Giới chức ở các tỉnh có hoạt động sản xuất Bitcoin lớn nhất tại Trung Quốc đã triển khai một đợt truy quét nhằm đóng cửa các cơ sở khai thác tiền điện tử vào tháng Sáu vừa qua. Đây là một phần trong những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm cắt giảm lượng khí thải carbon và hạn chế các loại tiền điện tử tư nhân trong bối cảnh quốc gia này đang thử nghiệm đồng tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương.
Số liệu của Đại học Cambridge cho thấy, trước khi Trung Quốc cấm khai thác Bitcoin, nước này chiếm tỷ lệ hơn 46% hashrate của thế giới (hashrate là đơn vị đo lường khả năng giải thuật toán của thiết bị “đào” tiền kỹ thuật số). Con số này giảm đáng kể so với tỷ lệ 75,5% trong tháng 9/2019. Giờ đây, các công ty khai thác Bitcoin ở các nước khác cho biết, lệnh cấm khai thác tiền điện tử của Trung Quốc đã mở ra cơ hội cho các đối thủ khác.
Theo Shane Downey, Giám đốc tài chính của Hut 8 Mining - công ty khai thác tiền điện tử có trụ sở tại Canada, nếu coi tổng số Bitcoin được “đào” trung bình hàng ngày trên toàn cầu là một chiếc bánh, khi số lượng “thợ đào” giảm đi thì những người còn lại có thể tranh thủ miếng bánh lớn hơn với chi phí rẻ hơn.
Trong bối cảnh hiện nay, khi các nền kinh tế ngày càng cải thiện, nhiều doanh nghiệp cũng khởi động các trang trại khai thác tiền điện tử mới ở các quốc gia trên thế giới.
Lợi nhuận của các thợ đào Bitcoin phụ thuộc vào giá trị của đồng tiền điện tử này trên thị trường, hashrate cũng như chi phí và lượng điện cần thiết để chạy các máy chủ. Giá trị đồng Bitcoin trở lại ngưỡng hơn 50.000 USD trong ngày 23/8, tăng từ mức thấp 30.000 USD của ba tháng trở lại đây. Kỳ vọng vào động lực tăng giá của Bitcoin có thể tiếp sức cho hoạt động khai thác đồng tiền điện tử này.
Hut 8 Mining cũng ghi nhận doanh thu quý II/2021 tăng trưởng 241% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 31,4 triệu CAD (24,8 triệu USD). Theo ông Downey, tháng Sáu và tháng Bảy là giai đoạn “bội thu” khi thị trường vắng bóng những người chơi Trung Quốc. Lợi nhuận khai thác đạt 19,3 triệu CAD, tăng từ 697.000 CAD trong cùng kỳ năm ngoái.
Giám đốc Downey của Hut 8 cho biết thêm, sau lệnh cấm của Trung Quốc, lượng Bitcoin khai thác mới trên toàn cầu đã giảm khoảng 40% đến 50% và Hut 8 bắt đầu khai thác thêm khoảng 40-50% Bitcoin mà không cần tăng các chi phí máy móc.
Công ty khai thác tiền điện từ Argo Blockchain có trụ sở tại Anh cũng báo cáo doanh thu tăng 180% trong nửa đầu năm 2021. Argo Blockchain cũng chỉ ra rằng kết quả này là nhờ sự thay đổi trong môi trường toàn cầu cho phép công ty đào được nhiều tiền kỹ thuật số hơn mà không cần tăng số lượng máy móc sử dụng.
Sam Doctor, Giám đốc chiến lược của công ty phân tích tài sản kỹ thuật số BitOoda (Mỹ), ước tính rằng sẽ mất khoảng 18 tháng để công suất khai thác Bitcoin toàn cầu phục hồi lại mức trước khi Trung Quốc ban hành lệnh cấm. Việc thay thế các nguồn cung bị mất đi sẽ cần nhiều thời gian vì hoạt động đào tiền điện tử liên quan nhiều đến việc nâng cấp cơ sở hạ tầng điện và xây dựng cơ sở vật chất.
