chủ tịch Jerome Powell, gần đây nhấn mạnh rằng họ “không vội” tiếp tục hạ lãi suất.
Với thị trường lao động vững mạnh và chi tiêu tiêu dùng vẫn ổn định, nhiều chuyên gia nhận định nền kinh tế lớn nhất thế giới đang ở trạng thái thuận lợi, chưa cần thiết phải nới lỏng chính sách tiền tệ hơn nữa.
Trong khi đó, các thông báo về thuế quan liên tục xuất hiện mỗi tuần. Ngày 09/02, Trump tuyên bố sẽ áp thuế 25% đối với tất cả mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu. Nhà Trắng đã hoãn kế hoạch tăng rào cản thương mại với Mexico và Canada đến ngày 1/3 nhưng vẫn áp mức thuế bổ sung 10% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.
"Thuế quan có thể gây ra lạm phát và ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế. Chính sự bất ổn này khiến Fed buộc phải chờ đợi và theo dõi diễn biến thực tế," James Knightley, chuyên gia kinh tế quốc tế tại ING, nhận định.
“Chính sách của ông Trump có rất nhiều yếu tố biến động và đôi khi mâu thuẫn với nhau. Điều đó khiến việc dự đoán nền kinh tế Mỹ, và theo đó là kinh tế toàn cầu, trở nên vô cùng khó khăn,” ông Knightley nói thêm.
Trong cuộc khảo sát hồi tháng 01/2025, gần 60% chuyên gia kinh tế dự báo Fed sẽ giảm lãi suất vào tháng 03/2025. Tuy nhiên, cuộc khảo sát từ ngày 4-10/2 cho thấy ý kiến chia rẽ về thời điểm hạ lãi suất tiếp theo.
Cụ thể, 67/101 nhà kinh tế (tương đương hai phần ba) dự đoán ít nhất một đợt cắt giảm lãi suất vào cuối tháng 06/2025, trong đó 22 người cho rằng đợt cắt giảm sẽ diễn ra vào tháng 03/2025, trong khi 45 người dự báo vào quý II/2025.
Chỉ 17/99 chuyên gia dự đoán lần giảm lãi suất tiếp theo sẽ diễn ra vào nửa cuối năm 2025, trong khi 16 người cho rằng Fed sẽ không hạ lãi suất trong năm nay. Hợp đồng tương lai lãi suất hiện phản ánh xác suất hơn 50% về một lần cắt giảm vào giữa năm 2025.
Mặc dù dự báo trung bình cho thấy Fed sẽ giảm lãi suất hai lần trong năm nay, đưa lãi suất xuống còn 3,75%-4,00% vào cuối năm 2025, nhưng các ước tính rất khác nhau, dao động từ mức thấp 3,00%-3,25% đến cao 4,50%-4,75%.
Tuy nhiên, các nhà kinh tế có nhận định rõ ràng hơn về áp lực lạm phát. Hơn 90% số người tham gia khảo sát trong cả hai cuộc thăm dò tháng 10/2024 (trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ) và tháng 2/2025 đã nâng dự báo lạm phát năm 2025, với mức tăng trung bình khoảng 40 điểm cơ bản.
Gần 60% số người trả lời câu hỏi bổ sung (27 trên 46 người) cho rằng rủi ro lạm phát từ thuế quan đã gia tăng gần đây, trong khi 17 người cho rằng không có sự thay đổi và chỉ 2 người nhận định rủi ro đã giảm.
"Sự bất ổn hiện tại có thể đủ để khiến Fed đứng ngoài cuộc trong vài tháng tới. Nếu thuế quan cao thực sự được áp dụng, lạm phát gia tăng sẽ cản trở việc nới lỏng chính sách trong thời gian còn lại của năm 2025," Neil Shearing, chuyên gia kinh tế trưởng tại Capital Economics, cho biết.
Theo khảo sát, các chuyên gia dự báo sau khi tăng trưởng 2,3% trong quý IV/2024, kinh tế Mỹ dự kiến sẽ tăng trưởng 2,2% trong năm 2025 và 2,0% vào năm 2026 - cao hơn mức 1,8% mà Fed coi là mức tăng trưởng không gây lạm phát trong những năm tới.
Tỷ lệ thất nghiệp, sau khi giảm xuống 4% trong tháng 01/2025, được dự báo sẽ ở mức 4,2% trong năm 2025 và 4,1% vào năm 2026.