Số liệu mới nhất của cơ quan thống kê Liên minh châu Âu Eurostat cho biết, chỉ số giá tiêu dùng tăng do giá năng lượng tăng cao chủ yếu do xung đột Nga - Ukraine, lạm phát ở 19 quốc gia châu Âu sử dụng đồng euro đã tăng lên 9,1% trong tháng 8/2022, tăng từ mức 8,9% trong tháng 7/2022,.
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng mạnh so với mục tiêu 2% của ECB và đánh dấu mức cao nhất kể từ khi đồng euro đạt kỷ lục bắt đầu vào năm 1997.
Giá cả cũng đang tăng ở nhiều quốc gia khác khi cuộc chiến của Nga ở Ukraine tiếp diễn, làm cho giá năng lượng và thực phẩm tăng mạnhgây khó khăn về tài chính cho các hộ gia đình. Mùa hè năm nay đã diễn ra làn sóng phản đối và đình công trên khắp thế giới do công nhân đòi tăng lương và người dân khó khăn do chi phí sinh hoạt cao.
Lạm phát ở Anh, Đan Mạch và Na Uy, những quốc gia có tiền tệ riêng, cũng đang tăng mạnh, theo dữ liệu chính thức được công bố vào đầu tháng 8/2022.
Lạm phát ở Mỹcũng đạt mức cao, đãthúc đẩy Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục tăng lãi suất. Chỉ số giá tiêu dùng tháng 7/2022 đã tăng 8,5% so với tháng 7/2021, nhưng thấp hơn mức 9,1% trong tháng 6/2022.
Tại khu vực đồng tiền chung châu Âu, giá năng lượng vẫn là yếu tố thúc đẩy giá cả và lạm phát lương thực cũng tăng lên mức hai con số. Giá năng lượng tăng 38,3%, trong khi giá thực phẩm tăng 10,6%, theo ước tính sơ bộ của Eurostat. Giá hàng hóa công nghiệp phi năng lượng, trọng tâm đặc biệt của ECB tăng 5% và chi phí dịch vụ tăng 3,8%.
Triển vọng tăng
Các số liệu này đã làm tăng thêm lo lắng khi ECB chuẩn bị đợt tăng lãi suất lớn vào tuần tới, nhưng triển vọng thậm chí còn ảm đạm hơn.
Giá năng lượng tăng vọt ngay cả trước khi bắt đầu mùa đông và dự báo lạm phát sẽ tiếp tục leo thang và vượt 10% trước khi đạt đỉnh vào đầu năm.Nhưng quan trọng hơn, giá hàng hoá cơ bản vẫn được quản lý chặt chẽ, ngoại trừ giá thực phẩm và năng lượng tiếp tục tăng cao, cho thấy tốc độ tăng giá nhanh chóng đang lan rộng khắp nền kinh tế.
Lạm phát không tính giá lương thực và nhiên liệu tăng lên 5,5% từ mức 5,1%, trong khi mức lạm phát không tính rượu và thuốc lá tăng từ 4% lên 4,3%.
UniCredit cho rằng,lạm phát có thể sẽ tăng mạnh vào tháng 9/2022, có thể đạt tới 10%, khi một số biện pháp nhằm giảm giá năng lượng hết hiệu lực ở Đức. Dự báo ECB tăng lãi suất lớn vào ngày 8/9/2022.
Một số nhà hoạch định chính sách của ECB dự đoán trường hợp tăng 75 điểm cơ bản đối với lãi suất tiền gửi, hiện đang ở mức 0, trong khi những người khác đang tranh luận về mức tăng khiêm tốn hơn, phù hợp với động thái 50 điểm cơ bản của tháng Bảy.
Thị trường cũng đang nghiêng về mức tăng 75 điểm cơ bản. Tuy nhiên, bất kể quyết định của tháng 9 là gì, hướng đi của các chính sách có vẻ rõ ràng.Với tình trạng lạm phát quá cao trong thời gian dài, hiện có nguy cơ tăng tiếp nên lãi suất sẽ tiếp tục leo thang, có thể là ở cả ba cuộc họp còn lại của ECB trong năm nay.
Tỷ giá nên đứng ở mức trung lập, không kích thích hoặc cũng không làm chậm nền kinh tế và câu hỏi duy nhất là liệu ECB có vượt ra khỏi mức đó hay không. Tuy nhiên, quyết định như vậy còn vài tháng nữa sẽ diễn ra và khối EU có thể sẽ suy thoái vào thời điểm đó do giá năng lượng cao đè nặng lên sản lượng và chi tiêu của người tiêu dùng. Điều đó sẽ buộc ECB phải xem xét liệu suy thoái có đủ sức giảm phát để kìm hãm đà tăng giá tiêu dùng hay vẫn cần thắt chặt chính sách hoàn toàn.