Các thợ đào tiền điện tử ở Trung Quốc đã cố gắng dịch chuyển sang các nước láng giềng như Mông Cổ và Kazakhstan, nhưng việc vận chuyển số lượng lớn thiết bị qua biên giới gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, cũng có những lo ngại về lập trường của chính quyền địa phương đối với việc khai thác Bitcoin.
Nguyên nhân là vì hoạt động đào Bitcoin có tác động nghiêm trọng đến môi trường vì tiêu tốn điện năng khá lớn. Theo Chỉ số tiêu thụ điện Bitcoin của Cambridge (CBECI) do các nhà nghiên cứu của Đại học Cambridge tổng hợp, tổng năng lượng tiêu thụ bởi quá trình khai thác Bitcoin có thể đạt 128 terawatt/giờ (TWh) trong năm 2021, tương đương 0,6% tổng sản lượng điện của thế giới, thậm chí nhiều hơn toàn bộ mức tiêu thụ điện của Na Uy. Những “thợ đào” Trung Quốc có ảnh hưởng đặc biệt lớn vì nhiều trang trại phụ thuộc vào nguồn điện sản xuất từ than đá.
Các nhà phân tích tại công ty quản lý tài sản Candriam (Pháp) nhận định rằng, ngành công nghiệp tiền điện tử sẽ phải đi một chặng đường dài nữa mới có thể đáp ứng các tiêu chí ESG - những tiêu chuẩn đầu tư liên quan đến các vấn đề môi trường, xã hội và quản trị.
Bên ngoài Trung Quốc, hoạt động khai thác tiền điện tử đang hướng đến những nơi có nguồn năng lượng tái tạo dồi dào như Na Uy và Canada. Nhưng khi nhu cầu bùng nổ, các công ty cho biết việc xây dựng hệ thống cơ sở vật chất đủ nhanh là thách thức rất lớn.
Theo Kjetil Hove Pettersen, Giám đốc điều hành công ty đào tiền điện tử và khai thác trung tâm dữ liệu Kryptovault của Na Uy, sẽ mất khoảng một năm hoặc hơn để công suất khai thác Bitcoin phục hồi. Hiện nay có rất nhiều thiết bị khai thác mới đang được gửi đến Mỹ và Canada thay vì Trung Quốc, nhưng công suất của các trung tâm dữ liệu cần thiết để đào tiền điện tử vẫn đang là “nút thắt cổ chai”.
Mỹ cũng là quốc gia hưởng lợi sau khi Trung Quốc siết chặt “gọng kìm” đối với các trang trại đào tiền kỹ thuật số. Tại đây, các máy tính hoạt động hết công suất để giải mã thuật toán có thể sử dụng nguồn điện từ năng lượng tái tạo hoặc khí đốt giá rẻ nhờ hưởng lợi từ các tín chỉ năng lượng tái tạo (REC - công cụ giao dịch được sử dụng để đáp ứng các mục tiêu tiêu thụ năng lượng tái tạo).
Nhiều năm qua, Mỹ đã phát triển năng lực hạ tầng và công nghệ, máy móc thiết bị để thu hút các nhà khai thác Bitcoin. Kết hợp với việc Trung Quốc quy định cấm đào Bitcoin, Mỹ đã nhanh chóng trở thành “vùng trũng” thu hút đầu tư trong lĩnh vực khai thác tiền kỹ thuật số. Tính đến tháng 4/2021, “thợ đào” Bitcoin ở Mỹ chiếm 17% số lượng hoạt động khai thác tiền điện tử này trên khắp thế giới, tăng 151% so với tháng 9/2020.
Một khía cạnh đáng chú ý khác là giá cả và chất lượng của các máy tính được sử dụng để khai thác tiền điện tử cũng đã giảm. Trước đây, các thợ đào phải chi nhiều tiền để nâng cấp máy móc nhằm tăng tính hiệu quả của thiết bị để có thể đào được Bitcoin trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt. Tuy nhiên, giờ đây khi các máy chủ ở Trung Quốc nằm phủi bụi, giá máy tính đã giảm mạnh.
Giám đốc Kryptovault, ông Hove Pettersen, nhận xét: “Hiện tại, lợi nhuận của việc khai thác Bitcoin cao đến mức ngay cả chiếc máy cũ nhất, kém hiệu quả nhất cũng có thể sinh lời”./.