Giá tiêu dùng tại Mỹ tăng cao nhất trong 9 tháng

Tuy nhiên, một số tín hiệu tích cực trong việc kiểm soát lạm phát đã xuất hiện. Báo cáo từ Bộ Lao động Mỹ công bố vào thứ Tư (15/01) cho thấy một chỉ số đo lường áp lực giá cơ bản đã giảm sau bốn tháng gần như không thay đổi.

Điều đó làm tăng khả năng các chỉ số lạm phát hàng tháng - vốn được Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) theo dõi để đạt mục tiêu 2% - sẽ duy trì ở mức ổn định, và thúc đẩy thị trường tài chính đặt cược vào khả năng cắt giảm lãi suất vào tháng 6/2025.

Mặc dù vậy, nền kinh tế Mỹ vẫn cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ. Các yếu tố như nguy cơ áp thuế nhập khẩu diện rộng hoặc trục xuất hàng loạt người nhập cư bất hợp pháp – những hành động có thể gây áp lực tăng lạm phát – đã khiến Fed dự báo con đường cắt giảm lãi suất sẽ thận trọng hơn trong năm nay. Tổng thống đắc cử Donald Trump cũng cam kết giảm thuế, điều này có thể thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

“Fed vẫn còn nhiều việc phải làm để chống lạm phát, đó là lý họ đã điều chỉnh kế hoạch nhằm giảm lãi suất quỹ liên bang một cách chậm hơn, bởi mức lãi suất hiện tại vẫn đang ở mức hạn chế đối với nền kinh tế,” ông Sal Guatieri, nhà kinh tế cao cấp tại BMO Capital Markets, nhận định.

Theo Cục Thống kê Lao động Mỹ, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã tăng 0,4% trong tháng 12/2024, tăng mạnh nhất kể từ tháng 3/2024, sau khi tăng 0,3% trong tháng 11/2024. Mức tăng này cao hơn mức tăng 0,3% được các chuyên gia kinh tế dự đoán trong cuộc khảo sát của hãng tin Reuters.

Giá năng lượng tăng 2,6%, chiếm hơn 40% mức tăng của CPI, trong đó giá xăng dầu tăng vọt 4,4%. Giá thực phẩm cũng tăng 0,3%, sau khi tăng 0,4% trong tháng 11/2024. Giá thực phẩm tại các cửa hàng tạp hóa tăng 0,3%, chủ yếu do chi phí các sản phẩm ngũ cốc, bánh mì, thịt, gia cầm và cá đều tăng. Giá trứng tăng mạnh 3,2% trong tháng 12/2024, do ảnh hưởng của dịch cúm gia cầm làm giảm nguồn cung, với mức tăng 36,8% so với cùng kỳ năm 2023.

So với cùng kỳ năm 2023, CPI tăng 2,9% trong tháng 12/2024, mức cao nhất kể từ tháng 7/2024, sau khi tăng 2,7% vào tháng 11/2024. Một phần mức tăng này do các chỉ số thấp của năm trước bị loại khỏi tính toán.

Tính chung cả năm 2024, CPI tăng 2,9%, thấp hơn so với mức tăng 4,1% của năm 2023. Tuy nhiên, tiến độ đưa lạm phát trở lại mục tiêu đã chậm lại gần đây. Kỳ vọng lạm phát của người tiêu dùng tăng cao vào tháng 1/2025, khi nhiều hộ gia đình lo ngại rằng thuế quan mới sẽ khiến giá hàng hóa tăng cao.

Ông Bill Adams, chuyên gia kinh tế trưởng tại Comerica Bank, cho biết: “Lạm phát đã cải thiện đáng kể trong năm 2024, nhưng vẫn chưa đủ để đạt mục tiêu của Fed hoặc đáp ứng kỳ vọng của người tiêu dùng, vốn đã chịu áp lực từ những đợt tăng giá mạnh trong những năm gần đây.”

Hiện tại, Fed dự kiến sẽ giữ nguyên lãi suất tại cuộc họp chính sách vào cuối tháng 1/2025. Tuy nhiên, thị trường tài chính đã tăng cược vào khả năng cắt giảm lãi suất vào tháng 6/2025. Fed đã bắt đầu chu kỳ nới lỏng chính sách vào tháng 9/2024 và đã hạ lãi suất cơ bản tổng cộng 100 điểm cơ bản, đưa mức lãi suất về khoảng 4,25%-4,50%

Đợt cắt giảm gần đây nhất là vào tháng 12/2024, khi các nhà hoạch định chính sách cũng dự báo sẽ có hai lần cắt giảm lãi suất trong năm 2025 thay vì bốn lần như dự báo trước đó vào tháng 9/2024. Lãi suất chính sách đã tăng thêm 5,25 điểm phần trăm từ tháng 3/2022 đến tháng 7/2023.

Một số lĩnh vực vẫn ghi nhận áp lực giá tăng, chẳng hạn giá vé máy bay tăng 3,9%, nhưng giá khách sạn và nhà nghỉ lại giảm 1,0%. Chi phí chăm sóc sức khỏe tăng nhẹ 0,1%, do giá của các dịch vụ bác sĩ và bệnh viện chỉ tăng nhẹ.

Ngoài ra, chi phí bảo hiểm xe cơ giới, giải trí và giáo dục đều tăng. Giá dịch vụ nói chung cũng tăng 0,3% trong tháng thứ hai liên tiếp. Giá xe ô tô và xe tải đã qua sử dụng tăng 1,2%, giá thuốc kê đơn không thay đổi. Xe mới và quần áo đều tăng giá. Giá hàng hóa cơ bản tăng nhẹ 0,1% sau khi tăng 0,3% trong tháng 11/2024.

So với cùng kỳ năm 2023, CPI lõi tăng 3,2% trong tháng 12/2024, giảm nhẹ so với mức tăng 3,3% của tháng 11/2024. Một số yếu tố trong chỉ số giá tiêu dùng (CPI) ít biến động đã phần nào bù đắp lại sự ổn định trong các hạng mục của chỉ số giá sản xuất (PPI), vốn ảnh hưởng đến chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) lõi — một trong những thước đo lạm phát mà Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sử dụng để giám sát và điều chỉnh chính sách tiền tệ.

Các nhà kinh tế ước tính lạm phát cốt lõi của tháng 12/2024 dao động trong khoảng 0,14% - 0,174%. Lạm phát cốt lõi tăng nhẹ 0,1% vào tháng 11/2024. Dự báo lạm phát sẽ tăng 2,8% so với cùng kỳ năm 2023 trong tháng thứ ba liên tiếp vào tháng 12/2024.

Những dữ liệu này cho thấy lạm phát trong lĩnh vực dịch vụ và nhà ở vẫn “cứng đầu,” khiến các chuyên gia cho rằng Fed sẽ cần thêm thời gian trước khi đưa ra quyết định cắt giảm lãi suất.

“Dù chúng ta đã thấy sự giảm tốc nhẹ của CPI lõi, dữ liệu cho lạm phát vẫn dai dẳng trong cả lĩnh vực dịch vụ và nhà ở,” ông Joe Brusuelas, chuyên gia kinh tế trưởng tại RSM, cho biết. "Điều này không phù hợp với các lập luận cho việc cắt giảm lãi suất trong ngắn hạn, vì nhu cầu tiêu dùng mạnh mẽ vẫn đang thúc đẩy tăng trưởng kinh tế," ông Brusuelas nói thêm.