Mỗi năm thế giới có khoảng 600 nghìn ca tử vong do hút thuốc lá thụ động. Tại Việt Nam, ngày càng nhiều người nhiễm bệnh về đường hồ hấp do hít phải khói thuốc, nhiều người hút thuốc lá có thói quen hút thuốc trong nhà, nơi làm việc, nơi đông người như nhà ga, bến xe, nhà chờ xe bus, nhà hàng đã gây ảnh hưởng đến sức khỏe của những người không hút thuốc. Mọi người đều có thể bị phơi nhiễm khói thuốc thụ động tại những nơi có người hút thuốc.
Ngoài ra, theo nhiều nghiên cứu, sống cùng một người hút thuốc lá tăng nguy cơ ung thư phổi từ 20-30%. Việc tiếp xúc với khói thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư khác ít nhất 30%.
Những đối tượng có nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng hơn từ khói thuốc lá như: Phụ nữ mang thai, trẻ em, người cao tuổi, người có bệnh về hô hấp và bệnh tim. Tiếp xúc với khói thuốc lá gây viêm phổi, làm tăng các vấn đề liên quan đến sức khỏe.
Đặc biệt, hút thuốc lá thụ động không an toàn cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ vì cơ thể và phổi của trẻ vẫn đang trong quá trình hoàn thiện và phát triển. Trẻ em tiếp xúc với khói thuốc lá có nguy cơ mắc một số bệnh như: Nhiễm trùng tai, hen suyễn, nhiễm trùng phổi (viêm phế quản và viêm phổi, ho, thở khò khè) và hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS).
Vì vậy, một trong những giải pháp giảm thiểu tác hại do khói thuốc lá đối với những người không hút thuốc lá là xây dựng các mô hình không thuốc lá như: Mô hình trường học, bệnh viện, công sở, khách sạn, nhà hàng… không khói thuốc. Đây là một phần quan trọng để bảo vệ quyền được sống trong môi trường trong lành của những người không hút thuốc lá, giúp giảm nguy cơ bệnh tật và tử vong do tiếp xúc thụ động với khói thuốc.
Để ngăn ngừa nhiễm khói thuốc, Việt Nam đã ban hành Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá, trong đó quy định rõ các địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn cả trong nhà và trong phạm vi khuôn viên. Tuy nhiên, tình trạng hút thuốc lá tại nơi công cộng vẫn diễn ra phổ biến.
Thời gian tới, Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) sẽ tăng cường phối hợp chặt chẽ với Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, tổ chức Sức khỏe toàn cầu Vital Strategies để tiếp tục đẩy mạnh chiến dịch truyền thông phòng chống tác hại của hút thuốc lá thụ động, trong đó nổi bật là hoạt động xây dựng mô hình tổ ấm gia đình không khói thuốc, từ đó góp phần xây dựng một môi trường không khói thuốc trong cộng đồng.
Để tăng cường thực thi Luật Phòng chống tác hại thuốc lá, Bộ Y tế đã yêu cầu các địa phương nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá, lợi ích của môi trường không khói thuốc lá, đặc biệt công tác thuyết phục, tuyên truyền, vận động người dân chấp hành quy định cấm thuốc lá nơi công cộng.